راهنمای جامع نگهداری سگ آکیتا | سگی مهربان از افسانههای ژاپنی
سگ آکیتا از ژاپن سرچشمه میگیرد و به هاچیکو معروف است. این سگ در زمان جنگجویان سامورایی بسیار محبوب بود. امروزه آکیتا دارای یک بنای تاریخی است و به عنوان یک گنجینه ملی شناخته میشود که برای اولین بار در سال ١٩٧٢ ثبت شد. آنها سگهایی باهوش و سرسخت هستند که به صاحبان خود وابستگی زیادی دارند.
آکیتا حیوانی بسیار قوی و یک نژاد سگ نگهبان خوب و قابل اعتماد است. آکیتا در اصل یک سگ شکاری برای حیوانات بزرگ وحشی است. تخصص او محافظت از کودکان و رفتار بسیار وحشیانه با افراد غریبه است. اگر قصد نگهداری از سگ آکیتا را دارید میتوانید در ادامه این مقاله از پتسی با این سگ افسانهای آشنا شوید.
مشخصات سگ آکیتا | |
خانواده | سگهای بزرگ |
خاستگاه | ژاپن |
انواع | ژاپنی و آمریکایی |
طول عمر | ۱۰ تا ۱۳ سال |
قد | نر: ٦٤ تا ٧٠ و ماده: ۵٨ تا ۶۴ سانتیمتر |
وزن | نر: ٤٠ تا ٤۵ و ماده: ٣٢ تا ٤۵ کیلوگرم |
رنگ | سفید، بژ یا سیاه |
خصوصیات رفتاری | باهوش، شجاع، وفادار و معاشرتی |
بیماری | انتروپیون، دیسپلازی هیپ، فون ویلبراند، آدنیت سباسه (SA)، آتروفی پیشرونده شبکیه، اتساع معده ولولوس |
تاریخچه سگ آکیتا
آکیتا بزرگترین سگ از بین هفت نژاد بومی ژاپن است که نام خود را از استانی همنام در شمال ژاپن گرفته است. در اوایل دهه ۱۶۰۰ میلادی از سگهای اصیل آکیتا برای نگهبانی، شکار طعمههای بزرگ و مبارزات بین سگها استفاده میشد. هنگامی که پنجمین شوگون کشور، توکوگاوا سونایوشی، در اواخر دهه ۱۶۰۰ به قدرت رسید، نگاه جامعه به این نژاد تغییر کرد. او با وضع قوانینی، ضمن ممنوع کردن بدرفتاری با سگها، مجازات زندان و اعدام را برای متخلفین تعیین کرد.
در همان دوران نگهداری سگ آکیتا بهعنوان نگهبان در خانواده سلطنتی ژاپنی و همراه برای ساموراییها مرسوم شد. ساموراییها آکیتاهای خود را طوری آموزش میدانند که در شکار پرندگان و مبارزه با حیواناتی نظیر خرس و گراز وحشی بهترین باشند. در اواخر دهه ۱۸۰۰، این نژاد شروع به جفتگیری با برخی از سگهای خارجی ساکن در ژاپن کردند. اوایل دهه ۱۹۰۰ یک جانورشناس دریافت آکیتاهای اصیل در خطر انقراضاند و برای حفظ و نگهداری سگ آکیتا تلاشهای فراوانی کرد.
در سال ۱۹۳۷ شخصی به نام هلن کلر سگی از نژاد آکیتا را با خود به آمریکا برد و باعث شناخته شدن این نژاد در خارج از کشور ژاپن شد. در طول جنگ جهانی دوم، بیشتر آکیتاها در اثر استفاده از خز آنها برای تهیه یونیفرمهای ارتش یا کمبود غذا از بین رفتند. سگهای نجاتیافته نیز با ژرمن شپردها جفتگیری کرده و باعث بهوجودآمدن آکیتاهای آمریکایی شدند. در پایان جنگ، تنها حدود ۲۰ آکیتای اصیل در ژاپن باقی ماند و علاقهمندان این نژاد تلاشهای فراوانی برای حفظ آنها کردند. در نهایت، سگهای نژاد آکیتا در سال ۱۹۷۲ میلادی توسط AKC به رسمیت شناخته شدند.
