سگ از جمله حیوانات بسیار محبوب است که در سراسر دنیا افراد زیادی تمایل به نگهداری از سگ را دارند. سگ‌ها حیواناتی بسیار باهوش و وفادار هستند که می‌توانید به‌سادگی آن‌ها را آموزش دهید. سگ‌ها خود را با شرایط محیطی زندگی انسان‌ها وقف می‌دهند و در بسیاری از مواقع به صاحبان خود کمک می‌کنند. برای نگهداری یا به سرپرستی گرفتن سگ باید بتوانید شرایط زندگی او را فراهم کنید. همچنین، به مسائل بهداشتی او همچون واکسیناسیون سگ و تغذیه توله سگ خود توجه کنید.
| عقیم کردن سگ | |
| عوارض | کم‌کاری تیروئید، تغییر رفتار، پوکی استخوان، ریزش مو، پانکراس، از دست دادن جذابیت جنسی، ترس |
| فواید | کنترل تولیدمثل، کم شدن احتمال ابتلا به سرطان، از بین رفتن عفونت‌های رحم، کاهش احتمال ابتلا به تومورها در اطراف مقعد سگ |
بسیاری از دام‌پزشکان بر این عقیده هستند که برای نگهداری از سگ، باید در سن مناسب عقیم شود. عقیم کردن سگ به منظور جلوگیری از بارداری سگ انجام می‌شود. به طور معمول عقیم کردن سگ به صورت جراحی انجام می‌شود که پس از جراحی، این حیوان به مراقبت‌هایی نیاز پیدا می‌کند. در این مقاله از مجله پتسی با عقیم کردن سگ و مراقبت‌های بعد از آن به طور کامل آشنا خواهید شد.
بهترین سن برای عقیم کردن سگ
از مهم‌ترین عوامل مورد توجه برای عقیم کردن سگ سن او است. به طور معمول عمل عقیم‌سازی سگ‌ها را میان ۶ تا ۹ ماهگی انجام می‌دهند. بیشتر دام‌پزشک‌ها اعتقاد دارند که بهترین زمان عقیم سازی سگ ماده و نر بعد از بلوغ سگ، یعنی حدود ۶ ماهگی است. به صورت کلی به این دلیل که مسائل زیادی در بلوغ جنسی سگ تأثیر می‌گذارد، بهترین کار این است که با دام‌پزشک مشورت کنید. سن بلوغ سگ‌ها متفاوت است. به طور مثال، بلوغ در سگ‌های بزرگ حدود ۱ سالگی و در سگ‌هایی با جثه ریز مانند سگ عروسگی، حدود ۶ ماهگی است.
سگ‌های نری که پیش از بلوغ عقیم می‌شوند، کمتر رشد می‌کنند. بعد از ۸ هفتگی، زودترین زمانی است که می‌توان برای عقیم کردن سگ مراجعه کرد. عمل عقیم سازی برای سگ‌ها عوارضی دارد. اگر سن سگ کم باشد، توانایی تحمل این عوارض را ندارد و ممکن است از بین برود. هرچقدر سن سگ بیشتر باشد، ریسک عمل نیز افزایش پیدا می‌کند. اگر یک سگ بالغ دارید و تصمیم به عقیم‌سازی این حیوان گرفته‌اید، زمان دقیق این عمل با توجه به چرخه باروری و تولید مثل او تعیین می‌شود.
عقیم کردن سگ ماده
برای عقیم کردن سگ ماده از روش‌های گوناگونی همچون برداشتن تخمدان‌ها، برداشتن رحم و بستن لوله‌های رحمی استفاده می‌شود. انجام عمل جراحی بستن لوله‌های رحمی، در روند جنسی سگ ماده اختلالی وارد نمی‌کند. سگ‌های ماده می‌توانند پس از این عمل با سگ‌های نر رابطه جنسی داشته باشند، اما امکان باردارشدن برای آن‌ها وجود نخواهد داشت.
عمل جراحی برداشتن تخمدان‌های سگ در مقایسه با روش‌های دیگر ساده‌تر و از عوارض کمتری برخوردار است. فعالیت جنسی سگ پس از برداشتن تخمدان متوقف می‌شود و به‌مرور زمان میل جنسی در او کمتر و کمتر خواهد شد. انجام جراحی عقیم سازی سگ ماده با روش برداشتن تخمدان‌ها باعث کاهش احتمال مشکلات و عفونت‌های رحمی می‌شود، اما به‌طور کامل از بروز آن‌ها جلوگیری نمی‌کند. لازم به ذکر است که برداشتن رحم سگ به تنهایی باعث توقف فعالیت‌های جنسی این حیوان نمی‌شود. دوره‌های جنسی سگ پس از عقیم شدن ادامه خواهد داشت؛ حتی حیوان می‌تواند جفت‌گیری کند.
بهترین روش عقیم‌سازی سگ ماده انجام عمل جراحی به‌منظور برداشتن کامل رحم و تخمدان‌ها است. اگر این عمل پیش از اولین فحل شدن سگ صورت گیرد، احتمال ایجاد تومورهای پستانی در سگ را کاهش می‌دهد.
عقیم کردن سگ نر
برای عمل عقیم سازی سگ نر، بیضه‌های این حیوان را با یک عمل جراحی بیرون می‌آورند. عمل عقیم کردن سگ نر باید در بیهوشی کامل این حیوان انجام شود. انجام این عمل برای سگ‌های کوچک می‌تواند بدون برش بر روی پرده‌های داخلی اطراف بیضه انجام شود. بعضی از جراحان هنگام این عمل کیسه بیضه سگ را بیرون می‌آورند و پوست دو طرف را به هم بخیه می‌زنند. عوارض عقیم سازی سگ نر در مقایسه با دیگر جراحی‌ها کمتر بوده و از موفقیت بالایی برخوردار است. از عوارض بعد از عقيم سازي سگ نر به خونریزی پس از عمل و جمع شدن ترشحات درون کیسه بیضه و همچنین تورم بیضه‌های سگ اشاره نمود.
