شاید با شنیدن عبارت اضطراب جدایی در سگ (Separation Anxiety in Dogs) اولین چیزی که به ذهن شما برسد این باشد که مگر این مشکل مخصوص کودکان نیست؟ حتی اگر صاحب یک سگ باشید ممکن است ندانید که سگ‌ها هم مانند کودک انسان دچار اختلال‌های روانشناختی می‌شوند. معمولاً اولین نشانه‌های اضطراب جدایی در سگ را از زبان همسایه‌ها خواهید شنید؛ به این صورت که همسایه‌های شما از پارس کردن بی‌وقفه سگتان در هنگام نبودن شما در خانه شکایت می‌کنند.
همچنین ممکن است وقتی به خانه برمی‌گردید و می‌بینید سگتان در جاهایی که نباید ادرار یا مدفوع کرده است نشان‌دهنده این است که احتمالاً از اضطراب جدایی رنج می‌برد. بعضی از رفتارهای منفی که از یک سگ می‌بینیم ممکن است برخلاف تصور ما از روی لجبازی یا تربیت نادرست نباشند. یکی از مشکلاتی که بهتر است بیشتر درباره آن بدانیم اضطراب جدایی در سگ است که در این مقاله از پتسی به آن می‌پردازیم.
اضطراب جدایی در سگ چیست؟
اضطراب جدایی در سگ را با توجه به نشانه‌هایی که گفتیم می‌توانید تشخیص بدهید. سگی که هر کدام از این نشانه‌ها را داشته باشد و این علائم را تا ۳۰ دقیقه بعد از خروج صاحبش از خانه نشان بدهد دچار اضطراب جدایی است. مشکل اضطراب پس از جدایی به صورت‌های مختلفی بروز پیدا می‌کند که عبارت‌اند از:
- صدهای نامتعارف مثل زوزه کشیدن سگ، پارس کردن سگ به صورت مداوم
- ادرار هیجانی سگ و مدفوع در داخل خانه
- تلاش برای فرار
- رفتارهای مخرب مثل جویدن مبلمان و پاره کردن پرده
دلایل اضطراب جدایی در سگ
نمی‌توان دلیل مشخصی برای اضطراب جدایی در سگ بیان کرد، اما نکته مهم این است که نباید علائم اضطراب جدایی را به رفتار بد یا پرخاشگری سگ تعبیر کرد؛ چون ممکن است این مشکل فقط یک واکنش به تغییر محیط یا رفتار انسان‌ها با یکدیگر یا شرایط خاص دیگری باشد.
در بعضی از موارد دیده شده که سگ‌هایی که در گذشته صاحبان خود را از دست داده‌اند یا ترک شده‌اند این علائم را بیشتر نشان می‌دهند. همچنین طلاق و جدایی صاحبان یا مرگ یکی از اعضای خانواده می‌تواند چنین تأثیری روی سگ بگذارد. ناآگاهی از اضطراب جدایی در سگ‌ها در برخی موارد باعث شده صاحبان سگ‌ها آنها را رها کنند یا به مراکز نگهداری بسپارند.
تشخیص اضطراب جدایی در سگ
همانطور که گفتیم تشخیص اضطراب جدایی در سگ کار ساده‌ای نیست. یکی از راه‌های تشخیص مشکل در سگ این است که به وسیله دوربین رفتار او را بعد از بیرون آمدن از خانه ببینید و بررسی کنید. برای این کار می‌توانید از نرم‌افزارها یا وسایلی که برای کنترل کودکان استفاده می‌شود یا سیستم‌های امنیتی خانه استفاده کنید.
همچنین اگر همسایه‌ای دارید که می‌تواند رفتار سگ شما را بعد از بیرون رفتن از خانه زیر نظر بگیرد و به شما اطلاع بدهد از او کمک بگیرید. ممکن است با مشاهده رفتار سگ در زمانی که در خانه نیستید به این نتیجه برسید که او دارد به صداهای بیرون واکنش نشان می‌دهد و مشکل خاصی ندارد. همچنین ممکن است بدون اینکه کار خاصی بکند بی‌صدا بایستد و نفس نفس زدن سگ را ببینید که این نشانه رنج کشیدن او در سکوت است.
