یکی از مشکلات افرادی که سگ خانگی دارند، پرخاشگری سگ و رفتار خشونت‌آمیز او در موقعیت‌هایی نسبت به بعضی موارد و افراد است. تخمین زده می‌شود که 15٪ از صاحبان سگ توسط حیوان خود، مورد حمله قرار می‌گیرند. دلایلی وجود دارد که باعث خشونت سگ و رفتار خشنی مانند گاز گرفتن او می‌شود. اگر اطلاعاتی درباره علت این رفتارها و راه‌های درمان سگ پرخاشگر ندارید، تا انتهای این مقاله از پتسی با ما همراه باشید.
| پرخاشگری سگ | |
| علائم | پارس کردن، حمله، نشان دادن دندان، صداهای تهدیدآمیز، گاز گرفتن |
| دلایل | ترس، بیماری، دفاع، تربیت نادرست، غریزه، مسائل جنسی، برآورده نشدن خواسته‌هایش |
| درمان | برطرف کردن دلیل آن و آموزش |
| نحوه رفتار | اجتماعی کردن، پیاده روی، برخورد آرام با سگ، پیشگیری از آلفا شدن، استفاده از قلاده و تشویقی، دوری از مکان‌هایی که سگ از آن می‌ترسد |
پرخاشگری یا خشونت سگ چیست؟
پرخاشگری سگ نوعی رفتار غیرعادی و تمایل بیش از حد به خشونت و حمله است که در آن حیوان به صورت خشن و تهاجمی علیه موجودات یا اشیا دیگر مانند سگ‌های دیگر، انسان‌ها، خودروها، و… عمل می‌کند. تقریباً همه حیوانات وحشی هنگام محافظت از قلمرو، دفاع از فرزندان و محافظت از خود تهاجمی هستند. این رفتار می‌تواند سبب آسیب‌های جسمانی و حتی مرگ سایر حیوانات و یا انسان‌ها شود. برای خود سگ نیز ممکن است منجر به مشکلات و هزینه‌های درمانی شود.
علائم پرخاشگری سگ
خشونت سگ شامل رفتارهای زیادی است و نمی‌توان صرفاً طبق یک رفتار بگوییم که حیوان دچار پرخاشگری است. خشونت دسته‌ای از رفتارها را در بر می‌گیرد که معمولاً با هشدار آغاز می‌شود و می‌تواند به حمله و گاز گرفتن سگ ختم شود. معمولاً علائم خشونت سگ شامل رفتارهای زیر است:
- پارس کردن سگ به صورت تهدید آمیز
- حرکت به سمت جلو و تهاجم به سمت افراد برای ترساندن
- پرت کردن پوزه به سمت جلو
- غرغر کردن
- نشان دادن دندان
- خرخر کردن (ترکیبی از غرغر کردن و نشان دادن دندان)
- ضربه محکم و ناگهانی چنگ زدن سریع (به فرد مقابل آسیب نمی‌رساند)
- حمله سریع که پوست را پاره می‌کند
- حمله‌ای که باعث سوراخ شدن زخم می‌شود
- گاز گرفتن
گاهی سگ چندین رفتار را باهم انجام می‌دهد.
دلایل پرخاشگری سگ
زندگی با سگی که نسبت به اعضای خانواده پرخاشگر است ممکن است دشوار، خطرناک، ناامیدکننده و خسته‌کننده باشد. دلایل بسیاری وجود دارد که سگ ممکن است نسبت به اعضای خانواده این واکنش را نشان دهد. شایع‌ترین علت‌های پرخاشگری سگ به موارد زیر دسته‌بندی می‌شود.
- پرخاشگری نسبت به خواسته‌هایش: سگ‌ها نیز خواسته‌هایی دارند که ممکن است برای انجام آن هیجان‌زده شوند که اگر آن را انجام ندهید، سگ رفتار غیرعادی و خشونت‌آمیزی از خود نشان دهد.
- پرخاشگری به دلیل داشتن درد: سگ‌هایی که سابقه پرخاشگری کمتری دارند و ملایم‌تر هستند، هنگامی که درد داشته باشند از خود رفتار پرخاشگرانه‌ای بروز می‌دهند.