یکی دیگر از روش‌های عقیم‌سازی سگ نر وازکتومی نام دارد. در این عمل دو طناب اسپرم بر داخل کیسه بیضه قطع و مسدود می‌شود. این روش بر روی میل جنسی این حیوان و خلق‌وخوی او هیچگونه تأثیری نمی‌گذارد. از نظر متخصصان انجام عمل جراحی برداشتن کامل بیضه‌ها در مقایسه با روش وازکتومی بسیار بهتر است و از مزایای بیشتر برخوردار خواهد بود.
عوارض عقیم کردن سگ
عقیم کردن سگ از عوارضی برخوردار خواهد بود که عبارت‌اند از:
- کم‌کاری تیروئید: احتمال بروز کم‌کاری تیروئید در از عوارض عقیم کردن سگ ماده است.
- تغییر رفتار: تغییرات در شخصیت حیوان و بروز رفتارهای جدید و در برخی موارد رفتارهای پرخاشگرانه و خشونت در سگ
- پوکی استخوان: هورمون تستوسترون برای سگ بر رشد استخوان‌های او تأثیر می‌گذارد. پس از عقیم‌سازی این هورمون در توده عضلانی کاهش پیدا کرده و باعث کاهش تراکم استخوان می‌شود. به همین جهت، احتمال پوکی استخوان در سگ افزایش پیدا می‌کند.
- ریزش مو: در برخی موارد باعث ریزش موی سگ و کچلی او می‌شود.
- افزایش التهاب پانکراس در سگ‌های ماده
- از دست دادن جذابیت جنسی: سگ‌های ماده‌ای که عقیم می‌شوند، هیچگونه جاذبه‌ای برای سگ‌های نر نخواهد داشت. برخی از سگ‌های نر که عقیم می‌شوند بوی سگ ماده به خود می‌گیرند. از این رو باعث می‌شود سگ‌های نر عقیم نشده به آن‌ها جذب شوند.
- ترس: برخی از سگ‌ها پس از انجام عمل عقیم‌سازی به‌شدت ترسو می‌شوند. بنابراین، اگر قصد عقیم کردن سگ نگهبان خود را دارید باید مراقبت‌های ویژه‌ای برای او در نظر بگیرید. این مراقبت‌ها کمک می‌کند تا ترس سگ از بین برود. (مقاله مرتبط: نژاد سگ نگهبان)
فواید عقیم کردن سگ
عقیم سازی سگ‌ها نیز دارای فوایدی می‌شود که عبارت‌اند از:
- کنترل تولیدمثل: از فواید عقیم سازی سگ ماده، تولیدمثل نکردن و افزایش تعداد سگ است. سگ‌های نر معمولاً مشکلی از این بابت ندارند، اما سگ‌های ماده می‌توانند دردسرهای زیادی را برای شما به همراه بیاورند. اگر در خانه خود از چند سگ نگهداری می‌کنید، بهتر است در اولین فرصت اقدام به عقیم کردن آن‌ها نمایید.
- کم شدن احتمال ابتلا به سرطان: انجام عمل جراحی عقیم سازی در سگ‌های نر احتمال سرطان بیضه را به‌طور کامل از بین می‌برد. همچنین، باعث کاهش احتمال بزرگ شدن و التهاب پروستات در سگ‌ها می‌شود.
- کاهش احتمال سرطان تخمدان سگ از فواید عقیم سازی سگ نر است.
- از بین رفتن احتمال ابتلا به سرطان رحم از فواید عقیم کردن سگ ماده است.
- از بین رفتن عفونت‌های رحم و کاهش احتمال ابتلا به سرطان پستان سگ
- کاهش احتمال ابتلا به تومورها در اطراف مقعد (مقاله مرتبط: کیسه مقعدی سگ)
جمع‌بندی
در نهایت به خاطر داشته باشید که هر چه سن سگ بالاتر باشد عوارض عمل برای او بیشتر می‌شود. بنابراین، در این مورد سهل‌انگاری نکنید و اگر قصد عقیم کردن سگ خود را دارید، با مشورت و کمک دام‌پزشک این کار را انجام دهید.
سوالات متداول
- بهترین زمان عقیم کردن سگ در چه سنی است؟
به طور معمول عمل عقیم‌سازی سگ‌ها را میان ۶ تا ۹ ماهگی انجام می‌دهند. بیشتر دام‌پزشکان اعتقاد دارند که بهترین زمان برای عقیم‌سازی بعد از بلوغ سگ، یعنی حدود ۶ ماهگی است. - عوارض عقیم سازی سگ چیست؟
باعث بروز برخی بیماری‌ها مانند کم‌کاری تیروئید، پوکی استخوان سگ، ریزش موی سگ، پانکراس، ترس سگ و… می‌شود. - اگر سگ پیش از بلوغ عقیم شود چه اتفاقی برای او می‌افتد؟
سگ کمتر رشد می‌کند. - عمل وازکتومی سگ چیست؟
یکی دیگر از روش‌های عقیم‌سازی سگ نر وازکتومی نام دارد. از نظر متخصصان انجام عمل روش بهتری برای عقیم سازی سگ نر است.