اضطراب جدایی در سگ ممکن است در طول زمان و به شکل‌های مختلف خودش را نشان بدهد. ممکن است یک روز وقتی که دارید از خانه بیرون می‌روید جلوی در ادرار کند و شما فکر کنید هنوز آموزش دستشویی سگ به درستی انجام نشده است. گاهی هم ممکن است وقتی به خانه برمی‌گردید ببینید که با ناخن‌هایش در را خراش داده است و سعی کرده است بیرون برود.
یک روز هم ممکن است وقتی سرکار هستید همسایه شما تماس بگیرد و با عصبانیت از سروصدای زیاد و مداوم سگ شما شکایت کند؛ طوری که مجبور بشوید مرخصی بگیرید و به خانه برگردید. مهم این است که در ۳۰ دقیقه بعد از خروج شما چه اتفاقی می‌افتد. اگر بی‌قراری یا رفتارهای عجیب سگ از ۱۵ دقیقه بیشتر طول بکشد نشانه اضطراب جدایی است.
همچنین هیجان بیش از حد سگ در هنگام خروج و بازگشت شما به خانه می‌تواند از نشانه‌های اضطراب جدایی در سگ باشد. نشانه‌های دیگری از جمله لرزیدن، نفس‌نفس زدن، ترشح بیش از حد بزاق، رفتارهای تکراری مثل دایره زدن، رفت و برگشت کردن، پارس کردن و… هم می‌توانند از علائم اضطراب جدایی در سگ باشند.
۱۳ روش برای رفع اضطراب جدایی در سگ
قبل از هر چیز باید نگاه درستی به اضطراب جدایی در سگ داشته باشیم و آن را کاملاً درک کنیم. نباید رفتارهای نامتعارف سگ را به حساب بد بودن او بگذاریم و واکنش منفی نشان بدهیم. اگر او را به خاطر خراب کردن مبلمان یا خراش‌های روی در تنبیه کنیم اضطرابش بیشتر می‌شود و این کار درمان را سخت‌تر می‌کند. برای کاهش اضطراب جدایی در سگ به این نکته‌ها توجه کنید:
۱- محیط خانه را به فضایی جذاب و ماجراجویانه تبدیل کنید تا وقتی که سگ در خانه تنهاست مضطرب نشود. برای این کار خوراکی‌ها یا اسباب‌بازی‌های خوشمزه را در گوشه و کنار خانه بگذارید که وقتی شما نیستید به جست‌وجوی آنها مشغول شود.(مقاله مرتبط: طرز تهیه تشویقی سگ)
۲- در ساعت‌های مشخصی چیزهایی برای خراب کردن و پاره کردن در اختیارش بگذارید. بهتر است به خاطر اضطراب چیزی را که در کنترل شماست نابود کند. بعدها می‌توانید ساعت این بازی را به ساعت بیرون رفتن خودتان از خانه تغییر دهید.
۳- اگر امکانش را دارید از وسایل بازی کنترل از راه دور استفاده کنید. یعنی وسایلی که وقتی در خانه نیستید بتوانید با نرم‌افزارها آنها را فعال کنید که سگ احساس تنهایی نکند. همچنین می‌توانید از انیمیشن حیوانات برای سرگرم کردن سگ خود استفاده کنید.
۴- وقتی در خانه هستید با یک فاصله کم از سگ دور شوید. کم‌کم این فاصله را بیشتر کنید و از خانه خارج شوید و واکنش‌هایش را بررسی کنید.
۵- رفتار استرس‌زا را کاهش دهید؛ مثلاً اگر سگتان از صدای برداشتن کلید یا بستن زیپ کیفتان مضطرب می‌شود و به شما خیره می‌شود، این کارها را با آرامش و فواصل زمانی بیشتر انجام بدهید.