- خشونت از روی ترس: معمولاً سگ‌ها هنگام مواجه شدن با افراد غریبه به خصوص در محل زندگی خود ممکن است حس ترس پیدا کنند که این احساس باعث بروز این رفتار می‌شود. (مقاله مرتبط: ترس سگ)
- پرخاشگری در قالب دفاع: برخی از سگ‌ها ممکن است زمانی که احساس خطر کرده پرخاش و یا حتی حمله کنند. این احساس خطر ممکن است هم نسبت به خود و هم نسبت به افراد خانواده باشد.
- آموزش و تربیت نامناسب: تربیت مناسب و اجتماعی کردن سگ از زمان جوانی بسیار مهم است. سگ در دوران بچگی خود باید به درستی اجتماعی شده و ارتباطات مثبت با انسان‌ها و سایر حیوانات را تجربه کند. در غیر این صورت، ممکن است در سن‌های بالاتر تمایل به خشونت پیدا کند.
- پرخاشگری مالکانه (احساس مالکیت): سگ نسبت به مواردی احساس مسئولیت می‌کند و برای محافظت از مواردی مانند اسباب‌بازی، قلمرو و صاحب خود ممکن است پرخاشگری کند.
- پرخاشگری نسبت به محافظت از غذا: اکثر سگ‌ها روی غذای خود خیلی حساس هستند و اگر خطری غذایشان را تهدید کند، به سرعت پرخاشگر می‌شوند و حتی ممکن است گاز بگیرند.
- پرخاش از روی غریزه شکار: بعضی از نژاد سگ‌ها به دلیل غریزه‌ای که نسبت به شکار دارند، از روزی غریزه به برخی عوامل بیرونی با پارس کردن و پرخاشگری واکنش نشان می‌دهند.
- پرخاش برای قلمرو: معمولاً اگر کسی به حریم قلمرو سگ‌ها تجاوز کند و مزاحمت ایجاد کند، ممکن است به آن حمله کند و حتی گاز بگیرد. در این شرایط فرقی نمی‌کند که مزاحم دشمن، دوست یا اعضای خانواده باشد.
- خشونت جنسی سگ: این خشونت به دلیل نیاز به برقراری رابطه جنسی سگ به وجود می‌آید. اغلب این نوع خشونت در سگ فحل شده یا سگ نر در جدال برای جلب‌توجه سگ ماده، اتفاق می‌افتد.
درمان پرخاشگری سگ
سگ‌ها که عمدتاً حیوانات باوفایی هستند، بعضاً پرخاشگر می‌شوند و رفتاری غیرعادی از خود نشان می‌دهند. درمان پرخاشگری سگ به دلیل انجام آن بستگی دارد و آموزش‌هایی نیز می‌تواند در آن مؤثر باشد. در وهله اول شما باید سگ خود را به دام‌پزشکی ببرید تا با بررسی وضعیت سگ به شما در پیدا کردن ریشه رفتار او کمک کنند. اگر از زمان کودکی به توله‌سگ آموزهای لازم را داده باشید، احتمال بروز رفتارهای پرخاشگرانه در سنین بالاتر کمتر می‌شود. (مقاله مرتبط: تربیت سگ)
یکی از راه‌های درمان خشونت سگ، اجتناب از قرارگیری در موقعیت‌هایی است که باعث رفتار خشن می‌شود. اگر متوجه موضع‌گیری سگ خود در برابر سایر سگ‌ها یا انسان‌ها شدید، بهتر است که تا زمان درمان از موارد تنش‌زا دور بماند.
سگ‌های نر به دلیل وجود برخی هورمون‌ها در بدن، دارای خشونت بیشتری هستند. این خشونت پس از عقیم کردن سگ از بین می‌رود. سگ نر پس از عقیم شدن، تا حدی از خوی وحشی و خشن خود دور می‌شود.
