ماهی پلاتی که به پلاتیس نیز معروف‌اند، آبزیانی کوچک و پر جنب‌وجوش ساکن در آب‌های شیرین هستند. این ماهی‌ها با رنگ‌های روشن و طبیعت صلح‌آمیزشان شناخته می‌شوند و جزو محبوب‌ترین گونه‌ها در بین علاقه‌مندان به آکواریوم هستند. پلاتی‌ها، ماهی‌های بسیار مقاومی هستند و نگهداری و پرورششان نیز بسیار آسان است. ما سعی کرده‌ایم، هر آنچه باید برای داشتن ماهی‌های پلاتی بدانید را برایتان بازگو کنیم. پس تا انتهای این مقاله از پتسی همراه ما باشید.
| مشخصات ماهی پلاتی | |
| خاستگاه | سواحل شرقی آمریکای مرکزی و جنوب مکزیک |
| اسامی متداول | پلاتی، ماه ماهی، پلاتی فیش جنوبی |
| نام علمی | Xiphophorus Maculatus |
| اصل‌ونسب | peocilidane |
| معروف‌ترین گونه‌ها | میکی ماوس، سان بورست، واگ قرمز، آبی، بامبل‌بی و فانوس سبز. |
| طول بدن | حداکثر ۸ سانتی‌متر |
| رنگ | به سبب داشتن گونه‌های مختلف، دارای تنوع رنگی همچون قرمز، زرد، نارنجی، آبی، رنگین کمانی (ترکیب رنگ‌ها) و سفید هستند. |
| طول عمر | ۳ تا ۵ سال |
| بیماری‌ها | لکه سفید و پوسیدگی باله‌ها و مخملی |
| ویژگی اخلاقی | صلح‌جو، آرام و بی‌آزار |
تاریخچه ماهی پلاتی
پلاتی‌ها در اصل بومی آمریکای مرکزی و مکزیک هستند و در رودخانه‌هایی با جریان ملایم با پوشش گیاهی متراکم زندگی می‌کنند. همچنین می‌توانید این ماهی‌ها را در برکه‌ها و استخرهای باتلاقی و کم‌عمق پیدا کنید. ماهی‌های پلاتی جزو خانواده ماهی دم شمشیری هستند و محققان نیز آن‌ها را در گروه Xiphophorus دسته‌بندی می‌کنند. امروزه، انسان‌ها معمولاً از دو گونه ماهی پلاتی جنوبی و متغیر به‌عنوان حیوان خانگی در آکواریوم‌های خود نگهداری می‌کنند.
معرفی انواع پلاتی ماهی‌ها
با ورود به یک فروشگاه فروش آبزیان، شما با طیف وسیعی از پلاتی ماهی‌ها در رنگ‌ها و طرح‌های زیبا روبرو خواهید شد. ماهی پلاتی گونه‌های مختلفی دارد که پرطرف‌دارترین گونه‌های قابل نگهداری در آکواریوم به شرح زیر هستند:
- پلاتی میکی موس: علت نام‌گذاری این ماهی، وجود یک سیاهی نمادین شبیه به میکی ماوس والت‌دیزنی در نزدیکی دم او است. این گونه به دلیل داشتن این نماد عجیب و رنگ‌های درخشانش، موردتوجه و علاقه افراد زیادی است.
- ماهی پلاتی سان براست (Sun Brust): این گونه همان‌طور که از اسمشان پیدا است همچون خورشید با رنگ‌های نارنجی و زرد می‌درخشند.
- پلاتی ماهی واگ قرمز (Red Wag): این گونه دارای بدنی به رنگ قرمز و دم کاملاً مشکی هستند و هنگام شنا چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کنند.
- ماهی پلاتی آبی: این پلاتی‌ها جزو نادرترین گونه‌ها هستند و بدنی به رنگ آبی روشن آسمان دارند.
- پلاتی ماهی بامبل بی (Bumblebee Platy): این گونه از پلاتی‌ها دارای بدنی راه‌راه به رنگ زرد و مشکی شبیه زنبور هستند.
- پلاتی فانوس سبز (Green Lantern): این ماهی دارای رنگ سبز خیره‌کننده‌ای است که همچون نور فانوس درخشان است.
