بیماری کلیوی در سگ یکی از مشکلاتی است که برای 10 درصد سگ‌ها رخ می‌دهد. سگ‌های بالا 7 سال بیش از سایرین در معرض خطر قرار دارند. متأسفانه، بیماری کلیوی سگ مانند بیماری کلیوی در گربه بسیار شایع است و یک خطر جدی برای سگ‌ها محسوب می‌شود. در صورتی که این بیماری دیر تشخیص داده شود، منجر به اختلالات جدی در بدن سگ و حتی مرگ او می‌شود. برای جلوگیری از این اتفاق ناگوار باید با علائم این بیماری آشنا باشید و در صورت مشاهده به دام‌پزشک مراجعه کنید.
| بیماری کلیوی در سگ | |
| انواع بیماری کلیوی | حاد و مزمن |
| نژادهای مستعد بیماری | ساموید/ شیتزو/ گلدن رتریور/ ژرمن شپرد/ کارین تریر/ پینچر مینیاتوری/ الکهاند نروژی/ بول تریر/ لهاسا آپسو |
| راه تشخیص | آزمایش ادرار و آزمایش خون |
| علائم | نوشیدن آب کم یا زیاد/ تغییر در حجم و تکرر ادرار/ از دست دادن علاقه به بازی یا تعامل/ کاهش اشتها/ بی‌حالی/ استفراغ یا اسهال/ کاهش وزن ناگهانی/ خون در ادرار/ علائم بیماری‌های دندان مانند رنگ‌پریدگی لثه/ بوی بد دهان/ زخم‌های دهان |
| درمان | تجویز دارو برای تکرر ادرار سگ/ مایع درمانی از طریق IV/ اضافه کردن الکترولیت برای متعادل کردن سطح خون/ تجویز داروی برای کاهش استفراغ / تجویز دارو برای رفع مشکلات گوارشی/ دیالیز/ تغییر رژیم غذایی/ تجویز داروی کم‌خونی |
| غذاهای مضر | الکل/ شکلات/ قهوه و کافئین/ نارگیل/ انگور و کشمش/ شیر و لبنیات/ پیازچه، پیاز و سیر/ گوشت و تخم‌مرغ خام یا نیم‌پز/ میان وعده‌های شور (خیار شور)/ زایلیتول/ خمیر مخمر |
| پیشگیری | دوری از مواد شیمیایی/ اجتناب از خوردن داروهای متفرقه/ بهداشت دندان |
در این مقاله از پتسی انواع بیماری‌های کلیوی سگ، علائم و نحوه درمان آن توضیح داده شده است. پس، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
نقش کلیه‌ها در بدن سگ
کلیه در بدن سگ به عملکرد سالم بدن او کمک می‌کند. کلیه نقش حیاتی در جذب مواد مغذی، تعادل آب و الکترولیت‌ها، دفع مواد زائد و ادرار از بدن سگ دارد. همچنین، کلیه در تولید هورمون‌هایی مانند آلدوسترون و اریتروپوئیتین و ویتامین دی نقش دارد. به طور کلی، کلیه به عنوان سازمان فیلتر کننده بدن شناخته می‌شود که کار تنظیم فشارخون، تولید و تعدیل هورمون‌ها و حفظ تعادل الکترولیت‌های بدن را انجام می‌دهد. همان طور که کلیه وظایف مهمی را بر عهده دارد، بروز بیماری کلیوی در سگ می‌تواند زندگی او را مختل کند.
انواع بیماری کلیوی سگ
بیماری کلیوی در سگ برحسب طول دوره بیماری و درمان به دو دسته مزمن و حاد تقسیم می‌شود.
بیماری مزمن کلیه سگ: این نوع نارسایی کلیه شامل از دست دادن تدریجی عملکرد کلیه (در طول هفته‌ها، ماه‌ها یا سال‌ها) است. متأسفانه سگ‌ها بیش از سایر حیوانات در معرض ابتلا به بیماری کلیوی قرار دارند. نارسایی مزمن کلیه به معنی ناتوانی کلیه‌ها در فیلتر کردن خون مواد زائد است. بیماری کلیوی در سگ موجب ناتوانی در تولید ادرار نمی‌شود. سگ‌های مبتلا به بیماری کلیه نیز به حد کافی و حتی بیش‌ازحد ادرار می‌کنند، اما قادر به دفع سموم بدن نیستند.