انواع سگ نژاد آکیتا
تا به امروز دو گونه ژاپنی و آمریکایی از سگهای نژاد آکیتا در جهان شناخته شده است. گونه ژاپنی که با نامهای «آکیتا اینو» و «آکیتا کن» نیز شناخته میشوند، تمامی خصوصیات یک آکیتای اصیل را دارند. گونههای آمریکایی نیز به «هاکیتا آمریکایی» معروف هستند و خصوصیات آنها ترکیبی از آکیتای ژاپنی و ژرمن شپرد است. در نتیجه، این دو گونه درعینحال که شبیه یکدیگر هستند، در برخی ویژگیهای ظاهری و اخلاقی با هم تفاوت دارند.
مشخصات ظاهری سگ آکیتا
سگهای نژاد آکیتا چشمانی نسبتاً کوچک، تیرهرنگ و متمایل به سمت بالا و چهرهای ظریف، لاغر و شبیه به روباه دارند. گوشها نیز نسبتاً کوچک، ضخیم، مثلثی شکل، صاف و کمی متمایل به جلو هستند. از نظر جثه صاحب گردنی کلفت و عضلانی، پشت صاف و کمر پهن و قوی با یک دم ضخیم هستند. آکیتاهای ژاپنی کوچکتر از آمریکاییها هستند و ۵۷٫۲ تا ۶۹٫۹ سانتیمتر قد و ۲۴٫۹ تا ۳۴ کیلوگرم وزن دارند.
نژاد آکیتا به دسته سگهای بزرگ تعلق دارند و نرهای آنها بزرگتر از مادهها هستند. میانگین طول عمر سگ آکیتای ژاپنی بین ۱۰ تا ۱۲ سال است. سگهای آکیتا خز دولایه دارند که لایه اول کوتاه و پشمی و لایه دوم بلند و نازک است. تنوع رنگی آکیتانو ژاپنی کم است و فقط در رنگهای بریندل، قرمز، حنایی و سفید یافت میشوند. منظور از رنگ بریندل (Brindle) ترکیبی از یک رنگ به همراه رگههایی از رنگهای دیگر است.
مقایسه مشخصات ظاهری آکیتای ژاپنی و آمریکایی
گونه | آکیتای آمریکایی | آکیتای ژاپنی |
قد | ۶۱ تا ۷۱٫۱ سانتیمتر | ۵۷٫۲ تا ۶۹٫۹ سانتیمتر |
وزن | ۳۱٫۸ تا ۵۹ کیلوگرم | ۲۴٫۹ تا ۳۴ کیلوگرم |
فرم صورت | دارای چهرهای بوکسوری شکل و شبیه به خرس | چهرهای ظریف شبیه به روباه |
طول عمر | ۱۰ تا ۱۴ سال | ۱۰ تا ۱۲ سال |
رنگ خز | مشکی، بریندل، قهوهای، حنایی، قرمز، سفید، ترکیبی از قهوهای / قرمز / حنایی یا نقرهای با مشکی | بریندل، قرمز، حنایی و سفید |
خصوصیات رفتاری سگ آکیتا
سگ آکیتا حیوانی شجاع، وفادار، قوی و بسیار باهوش است که همه چیز را سریع یاد میگیرد. با این حال، بهخاطر داشتن شخصیت آلفا برای آموزش دادن به آنها به صبر و پشتکار زیادی نیاز دارید. این نژاد بسیار فعال هستند و اوایل بهعنوان سگ نگهبان پرورش داده میشدند، ولی برای شکار نیز مورداستفاده قرار میگرفتند. پس هنوز هم عاشق تعقیب و گریزند و اگر بهدرستی تربیت نشوند ممکن است رفتارهای خطرناک از خود بروز دهند. همچنین، بهشدت نسبت به افراد غریبه حساس هستند و در صورت احساس خطر پارس میکنند. (مقاله مرتبط: پارس کردن سگ)
سگهای آکیتا حامیانی وفادار و فداکاری هستند و همیشه در سختیها از صاحبان خود مراقبت میکند. آنها به طور غریزی سعی میکنند همه عزیزان خود را از آسیب دور نگه دارند و اغلب مورداستفاده خانمها قرار میگیرد. این بدان معنا نیست که آنها ضد اجتماع هستند، بلکه وظیفهشناساند و بیشتر وقت خود را صرف مراقبت از خانواده میکنند. با این حال، برای خانوادههای دارای فرزندان خردسال اصلاً مناسب نیستند و ممکن است ناخواسته با هدف مراقبت، به آنها آسیب برسانند. همچنین، نگهداری سگ آکیتا برای صاحبان باتجربه و خانههایی بدون هر گونه حیوان خانگی دیگری بهخصوص گربه مناسب است.