ویژگی‌های ظاهری ماهی‌های پلاتی
اندازه یک ماهی پلاتی بسته به جنسیت، سن و گونه او متفاوت است. با این حال، ماهی‌های پلاتی نر به طور متوسط دارای طول ۵ سانتی‌متری هستند و طول ماده‌ها به طور متوسط به ۷٫۵ سانتی‌متر می‌رسد. در حالت کلی، اندازه پلاتی ماهی‌های متغیر کمی بزرگ‌تر از پلاتی‌های جنوبی است و ممکن است به ۱۰ سانتی‌متر نیز برسد.
این ماهیان دارای بدنی پهن و کوتاه با دم‌های بادبزنی و سرهای مثلثی شکل هستند و معمولاً رنگ نرها روشن‌تر از ماده‌ها است. تنوع پلاتی ماهی‌ها بسیار زیاد است به همین دلیل در طیف وسیعی از رنگ‌ها و طرح‌ها می‌توانید آن‌ها را بیابید. ماهی‌های پلاتی عادت به زندگی در آب شیرین و نسبتاً گرم دارند. آن‌ها در آکواریوم به طور متوسط ۳ تا ۵ سال عمر می‌کنند؛ ولی در طبیعت می‌توانند تا ۱۰ سال هم عمر کنند.
ویژگی‌های رفتاری ماهی پلاتی
پلاتی‌ها، ماهی‌های آرام، فعال و اجتماعی هستند و به راحتی می‌توانند با ماهی‌های هم خانواده خود در یک آکواریوم زندگی کنند. آن‌ها بسیار کنجکاو هستند و از تعامل با انسان‌ها و ماهی‌های همتای خود لذت می‌برند و هرگز از آن‌ها رفتار تهاجمی نمی‌بینید؛ بنابراین، می‌توانید ماهی پلاتی را با دیگر ماهی‌ها مانند تترا، گوپی و مولی در یک آکواریوم نگهداری کنید.(مقاله مرتبط: ماهی گوپی)
تغذیه ماهی پلاتیس
ماهی‌های پلاتیس همه‌چیزخوار هستند و تقریباً هر آنچه درون آکواریوم ریخته می‌شود را می‌خورند. پس سعی کنید برای حفظ سلامت و افزایش طول عمرشان، از غذاهای با کیفیت و متنوع مانند تغذیه ماهی آکواریومی استفاده کنید. بهترین رژیم غذایی ماهی پلاتی، ترکیبی از پروتئین‌ها، سبزیجات، جلبک‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی است. شما می‌توانید با دادن پولک، انواع گلوله‌ها، غذاهای خشک شده یا منجمد تمامی نیازهای تغذیه‌ای بدن او را تأمین کنید.
در حالت عادی، برای تغذیه بچه‌ماهی‌ها، ۲ الی ۳ وعده و برای پلاتی‌های بالغ، دادن یک وعده‌غذایی در روز کافی است. با این حال در طبیعت، غذا همیشه در دسترس این ماهی‌ها نیست و آن‌ها لزوماً نمی‌توانند هر روز غذا بخورند؛ بنابراین، اگر بخواهید یک هفته یا کمتر به تعطیلات بروید، ماهی شما به راحتی می‌تواند بدون هیچ غذایی زنده بماند.
نگهداری از پلاتی ماهی‌ها
برای داشتن یک ماهی پلاتی سالم و شاد باید آکواریومی با سایز و شرایط محیطی مناسب تهیه کنید. شرایط مطلوب برای نگهداری ماهی‌های پلاتی به شرح زیر است:
اندازه آکواریوم ماهی
اندازه ماهی پلاتی کوچک است به همین دلیل با هر فضایی می‌تواند سازگار شود. با این حال ماهی‌ها در یک آکواریوم ۳۸ تا ۷۵ لیتری، فضای کافی برای شنا و خواهند داشت. بسته به تعداد ماهی‌ها، هرچه آکواریوم بزرگ‌تر باشد، فضا برای شنا کردن آن‌ها بیشتر شده و شادتر خواهند بود.