بیماری حاد کلیه سگ: بیماری حاد کلیوی اغلب به دلیل خوردن سموم و بروز انواع عفونت‌ها رخ می‌دهد. این بیماری در عرض حداکثر چند روز باعث کاهش ناگهانی عملکرد کلیه سگ می‌شود. در این بیماری جریان خون و پس از آن سطح اکسیژن موجود در خون کاهش می‌یابد. کاهش سطح اکسیژن در خون منجر به بروز عفونت می‌شود. یکی دیگر از دلایل بیماری حاد کلیوی سگ انسداد ادرار است.
نژادهای مستعد ابتلا به بیماری کلیوی سگ
تمامی سگ‌ها در معرض خطر ابتلا به بیماری کلیوی قرار دارند، اما برخی نژادها بیش از سایرین به این بیماری مبتلا می‌شوند. در ادامه ۱۰ نژادی که در معرض خطر ابتلا به بیماری کلیوی قرار دارند معرفی می‌شوند.
- ساموید
- شیتزو
- گلدن رتریور
- ژرمن شپرد
- کارین تریر
- پینچر مینیاتوری (سگ آفن پینچر)
- الکهاند نروژی
- بول تریر
- لهاسا آپسو
تشخیص بیماری کلیوی در سگ
برای تشخیص بیماری کلیوی در سگ از دو آزمایش ادرار و آزمایش خون استفاده می‌شود. برای ارزیابی عملکرد کلیه باید آزمایش ادرار انجام شود. افزایش پروتئین در ادرار (پروتئینوری) نشان دهنده کاهش عملکرد کلیه است. تجزیه و تحلیل بیوشیمی خون عملکرد اندام‌های داخلی مختلف را ارزیابی می‌کند. اندازه‌گیری سطح دو ماده زائد در خون، یعنی نیتروژن اوره خون (BUN) و کراتینین خون (CREA) به تشخیص بیماری کلیوی سگ کمک می‌کند.
علاوه بر دو آزمایش بالا، گاهی برای تشخیص بیماری کلیوی در سگ آزمایش‌هایی نظیر شمارش تعداد گلبول‌ها، پانل شیمیایی خون، الکترولیت خون و تجزیه و تحلیل شیمیایی ادرار انجام می‌شود. دام‌پزشک با انجام هریک از این آزمایش‌ها به نوع و شدت بیماری پی برده و بهترین روش درمانی را توصیه می‌کند.
علائم بیماری کلیوی سگ
بیماری کلیوی در سگ اغلب با نشانه‌های زیر نمایان می‌شود:
- نوشیدن آب کم یا زیاد
- تغییر در حجم و تکرر ادرار
- از دست دادن علاقه به بازی یا تعامل
- کاهش اشتها (بی‌اشتهایی سگ)
- بی‌حالی
- استفراغ یا اسهال
- کاهش وزن ناگهانی
- خون در ادرار
- علائم بیماری‌های دندان مانند رنگ‌پریدگی لثه
- بوی بد دهان سگ
- زخم‌های دهان
درمان بیماری کلیوی سگ
نوع درمان و احتمال درمان‌پذیری سگ به زمان تشخیص بیماری بستگی دارد. درمان بیماری کلیوی در سگ هنگامی اثربخش است که عملکرد کلیه‌ها به طور کامل از بین نرفته باشد. در صورتی که بیماری پیشرفت کرده باشد می‌توان با استفاده از دارو از پیشروی آن جلوگیری کرد، اما نمی‌شود آن را درمان کرد. دام‌پزشک با توجه به نوع بیماری و زمان وقوع درمان‌های زیر را پیشنهاد می‌کند.