پیشگیری از پرخاشگری سگ
برای جلوگیری از پرخاش سگ باید از محرک‌های تحریک‌کننده پرخاشگری اجتناب کرد و آموزش‌هایی برای ایجاد تعامل اجتماعی برای سگ انجام داد. همچنین، بازی و ورزش سگ باعث آرام‌تر شدن او می‌شود. با این حال، برخی از سگ‌ها ممکن است به رفتار پرخاشگرانه خود نسبت به اعضای خانواده ادامه دهند و برای کسانی که با آن‌ها زندگی می‌کنند خطر ایجاد کنند. در هر خانواده ممکن است رفتارهایی انجام شود که از بهبود پیدا کردن حال سگ جلوگیری کرده و سگ همچنان پرخاشگری کند. در این موارد نیاز به یک رفتارشناس دام‌پزشکی و پیگیری مداوم دارید تا مشخص شود آیا پیشرفتی حاصل شده است یا خیر.
چگونگی رفتار با سگ پرخاشگر
رفتار صحیح با یک سگ پرخاشگر می‌تواند تأثیر مثبتی در کم کردن پرخاشگری او داشته باشد. نکاتی وجود دارد که باعث می‌شود میزان پرخاشگری سگ کمتر و یا حتی به صفر برسد که این نکات عبارت‌اند از:
- اجتماعی کردن سگ از تولگی: اول از همه اگر دارای توله‌سگ هستید، سعی کنید از همان اول سگ خود را توسط آموزش‌های معین اجتماعی تربیت کنید.
- پیاده روی سگ: شما می‌توانید سگ خود را به پیاده‌روی ببرید و او را در محیط‌های جدید قرار دهید و بگذارید با حیوانات و سگ‌های دیگر در ارتباط باشد. این امر باعث کاهش استرس و ترس از موارد جدید در سگ می‌شود.
- عدم رفتار خشونت‌آمیز مقابل سگ: به هیچ وجه جلوی سگ‌ها از خشونت استفاده نکنید. خشونت تأثیر بدی روی سگ شما می‌گذارد و باعث می‌شود این رفتار را از شما یاد بگیرد.
- جلوگیری از آلفا شدن سگ: سگ‌ها به صورت غریزی دارای حس مالکیت و رئیس بودن دارند. شما به عنوان صاحب سگ نباید بگذارید این غریزه بر آن‌ها غلبه کند و حتماً بداند که از قوانین شما پیروی کند. (مقاله مرتبط: سگ آلفا)
- استفاده از قلاده سگ: برای آموزش‌ها و مکان‌هایی خارج از محیط خانه از قلاده استفاده کنید.
- دوری از مکان‌هایی که سگ از آن می‌ترسد.
- استفاده از تشویقی: زمانی که سگ شما رفتار خوبی از خود نشان داد آن را تشویق کنید. (مقاله مرتبط: طرز تهیه تشویقی سگ)
نتیجه‌گیری
با توجه به مواردی که گفته شد، عواملی مانند ترس، دفاع، حس مالکیت و… باعث پرخاشگری سگ می‌شود. در وهله اول باید سگ خود را از موقعیت‌هایی که باعث ایجاد پرخاشگری می‌شود دور نگه دارید و اگر این اتفاق به صورت ناگهانی صورت گرفت، با استفاده از قلاده از حمله سگ جلوگیری کنید. به یاد داشته باشید که اگر بهبودی در رفتار سگ شما ایجاد نشد، حتماً از یک رفتارشناس و دام‌پزشک با تجربه مشورت بگیرید.
سوالات متداول
- آیا راهی وجود دارد که سگ‌ها دیگر پرخاشگری نکنند؟
همیشه عواملی وجود دارد که باعث شود سگ‌ها از خود رفتار پرخاش‌گرایانه از خود نشان دهد، ولی می‌توان با شناخت سگ از بروز این موارد جلوگیری کرد. - اگر سگی شروع به پرخاشگری برای حمله به کسی کرد چه باید کرد؟
بهترین راه استفاده از پوزه بند سگ و یا قلاده محکم است تا بتوانید از گاز گرفتگی سگ جلوگیری کرده و حمله او را مهار و کنترل کنید. - آیا سگ‌ها همیشه به یک مدل گاز می‌گیرند؟
خیر، بیشتر سگ‌ها کنترل خوبی بر شدت و نیروی گازگرفتن خود دارند و این گازگرفتگی‌ها می‌تواند متفاوت باشند.