پارامترهای آب ماهی پلاتی
پلاتی‌ها برای زنده ماندن به آب شیرین ولی نسبتاً قلیایی نیاز دارند؛ بنابراین سطح pH آب آن‌ها باید در محدوده ایده‌آل بین ۶٫۸ تا ۸٫۵ باشد. همچنین باید به‌سختی آب آکواریوم آن‌ها توجه داشته باشید تا بین ۸ الی ۲۰ dgh باشد. در صورتی که آب مصرفی شما آب نرم است، حتماً به آب، نمک آکواریوم یا افزودنی‌های معدنی اضافه کنید. دمای آب مناسب برای آکواریوم ماهی پلاتی باید در محدوده ۲۱ تا ۲۸ درجه سانتی‌گراد باشد.
پوشش گیاهی برای آکواریوم
استفاده از انواع پوشش‌های گیاهی علاوه بر بخشیدن جذابیت بصری به آکواریوم، به تولید اکسیژن و تصفیه آب نیز کمک می‌کند. بیشتر گیاهان آکواریومی می‌توانند مواد زائد موجود در آب را به خود جذب کنند، در نتیجه آب برای مدت طولانی‌تری تمیز می‌مانند. وجود انواع محصولات زینتی نظیر چوب و غار و… محیطی برای مخفی شدن و استراحت ماهی پلاتی فراهم می‌کند. هرچه فضای آکواریوم گیاهی شما به محیط طبیعی ماهی شبیه‌تر باشد، ماهی شما شادتر بوده و استرس کم‌تری خواهد داشت.
سیستم فیلتراسیون برای ماهی پلاتی
تمامی آکواریوم‌ها به یک سیستم فیلتراسیون خوب نیاز دارند و بهترین سیستم‌ها برای ماهی‌های پلاتی، فیلترهای مکانیکی، بیولوژیکی و شیمیایی هستند. همچنین می‌توانید از اسفنج برای کنترل شدت‌جریان آب و جلوگیری از گیر کردن بچه‌ماهی‌ها به فیلتر استفاده کنید.(مقاله مرتبط: نگهداری آکواریوم آب شیرین)
بیماری‌های ماهی‌های پلاتی
از آنجایی که پلاتی، ماهی قدرتمندی است، از بیماری‌های گونه‌های خاص رنج نمی‌برد. با این حال، احتمال ابتلای ماهی پلاتی به برخی از بیماری‌های رایج ماهی‌های آب شیرین مانند لکه سفید، پوسیدگی باله‌ها و مخملی وجود دارد.
-
بیماری سفیدک
بیماری ICH یا همان لکه‌های سفید توسط انگل‌های تک‌یاخته Ichthyophthirius multifiliis ایجاد می‌شود و یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در ماهی‌های آکواریومی است. ماهی‌های مبتلا به Ich، لکه‌های سفید و نمک مانند روی بدن، باله‌ها و آبشش‌های خود ایجاد می‌کنند. از علائم دیگر این بیماری می‌توان به بی‌اشتهایی و بی‌حالی ماهی پلاتی اشاره کرد. برای درمان، ماهی‌های آلوده را در یک مخزن جداگانه قرنطینه کنید و دما را دو تا سه درجه افزایش دهید. همچنین به‌ازای هر ۲۰ لیتر آب، یک قاشق غذاخوری نمک به آکواریوم اضافه کنید.
-
پوسیدگی باله‌ها در ماهی پلاتی
بیماری پوسیدگی باله‌ها در ماهی‌های آب شیرین از استرس یا شرایط نامناسب آب ناشی می‌شود. گونه‌های باله‌بلند از ماهی‌های پلاتی، مانند پلاتی هیفین و پلاتی پینتیل، بیشتر از سایر گونه‌ها در معرض پوسیدگی باله هستند. علائم این بیماری شامل پاره‌پاره شدن باله‌ها یا تغییر در رنگ باله‌ها است. بیماری پوسیدگی باله را می‌توان با آنتی‌بیوتیک‌ها و تعویض منظم آب درمان کرد.
-
مخملک
مخملک نوعی بیماری است که توسط انگل Oodinium ایجاد می‌شود و روی بدن ماهی تأثیر می‌گذارد. در اثر ابتلا به این بیماری، پوست ماهی پلاتی حالت مخملی مانندی پیدا می‌کند. از علائم دیگر این بیماری می‌توان به خوردگی باله‌ها و التهاب و خونریزی آبشش‌ها اشاره کرد. برای درمان این بیماری، باید ماهی را در یک محفظه مجزا، در محیطی کم‌نور نگه دارید.
