بیماری کلیوی در گربه یکی از خطراتی است که برای حیوان خانگی شما وجود دارد. متأسفانه حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد گربه‌های بالای ۱۵ سال به این بیماری مبتلا میشوند. از آنجایی که این بیماری درمان قطعی ندارد، باید با علائم آن آشنا باشید و به سرعت از پیشرفت آن جلوگیری کنید. با خواندن این مقاله از پتسی به طور کامل با این بیماری، علائم، راه‌های درمان و پیشگیری آن آشنا می‌شوید. پس، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
| بیماری کلیوی در گربه | |
| دلایل | دیابت/ مصرف برخی داروها/ پیری/ التهابات مزمن/ ژنتیک |
| درمان | تغییر رژیم غذایی/ داروهای کاهنده فشارخون/ داروهای فعالیت کلیه افزایی/ تزریق مایعات/ کنترل مداوم علائم |
| پیشگیری | رژیم غذایی مناسب/ آب کافی/ مراقبت از دندان‌ها/ مراقبت‌های دوره‌ای/ مصرف داروهای کمکی |
نقش کلیه در بدن گربه چیست؟
کلیه‌ها در بدن گربه وظایف مهمی را دارند. این وظایف شامل تصفیه خون، حفظ تعادل آب و الکترولیت‌ها، تولید برخی هورمون‌ها و حفظ فشارخون است. کلیه‌ها مسئول فیلتر کردن خون و حذف مواد زائد از بدن هستند. کلیه‌ها با استفاده از شبکه رگ‌های کوچک خود به نام گلومرول‌ها، مواد زائد مانند اوره، کراتینین، بیلی روبین و سایر فرآورده‌ها را تصفیه می‌کنند. پس از تصفیه، این مواد از طریق لوله‌های کلیه به صورت ادرار از بدن خارج می‌شود.
همچنین، کلیه‌ها در حفظ تعادل آب و الکترولیت‌ها و حفظ فشارخون نقش مهمی دارند. کلیه‌ها در تولید هورمون‌های مهمی مانند هورمون‌های Erythropoietin و Renin نقش دارند. هورمون Erythropoietin کمک می‌کند تا سلول‌های قرمز خون در بدن گربه تولید شوند و هورمون Renin نیز در حفظ فشارخون و تعادل الکترولیت‌های بدن مؤثر است. در کل، کلیه‌ها در بدن گربه وظایف مهم و حیاتی را ایفا می‌کنند و هرگونه بیماری کلیوی در گربه می‌تواند به مشکلات جدی در سلامتی او منجر شود.
انواع بیماری‌های کلیوی در گربه
بیماری کلیوی در گربه هنگامی رخ می‌دهد که کلیه‌های گربه به درستی فعالیت نکنند و وظایف خود را انجام ندهند. این بیماری به دو صورت حاد و مزمن وجود دارد. بیماری کلیوی مزمن در میان گربه‌ها شایع‌تر است و حدود سه درصد گربه‌ها آن را تجربه می‌کنند. متأسفانه این بیماری درمان ندارد و عوارض آن تا آخر عمر گربه با او همراه است. در ادامه به بررسی دلایل و راه‌های پیشگیری از بیماری کلیوی گربه‌ها می‌پردازیم.
دلایل بیماری کلیوی گربه
بیماری کلیوی در گربه می‌تواند توسط عوامل مختلفی ایجاد شود. در ادامه با مهم‌ترین دلایل این بیماری آشنا می‌شوید.
- دیابت گربه: بیماری دیابت گربه ممکن است باعث آسیب به کلیه‌ها شود و در نتیجه، گربه به بیماری کلیوی مزمن مبتلا شود. به منظور جلوگیری از این اتفاق باید دیابت گربه تحت کنترل باشد و خوراندن قرص و شربت به گربه را فراموش نکنید.
- مصرف برخی داروها: مصرف برخی داروها مانند آنتی بیوتیک‌ها و ضد التهابات می‌تواند باعث آسیب به کلیه‌ها شود. همچنین، مصرف برخی مواد صنعتی مانند ضدیخ یا برخی گیاهان مثل گل سوسن منجر به بیماری کلیوی در گربه می‌شود. باید گیاهان سمی برای گربه را بشناسید و آن را از محل زندگی گربه خود دور کنید.
- پیری گربه: با پیر شدن گربه‌ها، عملکرد کلیه‌های آن‌ها به طور طبیعی کاهش می‌یابد و ممکن است به بیماری کلیوی مزمن منجر شود. متأسفانه، حدود یک‌سوم گربه‌های بالای ۱۵ سال به این بیماری مبتلا میشوند.
- التهابات مزمن: التهابات مزمن مانند عفونت‌های دندان، التهاب لثه و عفونت‌های ادراری می‌توانند باعث کاهش عملکرد کلیه‌ها شوند و در نهایت به بیماری کلیوی در گربه منجر شوند.