مقایسه شخصیت آکیتای آمریکایی و ژاپنی
گونه | آکیتای آمریکایی | آکیتای ژاپنی |
وابستگی به خانواده | زیاد | کم |
رفتار با غریبهها | مشکوک ولی دوستانه | مشکوک ولی کاملاً محتاط |
میزان پارس کردن | اندکی ناآرام هستند و ممکن است در مواقع غیرضروری نیز پارس کنند | ساکت هستند و فقط در مواقع خطر پارس میکنند |
تربیت سگ آکیتا
آکیتاها دارای غریزه شکار قوی هستند. به همین دلیل، باید از همان تولگی برای اجتماعی شدن به آنها آموزش داده شود. این نژاد بسیار باهوش هستند و چیزهای جدید را سریع فرامیگیرند، اما باید مراقب یاد گرفتن عادات بد حین آموزش عادات خوب باشید! با آموزش صحیح اطاعت و اجتماعی کردن سگ میتوانید آکیتا را تحت کنترل داشته و شاهد ویژگیهای شخصیتی عالی از آنها باشید.
اگر بهدرستی آنها را تربیت نکنید ممکن است در شرایط خاص شاهد رفتارهای تهاجمی از او باشید. بسیار مهم است که سگ خود را با استفاده از روشهای غیرتهاجمی و بهدور از خشونت آموزش دهید. برای این کار توصیه میشود در طول تربیت سگ صبور بوده و همیشه برای رفتار خوب آنها از تشویقی استفاده کنید. (مقاله مرتبط: طرز تهیه تشویقی سگ)
بیماریهای سگ آکیتا
به طور معمول، سگهای آکیتا نژادی سالم و مقاوم هستند و از سلامت خوبی برخوردارند. با این حال مانند سایر نژادها ممکن است در معرض انواع بیماریهای خطرناک سگها قرار گیرند. اگر قصد نگهداری سگ آکیتا را دارید باید بدانید که احتمال دارد به برخی از بیماریهای زیر مبتلا گردند.
-
انتروپیون
در بیماری انتروپیون ممکن است پلک بالا یا پایین یک یا هر دو چشم سگ به سمت داخل بچرخد. پس احتمال دارد قرنیه سگ آکیتا در اثر سابیده شدن مژهها زخم شده و باعث عفونت و کوری چشم او شود. در صورت تشخیص فوری، این بیماری با یک جراحی ساده قابلدرمان خواهد بود. پس از کنار علايمی نظیر مالش بیش از حد چشمها، پلکزدن مکرر، ریزش اشک و قرمزی چشمها بیتفاوت رد نشوید!
-
دیسپلازی هیپ
بیماری ژنتیکی دیسپلازی هیپ سگ، ناشی از مشکل در رشد استخوان و مفصل ران در کنار یکدیگر است. این بیماری اگر بهموقع درمان نشود ممکن است منجر به آرتریت یا فلج پای سگ شود. فعالیت، پیادهرویهای بیشازحد و چاقی سگ میتواند باعث تشدید عوارض دیسپلازی سگ گردد. بد نیست بدانید این بیماری غالباً با جراحی قابلدرمان است، ولی هزینههای آن نسبتاً بالا هست. بهتر است بیمه حیوانات خانگی داشته باشید تا در این مواقع مجبور به تحمل هزینه کمتری باشید.
پس بهتر است به رفتارهای سگ توجه داشته باشید و بهمحض مشاهده علائم زیر نسبت به درمان فوری آن اقدام کنید.