- تجویز دارو برای تکرر ادرار سگ
- مایع درمانی از طریق IV
- اضافه کردن الکترولیت برای متعادل کردن سطح خون
- تجویز داروی برای کاهش استفراغ سگ
- تجویز دارو برای رفع مشکلات گوارشی سگ
- دیالیز
- تغییر رژیم غذایی سگ
- تجویز داروی کم‌خونی
غذاهای مفید و مضر برای سگ‌های مبتلا به بیماری کلیوی
همان طور که خواندید یکی از راه‌های درمان بیماری کلیوی در سگ تغییر رژیم غذایی اوست. (مقاله مرتبط: تغذیه توله سگ) دام‌پزشک با توجه به نژاد، سن، شدت بیماری و داروهای مصرفی بهترین رژیم غذایی را در اختیار شما قرار می‌دهد. در صورتی که رژیم غذایی خاصی تجویز نشد، باید غذاهای سگ را با استفاده از مواد سالم تهیه کنید و از خوراندن مواد غذایی سمی به سگ خودداری کنید. مواد غذاهای ممنوعه برای سگ‌ها عبارت‌‌اند از:
- الکل
- شکلات
- قهوه و کافئین
- نارگیل
- انگور و کشمش
- شیر و لبنیات
- پیازچه، پیاز و سیر
- گوشت و تخم‌مرغ خام یا نیم‌پز (تخم مرغ برای سگ)
- میان وعده‌های شور (خیار شور)
- زایلیتول
- خمیر مخمر
پیشگیری از بیماری کلیوی در سگ
هیچ روشی به طور قطعی از ابتلای سگ به بیماری کلیوی جلوگیری نمی‌کند، اما با رعایت برخی نکات می‌توان خطر بیماری کلیوی در سگ را کاهش داد.
سگ خود را از مواد شیمیایی دور نگه دارید: بسیاری از بیماری‌های حاد کلیوی به دلیل خوردن مواد شیمیایی و خطرناک رخ می‌دهد. به منظور جلوگیری از این اتفاق مواد شیمیایی و صنعتی را در یک مکان امن و دور از دسترس سگ خود نگهداری کنید. خوردن هرگونه مواد ضدعفونی کننده برای سگ بسیار خطرناک است. بنابراین، حین نظافت بسیار هشیار باشید تا مشکلی برای سگ ایجاد نشود.
از خوردن داروهای متفرقه جلوگیری کنید: علاوه بر مراقبت از سگ در برابر مواد شیمیایی، باید در برابر مصرف داروها نیز هشیار باشید. حین خوراندن دارو به سگ حتماً دقت کنید تا داروی اشتباهی را مصرف نکند. همواره داروها را دور از دسترس سگ قرار دهید تا با خوردن آن دچار مسمومیت نشود.
بهداشت دندان: از آنجایی که بیماری مزمن کلیوی می‌تواند به دلیل بهداشت نامناسب دندان رخ دهد، تمیز نگه داشتن دندان‌های سگ شما برای حفظ سلامت کلیه‌ها بسیار مهم است. نحوه رعایت بهداشت سگ به نژاد و تغذیه او بستگی دارد. می‌توانید از دام‌پزشک برای تعیین برنامه بهداشت دهان سگ کمک بگیرید.
نتیجه‌گیری
بیماری کلیوی در سگ یکی از شایع‌ترین بیماری‌هایی است که می‌تواند سلامت عمومی او را تحت‌تأثیر قرار دهد. بیماری کلیه در سگ‌ها معمولاً به دلیل تغییرات در سازوکار کلیه‌ها رخ می‌دهد. این بیماری باعث تخریب بافت کلیه و کاهش فیلتراسیون خون می‌شود. پیشگیری از بیماری کلیوی سگ با استفاده از تغذیه سالم و متعادل و انجام معاینات دوره‌ای امکان‌پذیر است. توصیه می‌شود در صورت مشاهده هر یک از علائم این بیماری به دام‌پزشک مراجعه کنید تا زمان طلایی درمان را از دست ندهید.
سوالات متداول
- کلیه در بدن سگ چه نقشی را ایفا می‌کند؟
کلیه در بدن سگ نقش دفع سموم و مواد زائد و حفظ مواد مغذی و الکترولیت‌ها را بر عهده دارد. - بیماری کلیوی در سگ با چه علائمی نمایان می‌شود؟
این بیماری با تکرر ادرار، نوشیدن آب زیاد، زخم‌های دهانی و اسهال و استفراغ همراه است. - چگونه می‌توان بیمای کلیوی سگ را تشخیص داد؟
برای تشخیص بیماری کلیوی سگ باید آزمایش خون و ادرار انجام شود. - آیا می‌توان از بیماری کلیوی سگ جلوگیری کرد؟
خیر، شما نمی‌توانید مانع رخداد این بیماری شوید، اما با رعایت رژیم غذایی صحیح و رعایت بهداشت دهان می‌توانید از بروز آن پیشگیری کنید.