- ژنتیک: برخی از گربه‌ها به دلیل وجود ژن‌هایی که باعث کاهش عملکرد کلیه‌ها میشوند، بیشتر در خطر بیماری کلیوی مزمن هستند. به منظور جلوگیری از این مشکل باید شناسنامه سلامت گربه مادر بررسی شود. در صورتی که این بیماری وجود داشته باشد، باید عمل عقیم کردن گربه را انجام دهید.
علائم بیماری کلیوی گربه
علائم بیماری کلیوی در گربه با توجه به نوع بیماری و شدت بیماری متفاوت است. علائم بیماری در مراحل اولیه عبارت است از:
- بی‌اشتهایی گربه و کاهش وزن
- بی‌حالی و خستگی بیش‌ازحد
- ادرار کمتر یا بیشتر از حد معمول
- ادرار با رنگ تیره و بوی نامطبوع
- ادرار کردن در مکان‌های نامناسب، به جای محل‌های معمول
- استفراغ گربه و اسهال
- تب و لرز
- عدم تمایل به بازی و فعالیت‌های روزانه
- تغییر رفتار و شخصیت
- بوی بد دهان و تنفس
- درد در ناحیه پایین‌تر از کمر
- زخم دهان
در مواقعی که بیماری پیشرفت کرده باشد، علائم بیماری عبارت است از:
- خشکی و تیرگی لثه‌ها
- تورم در ناحیه صورت و کف پاها
- کاهش شدید اشتها و کاهش وزن شدید
- از دست دادن تعادل و رفلاکس
تشخیص بیماری کلیوی گربه
معمولاً برای تشخیص بیماری کلیوی در گربه از آزمایش خون و آزمایش ادرار استفاده می‌شود. در این آزمایش‌ها میزان غلظت مواد زائد مانند نیتروژن اوره خون و کراتینین بررسی می‌شود. در صورتی که غلظت این دو ماده زیاد باشد، کلیه گربه در وضعیت سالم قرار ندارد. در آزمایش ادرار، دام‌پزشک غلظت ادرار، PH آن، وجود پروتئین، سلول‌های خونی، باکتری‌ها و سایر سلول‌هایی را که معمولاً نباید در ادرار گربه‌ها یافت شوند بررسی می‌کند.
همچنین، برای بررسی عفونت باکتریایی دستگاه ادرار، نمونه‌برداری از کلیه گربه انجام می‌شود. برای نمونه‌برداری از ادرار گربه می‌توان از محتویات جعبه دستشویی یا اتصال سوند استفاده کنید. مطالعات دیگری که می‌تواند در تشخیص بیماری کلیوی در گربه مفید باشد، تصویربرداری مانند سونوگرافی شکم، رادیوگرافی (اشعه ایکس) و در برخی موارد ارزیابی میکروسکوپی نمونه‌های بیوپسی است. با توجه به پتانسیل فشارخون بالا در گربه‌های مبتلا به بیماری مزمن کلیه، اندازه‌گیری فشارخون گربه نیز بخش مهمی از ارزیابی پزشکی برای این بیماری است.
درمان بیماری کلیوی در گربه
درمان بیماری کلیوی در گربه به شدت بیماری و علت آن بستگی دارد. در بیماری کلیوی مزمن گربه، درمان باید به گونه‌ای باشد که عملکرد کلیه‌های آسیب‌دیده را تقویت کند و مانع از پیشرفت بیماری شود. برخی از موارد درمانی که ممکن است پزشک دام‌پزشک برای درمان بیماری کلیوی گربه تجویز کند، عبارت‌اند از:
- تغییر رژیم غذایی گربه: برای کاهش فشار بر کلیه‌ها، ممکن است پزشک دام‌پزشک برای گربه‌تان یک رژیم غذایی با کمترین سطح سدیم و فسفر و بیشترین سطح پروتئین مؤثر تجویز کند. کنترل تغذیه گربه در بهبود او کمک بزرگی می‌کند.
- داروهای کاهنده فشارخون: این داروها به گربه‌ها کمک می‌کنند که فشارخونشان را کنترل کنند و فشار موجود بر کلیه را کاهش می‌دهد.
- داروهای فعالیت کلیه افزایی: برخی از داروها مانند ACE inhibitors و angiotensin receptor blockers می‌توانند کمک کنند تا عملکرد کلیه‌های گربه شما بهبود یابد.
- تزریق مایعات: در صورتی که گربه به بیماری کلیوی مزمن مبتلا باشد تزریق مایعات توصیه می‌شود. تزریق به منظور حفظ تعادل الکترولیت و آب، انجام می‌شود.
- کنترل مداوم علائم: برای پیشگیری از پیشرفت بیماری کلیوی در گربه‌ها بسیار مهم است که علائم بیماری با دقت کنترل شود. به همین خاطر ضروری است آزمایش‌های لازم به طور منظم انجام شود.
تغذیه مناسب برای گربه مبتلا به بیماری کلیوی
برای درمان بیماری کلیوی مزمن گربه، یک رژیم غذایی با کمترین سطح سدیم و فسفر و بیشترین سطح پروتئین توصیه می‌شود. این رژیم غذایی به منظور کاهش فشار بر کلیه‌ها و کمک به کاهش بار کلیه‌ها توصیه می‌شود. مصرف غذاهایی که سطح پروتئین کمی دارد می‌تواند منجر به کاهش عملکرد کلیه‌ها و تخریب بافت کلیوی شود. همچنین، مصرف غذاهایی با سطح فسفر بالا می‌تواند باعث تشدید بیماری کلیوی در گربه شود. به همین دلیل، در رژیم غذایی گربه‌های دارای بیماری کلیوی، میزان پروتئین بالا و سطح سدیم و فسفر کمتر است.