- امتناع از راهرفتن روی پاها
- لنگیدن هنگام راهرفتن
- کاهش فعالیت
-
فون ویلبراند
این بیماری یک مشکل ژنتیکی موروثی ناشی از کمبود فاکتور فون ویلبراند در سگ آکیتا است. فون ویلبراند، پروتئین خاصی است که به لخته شدن خون سگ کمک میکند و کمبود آن روند لختهشدن را مختل میکند. از علائم این بیماری میتوان به خوندماغ شدن، کبود شدن نواحی مختلف بدن، وجود خون در ادرار یا مدفوع سگ اشاره کرد.
-
اتساع معده ولولوس
اتساع ولولوس یا پیچخوردگی معده ناشی از خوردن و آشامیدن سریع است که منجر به تولید گاز در شکم سگ میشود. در نتیجه با پیچ خوردن شکم سگ آکیتا جریان خون قطع شده و یک وضعیت اورژانس پزشکی رخ میدهد. نگهداری سگ آکیتا در چنین وضعیتی و بیتوجهی به او در اندک زمانی میتواند باعث مرگ او شود. پس بهمحض مشاهده شکم بزرگ شده غیرنرمال یا ترشح بیش از حد بزاق بدون فوت وقت نزد دامپزشک بروید.
-
آتروفی پیشرونده شبکیه
آتروفی پیشرونده شبکیه یک بیماری ارثی است که در آن سلولهای شبکیه تخریب میشوند. بهمرورزمان دید سگ بهخصوص در شب کاهشیافته و در نهایت منجر به کوری سگ آکیتا میشود. کور شدن سگها در اثر بیماری آتروفی میتواند چند ماه تا چند سال طول بکشد، ولی متأسفانه هیچ درمانی برای آن وجود ندارد.
-
آدنیت سباسه (SA)
غده سباسه، تولیدکننده سبوم در بدن سگها است و سبوم نیز برای حفظ چربی پوست سگها ضروری است. برای نگهداری سگ آکیتا با پوست حساس، داشتن غده سبابه سالم ضروری است تا مانع خشکی پوست او شود. آدنیت سباسه یک بیماری خودایمنی است که مستقیم روی غدد چربی سگها تأثیر میگذارد و مانع کارکرد صحیح این غده میگردد. این بیماری در آکیتاها منجر به التهاب و تخریب غدد چربی در پوست شده و زیبایی آنها را به خطر میاندازد.
نگهداری سگ آکیتا
سگهای آکیتا به فضای بزرگی برای زندگی نیاز دارند، ولی میتوانند در آپارتمان نیز زندگی کنند. مشروط بر اینکه روزانه فعالیت کافی نظیر پیادهروی در خارج از خانه داشته باشند. آنها در خانه بیش از حد فعال نیستند، اما بهعنوان سگ شکاری اگر به پیادهروی نروند دچار استرس میشوند. علاوه بر استرس، ممکن است به دلیل ورزش نکردن، قدرت عضلانی خود را نیز ازدستداده یا بیمار شوند. (مقاله مرتبط: پیادهروی سگ)
دقت داشته باشید سگهای آکیتا نسبت به گرما حساس هستند و باید مراقب باشید تا هنگام پیادهروی، بهخصوص در تابستان، گرمازده نشوند. برای جلوگیری از گرمازدگی سگ توصیه میشود صبح زود یا شب پیادهروی کنید. اگر عصر به پیادهروی میروید، یک مسیر خنک و سایهدار را انتخاب کنید. به این نکته توجه داشته باشید که سگ آکیتا به استراحت کافی و آب فراوان نیاز دارند.
در صورت امکان جای خواب سگ و خودتان را جدا کنید، زیرا سگ آکیتا باید جایگاه خود را بشناسد. با این کار او میفهمد که هر کسی جایگاه خود را دارد و از بروز انواع مشکلات رفتاری سگ جلوگیری میشود.
تغذیه سگ آکیتا
تغذیه سگ آکیتا بسته به سن، جنسیت، میزان فعالیت روزانه و شرایط خاص پزشکی، ممکن است متفاوت باشد. تولهسگهای آکیتا بسیار سریع رشد میکنند، پس به رژیم غذایی باکیفیت ولی کمکالری نیاز دارند. در نتیجه، از سرعت رشد تولهسگها کاسته شده و احتمال بروز مشکلات ارتوپدی نظیر دیسپلازی سگ پایین میآید. آکیتاهای بالغ نیز باید با سه تا پنج فنجان غذای خشک طی دو وعده در روز تغذیه شوند. (مقاله مرتبط: تغذیه توله سگ)
اگر برای آموزش و نگهداری سگ آکیتا از تنقلات بهعنوان تشویقی استفاده میکنید، حجم غذای روزانه را کاهش دهید. با این کار ضمن کنترل اضافهوزن و چاقی سگ، میتوانید از ابتلای او به بیماریهایی نظیر آرتریت پیشگیری کنید. باید سعی کنید هر روز در ساعت معینی به سگ خود غذا بدهید تا به یک روال عادی تبدیل گردد. به یاد داشته باشید که حتماً فاصله خوردن غذا و ورزش سگ رعایت شود.