تولیدمثل پلاتی‌ها
ماهی‌های پلاتی نیز زندهزا هستند و تخم‌گذاری نمی‌کنند و پس از تبدیل شدن تخم‌ها به بچه‌ماهی در شکم ماهی ماده، به دنیا می‌آیند. برای پرورش این ماهی‌ها کار زیادی لازم نیست انجام دهید، فقط کافی است ماهی نر و ماده را کنار هم نگه دارید. طول بارداری ماهی پلاتی بین ۲۴ تا ۳۰ روز طول می‌کشد پس از آن، ماهی ماده حدود ۸۰ بچه‌ماهی به دنیا میآورد. در صورت فراهم بودن شرایط مناسب، ماهی‌های بالغ هر چهار هفته یکبار قادر به تولیدمثل هستند.
توجه داشته باشید که ماهی‌های پلاتی بچه‌های خود را می‌خورند، پس ماهی باردار را تا زمان زایمان به آکواریوم مجزا انتقال دهید. به محض زایمان نیز ماهی ماده را به آکواریوم اصلی برگردانید تا بچه‌ماهی‌ها بتوانند رشد کنند. تمامی شرایط مخزن پرورش ماهی، مشابه آکواریوم اصلی است و داشتن یک محفظه ۳۷ لیتری برای نگهداری بچه‌ماهی‌ها کافی است.
بهترین هم آکواریومی‌ها برای ماهی پلاتی
پلاتی‌ها جزو ماهیان صلح‌آمیز و اجتماعی هستند به همین دلیل، به‌عنوان بهترین همراهان برای اکثر گونه‌های ماهی در نظر گرفته می‌شوند. با این حال میزان سازگاری آن‌ها با برخی گونه‌های ماهی بیشتر است. شما می‌توانید ماهی پلاتی را به همراه گونه‌های زیر در یک آکواریوم نگهداری کنید:
- دم شمشیری
- مولی‌ها
- گوپی‌ها
- چاراسین‌ها
- تتراها
- گورامیس
- کوریدوراس
- میگو و حلزون
دقت داشته باشید که ماهی‌های بزرگ و تهاجمی احتمال دارد گونه‌های کوچک و غیرتهاجمی را بخورند. پس هرگز این گونه‌ها را با ماهی‌هایی نظیر خارهای ببر، بتا، گرگ ماهی یا سیکلید در یک آکواریوم نگهداری نکنید.
سخن پایانی
ماهی‌های پلاتی یکی از کوچک‌ترین، مقاوم‌ترین و دوست‌داشتنی‌ترین آبزی‌های آکواریومی هستند. این ماهی‌ها گونه‌های متنوعی دارند به همین دلیل از تنوع رنگی بالایی برخوردارند و دست شما در انتخاب بسیار باز است. ما در این مقاله تلاش کردیم هر آنچه درباره ماهی‌های پلاتی لازم است بدانید، برایتان بازگو کنیم. امیدواریم این راهنما برایتان مفید بوده باشد و بتوانید با آمادگی بیشتری برای خرید ماهی پلاتی و نگهداری از او اقدام کنید.
سؤالات متداول
- چند گونه ماهی پلاتی داریم؟
این ماهی‌ها گونه‌های مختلفی دارند و محبوب‌ترین گونه‌های آن عبارت‌اند از: میکی ماوس، سان براست، واگ قرمز، آبی، بامبل‌بی و فانوس سبز. - ماهی پلاتی چقدر بزرگ می‌شود؟
ماهی پلاتی‌های معمولی دارای طول ۵ تا ۷ سانتی‌متر هستند؛ ولی حداکثر طول آن‌ها برخی مدل‌های کوچکتر به ۲٫۵ سانتی‌متر می‌رسد. - طول عمر پلاتی ماهی‌ها چقدر است؟
اگر از ماهی‌های پلاتی سالم در یک شرایط عالی نگهداری به طور متوسط بین ۳ تا ۵ سال عمر خواهند کرد. - قیمت ماهی پلاتی چقدر است؟
این ماهی‌ها به دلیل تنوع و جمعیت بالایی که دارند نسبتاً ارزان هستند. با این حال قیمت نهایی آن‌ها بر اساس گونه ماهی انتخابی شما تعیین می‌گردد.