گاهی دام‌پزشک علاوه بر تغییر رژیم غذایی گربه، برخی داروهای کمکی را تجویز می‌کند. این داروهای کمکی می‌توانند علائم بیماری کلیوی گربه را کاهش دهند و موجب بهبود عملکرد کلیه شوند.به‌هرحال بهترین رژیم غذایی برای گربه شما باید بر اساس وضعیت سلامتی گربه، مرحله بیماری کلیوی، سن و سایر عواملی مانند وزن و فعالیت گربه تعیین شود. بهتر است با دام‌پزشک خود مشورت کنید تا برای گربه‌تان رژیم غذایی مناسب و سازگار با بیماری کلیوی آن را تعیین کنند.
پیشگیری از بیماری کلیوی گربه
برای پیشگیری از بیماری کلیوی در گربه می‌توانید برخی از مراقبت‌ها را انجام دهید. مهم‌ترین نکات برای جلوگیری از بیماری کلیوی در گربه‌ها عبارتند از:
- رژیم غذایی مناسب: همان طور که بالاتر خواندید، رژیم غذایی مناسب بر کنترل و درمان بیماری کلیوی در گربه بسیار مؤثر است. رژیم غذایی مناسب با سطح پروتئین بالا و سطح کمتری سدیم و فسفر می‌تواند به کاهش خطر بیماری کلیوی در گربه‌ها کمک کند. برای تعیین رژیم غذایی مناسب، بهتر است به طور مداوم با دام‌پزشک مشورت کنید تا به دلیل افراط یا تفریط در میزان مواد معدنی، گربه بیمار نشود.
- آب کافی: اطمینان حاصل کنید که گربه شما به میزان کافی آب می‌نوشد. این می‌تواند باعث کاهش خطر بیماری کلیوی در گربه‌ها شود. آب کافی منجر به دفع سموم بدن گربه می‌شود و احتمال سلامتی او آن را افزایش می‌دهد.
- مراقبت از دندان‌ها: عفونت‌های دندان و التهابات لثه ممکن است باعث کاهش عملکرد کلیه‌ها شوند. مراقبت از دندان‌های گربه می‌تواند در پیشگیری از بیماری کلیوی مفید باشد.
به طور کلی انواع عفونت‌ها می‌توانند منجر به آسیب‌های کلیوی گربه شوند. بنابراین، در صورت مشاهده هرگونه بیماری به سرعت به دام‌پزشک مراجعه کنید. - مراقبت‌های دوره‌ای: برای پیشگیری از بیماری کلیوی در گربه‌ها، مراقبت‌های دوره‌ای مانند بررسی آزمایش‌های خون و ادرار، بررسی فشارخون و کنترل علائم بیماری می‌تواند مفید باشد.
- مصرف داروهای کمکی: برخی از داروهای کمکی مانند مکمل‌های کلیوی و داروهای کاهش فشارخون ممکن است به کاهش خطر بیماری کلیوی در گربه‌ها کمک کنند. با وجود مفید بودن داروهای کمکی، هرگز نباید در مصرف آن‌ها زیاده‌روی کنید. تمامی این داروها باید زیر نظر متخصص مصرف شوند.
نتیجه‌گیری
بیماری کلیوی در گربه یکی از مشکلاتی است که برای گربه‌ها به خصوص در سنین پیری اتفاق می‌افتد. متأسفانه، این بیماری درمان قطعی ندارد، اما می‌توانید با رعایت برخی موارد و تغییر سبک زندگی گربه از بروز آن جلوگیری کنید. برای پیشگیری از این بیماری باید طبق نظر دام‌پزشک تغییر غذای گربه را انجام دهید. در صورتی که با بیماری کلیوی در گربه مواجه شدید، نگران نباشید. امروزه با استفاده از آزمایش و داروهای دقیق می‌توان تا حد زیادی از پیشرفت آن جلوگیری کرد. امیدواریم مطالب این مقاله برای شناخت بیشتر این بیماری به شما کمک کرده باشید.
سوالات متداول
- چرا کلیه عضو مهمی برای گربه است؟
کلیه‌های گربه مانند انسان‌ها نقش دفع سموم و تنظیم میزان الکترولیت را دارند. - دلایل بیماری کلیوی در گربه چیست؟
این بیماری به دلایل متعددی ایجاد می‌شود. مهم‌ترین دلایل این بیماری، عوامل ژنتیکی؛ انواع عفونت؛ مصرف برخی داروهای خاص و… است.
- آیا بیماری کلیوی گربه قابل درمان است؟
متأسفانه این بیماری به طور کامل قابل‌درمان نیست، اما با مصرف دارو و تغییر سبک زندگی گربه می‌توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد.