حقایق جالب سگ آکیتا
- ماهیگیران ژاپنی از آکیتاها برای جمعآوری ماهی در تورهای خود استفاده میکنند و احتمالا به همین دلیل است که آنها عاشق آب هستند. (مقاله مرتبط: رابطه سگ با آب)
- یک موزه برای آکیتا در اودات ژاپن وجود دارد که انجمن حفاظت از سگ آکیتا در آن جا مستقر است.
- آکیتاها به سگهای تمیز معروف هستند. آنها به دلیل نظافت و تمیزی با گربهها مقایسه میشوند.
- آکیتاها برای برف و هوای سرد ساخته شدهاند. آنها دارای انگشتانی هستند که آنها را برای پیادهروی برف ایدهآل میکند.
- در جمهوری چک از سگ آکیتا در تراپی نیز استفاده میشود. این روش درمانی از تاثیر مثبت سگ بر سلامت انسان استفاده میکند. به بیمار انرژی میدهند و با او شادی میکنند.
- آکیتا در خدمات نظامی و پلیسی نیز خود را ثابت کرده است. در حال حاضر به عنوان یک سگ اجتماعی، همراه و نگهبان است. آنها میتوانند احساسات شادی یا غم خود را پنهان کنند.
سروصدا کردن سگ آکیتا
مانند هر سگ دیگری، آکیتاها نیز در شرایط خاصی عادت به سروصدا و پارس کردن دارند. در بیشتر مواقع آنها نسبت به غریبهها واکنش نشان میدهند و برای در امان نگهداشتن شما از خطر پارس میکنند. برخی اوقات وقتی حوصلهشان سر میرود یا از چیزی ناراضی هستند پارس میکنند. (مقاله مرتبط: صدای سگ)
پارس کردن سگ آکیتا به طور مکرر یا با صدای بلند میتواند نشانه برخی مشکلات جسمی یا تربیتی در او باشد. در چنین شرایط توصیه میکنیم برای انجام چکاپهای لازم به دامپزشک مراجعه کرده و از یک رفتارشناس معتبر نیز مشاوره بگیرید.
آیا شرایط نگهداری از سگ آکیتا را دارید؟
جمعبندی
اگر میخواهید حدود ۱۰-۱۵ سال از زندگی خود را با یک سگ بگذرانید، بدون شک سگ آکیتا یکی از بهترین گزینههای شماست. نگهداری سگ آکیتا در منزل به شما حس امنیت و آرامش کامل منتقل میکند. این سگ دارای شخصیت فوقالعاده، چهرهای زیبا و جثهای بزرگ است و موردعلاقه بسیاری از دوستداران حیوانات است. آکیتاها سگهای بسیار وفاداری هستند و تمام انرژی خود را برای محافظت از صاحبان صرف میکنند. با این حال اگر اولینبار است که نگهداری از یک سگ را تجربه میکنید، این سگ مناسب شما نیست.
برای آگاهی بیشتر در مورد این نژاد میتوانید از ویکیپدیا کمک بگیرد.
سوالات متداول
- آیا سگ آکیتا برای کودکان خطرناک است؟
تخصص سگ آکیتا محافظت از کودکان است و با آنها رابطه خوبی دارد. - طول عمر سگ آکیتا چقدر است؟
میانگین طول عمر سگ آکیتا بین ۱۳ تا ۱۵ سال است. - آیا میتوان در آبوهوای گرم از آکیتا نگهداری کرد؟
آکیتاها برای برف و هوای سرد ساخته شدهاند. آنها دارای انگشتانی هستند که آنها را برای پیادهروی برف ایدهآل میکند.