۶- در زمانی که در کنارش هستید او را فعال نگه دارید و با او بازی و ورزش کنید تا زمانی که در خانه نیستید استراحت کند.(مقاله مرتبط: بازی با سگ)
۷- اگر تشخیص داده‌اید که سگ شما دچار اضطراب جدایی است، او را در جعبه یا کیف نگذارید. این کار اضطرابش را تشدید می‌کند.
۸- در زمان بیرون رفتن از خانه تا جایی که می‌توانید جلوی صداهایی بلندی را که ممکن از بیرون بیاید بگیرید؛ مثلاً کرکره یا پرده‌ها را بکشید و فضای خانه را کم‌نورتر و آرام‌تر کنید.
۹- از وسایلی مثل شوک یا لیزر حتی برای بازی با سگ استفاده نکنید؛ چون این وسایل اضطراب او را تشدید می‌کنند.
۱۰- اگر امکانش را دارید در زمان‌هایی که در خانه نیستید از دوستی بخواهید در کنار سگ باشد یا برایش پرستار بگیرید. همچنین اگر دوستی دارید که می‌تواند رابطه خوبی با سگ برقرار کند می‌توانید سگتان را به او بسپارید که تنها نماند.
۱۱- از خدمات سگ‌گردانی استفاده کنید؛ یعنی کسی را به کار بگیرید که وقتی شما در خانه نیستید سگ را به گردش ببرد.
۱۲- اگر با این روش‌ها اضطراب سگ کاهش پیدا نکند باید به دام‌پزشک مراجعه کنید و بررسی کنید که مشکل جسمی یا بیماری خاصی نداشته باشد. ممکن است دام‌پزشک برای کنترل اضطراب سگ دارو تجویز کند.
۱۳- از مربی‌های مخصوص با مجوزهای معتبر رفتارشناسی حیوانات برای اصلاح رفتار و کاهش اضطراب سگ کمک بگیرید.
نتیجه‌گیری
تحقیقات نشان می‌دهد که از هر ۱۰ سگ ۸ مورد در زمانی که صاحبانشان در خانه نیستند از اضطراب جدایی رنج می‌برند. این در حالی است که نیمی از این تعداد در زمان حضور صاحبانشان هیچ‌گونه علائم اضطراب یا ناراحتی ندارند؛ بنابراین بهتر است حتی در زمانی که رفتار عجیبی از سگمان سر نمی‌زند هم رفتار او را در تنهایی بررسی کنیم. با بررسی دقیق رفتارهای سگ و زیر نظر گرفتنش در زمانی که در خانه نیستیم می‌توانیم مطمئن بشویم که سگ ما مشکلی با تنهایی ندارد. در صورت مشاهده هر گونه رفتار غیرعادی هم می‌توانیم از بروز اضطراب جدایی در سگ جلوگیری کنیم.
سوالات متداول
- از کجا بفهمیم سگ ما اضطراب جدایی دارد؟
شکایت همسایه‌ها از پارس کردن مداوم سگ در زمان‌هایی که شما در خانه نیستید مهم‌ترین علامت اضطراب جدایی در سگ است.
- اضطراب جدایی در سگ قابل درمان است؟
در بعضی از موارد کاملاً درمان نمی‌شود، اما می‌توان با روش‌هایی که گفته شد اضطراب سگ را کاهش داد.
- اضطراب جدایی در سگ‌ها دارو دارد؟
بله. ممکن است دام‌پزشک شما برای آرام کردن سگ دارو تجویز کند.
- چند ساعت می‌توانم سگم را تنها بگذارم؟
بهتر است بیشتر از ۴ ساعت سگ خود را تنها نگذارید، اما اگر مجبور هستید او را بیشتر تنها بگذارید با روش‌هایی که گفتیم می‌توانید از اضطراب جدایی در سگ جلوگیری کنید.
