معرفی جامع «ماهی پافر» و عکس انواع آن | بادکنکهای آب شیرین
گونه ماهی پافر (puffer fish) یکی از نمونههای زیبا و شگفتانگیز در خانواده ماهیان است. ظاهر جذاب و ویژگی خاص پافر باعث شده تا افراد زیادی تمایل داشته باشند این ماهی بادکنکی را در آکواریوم خانگی خود داشته باشند. این گونه ماهی را میتوان در سرتاسر جهان، در آبهای شیرین و شور یافت. از آنجایی که این ماهیها گرمسیری هستند، ترجیح میدهند در آب گرم بمانند.
مشخصات ماهی پافر | |
زیستگاه | رودخانههای جنوب آسیا، آمریکای جنوبی و آفریقا |
طول عمر | ۱۰ سال |
گونههای آکواریومی | فاهاکا، کوتوله، کوتوله دم قرمز، پافر طلایی کنگو |
خلقوخو | تهاجمی |
مکانیزم دفاعی | سرعت بالا، توانایی متورم شدن و سمی که در بدنشان هست |
غذا | گوشت زنده، خشک یا منجمد |
پی اچ (ph) آب | بین 7 تا 7.6 |
سختی آب | بین 8 تا 12 dKH |
اندازه آکواریوم | با توجه به سایز ماهی متغیر است |
ماهیهای سازگار | ندارد |
بیماریها | انگلهای خارجی و سفیدک |
زیستگاه طبیعی این گونه معمولا در رودخانههای جنوب آسیا، آمریکای جنوبی و حتی آفریقا است. طول عمر این گونه ماهی معمولاً ۱۰ سال یا بیشتر است. با این حال، ممکن است بسته به نحوه مراقبت از ماهی، بیمار شدن و برآورده کردن تمام نیازهای او، طول عمر متفاوتی داشته باشد. گونههای مختلفی از ماهیهای پفدار وجود دارد و اندازه آنها بر این اساس متفاوت است. تا انتهای این مقاله از پتسی با ما همراه باشید تا با انواع این ماهی جذاب آشنا شوید.
تاریخچه ماهی پافر
اولین فسیلهای شناخته شده از ماهی پافر به دوران آئوسن، تقریباً ۳۳ تا ۵۶ میلیون سال پیش، برمیگردد. قدیمیترین فسیل ماهی بادکنکی شناخته شده از دوران لوتتین اروپای ائوسن میانه است. ماهیهای پافر به پرسیفرمها تعلق دارد. این ماهی در دوره ائوسن عصر سنوزوئیک، حدود ۵۰ میلیون سال پیش تکامل یافته است.
ماهیهای پف کن یا ماهی پافر متعلق به خانواده تتراودونتیدا (Tetraodontidae) هستند. این ماهی در مناطق گرم و معتدل در سراسر جهان و عمدتاً در دریا زندگی میکند. همچنین، در بخشهای مختلفی از جهان از جمله آسیا و استرالیا یافت میشود. در برخی موارد، پافر را در آبهای شور یا شیرین هم میتوان دید.
کشورهای آسیایی مثل چین و ژاپن از پافر بهعنوان یک غذای محبوب و خوشمزه دریایی یاد میکنند. در چین خشککردن و استفاده از این ماهیها بهعنوان لامپهای تزئینی بسیار رایج است! بسیاری از گونههای این ماهی سمی هستند. یک ماده بسیار سمی به نام تتراودنتوکسین در بدن ماهی پافر، بهویژه در اندامهای داخلی او متمرکز است.
ویژگیهای ظاهری ماهی پافر
مهمترین ویژگی این ماهیها توانایی آنها در متورمشدنشان است. ماهی پافر زمانی که احساس خطر میکند یا از طرف یک شکارچی مورد حمله قرار میگیرد، مثل یک توپ بادکنکی با هوا یا آب باد میشود. همین ویژگی باعث شده تا بهعنوان ماهی بادکنکی شناخته شود.
تنوع رنگی: طیف رنگی گسترده از جذابیتهای ماهی پافر است. الگوهای جذاب و خطهای شنی روی بدن او نیز برای دیدنیتر شدن این آبزی مؤثر هستند. هیچکدام از دو ماهی پفکن دارای شکل ظاهری (از لحاظ رنگ و خطوط ترسیمی روی بدنشان) یکسانی نیستند. رنگ غالب این گونه از زرد مایلبهسبز (در قسمت بالایی بدن تا قهوهای و سبز در پشت آنها) متغیر است. گلو و شکم دارای رنگ سفید نقرهای یکنواختی است. درحالیکه بدن او چندین رگه سیاه دارد و قسمت دمی بالهای آن به رنگ زرد دیده میشود.
اندازه و شکل بدن: بدن بلند و مخروطی با سرهای پیازی پافر ویژگی جالب ظاهر اوست. ماهی پافر در ابعاد مختلفی رشد میکند. ماهیهای کوچک ۲.۵ سانتیمتری تا ماهیهای ۹۰ سانتیمتری تا امروز مشاهده شده است. معمولاً این ماهیهای آکواریومی بهسختی تا ۱۰ سانتیمتر رشد میکنند و معمولاً جثه کوچکی دارند.
آناتومی بدن: ماهی پافر فاقد باله لگنی است. باله پشتی کوچک آن در پشت ماهی و قسمت پایین بدن، نزدیک به آپاندیس دمی قرار دارد. بالههای پشتی و سینهای اندامهای حرکتی بسیار مؤثری هستند که به ماهیهای پافر امکان شنای بسیار سریع را میدهند. این ویژگی حتی باعث میشود که پافرها بتوانند با سرعت بسیار بالایی جهت حرکتشان را تغییر دهند.
بدن ماهی پفکی بدون فلس است و معمولاً پوستی خشن و سیخدار دارند. همه آنها دارای چهار دندان هستند که به شکل منقاری با هم ترکیب شدهاند. پافرها دارای پوستهای سخت و معمولاً خاردار و دندانهای جوشخوردهاند. دندانهای پافر ساختاری منقار مانند با شکاف در مرکز هر فک را تشکیل میدهند.
تشخیص جنسیت ماهی پافر
مطمئنا بهترین راه برای تشخیص نر یا ماده ماهی پافر اندازهماهیها در فصلتخمریزی است. معمولا ماهیهای ماده در فصل تخمریزی نسبت به نرها بزرگتر هستند. با این وجود، روش دیگری که به کمک ظاهر ماهیهای پافر میتوان جنسیت آنها را تشخیص داد توجه به خطوط روی بدن آنهاست. یک خط قهوهای رنگ از گلو تا باله مخرجی ماهی پافر نر وجود دارد که روی بدن ماده دیده نمیشود. همچنین، مادهها معمولا دارای بدنی گردتر هستند.
انواع ماهی پافر
بیش از 150 نوع ماهی پافر وجود دارد، اما تنها 30 نوع از آنها ماهی پفدار آب شیرین در نظر گرفته میشوند. همچنین ۱۰ نوع از این تنوع گونهای جزء محبوبترین انواع ماهیهای پافر برای نگهداری در آکواریومهای خانگی محسوب میشوند. بیایید در ادامه چند گونه محبوب برای نگهداری در آکواریوم خانگی را با هم بشناسیم.
-
ماهی پافر فاهاکا (Tetraodon lineatus)
ابتدا، بیایید در مورد تتراودون لایناتوس با نام مستعار ماهی پافر فاهاکا صحبت کنیم. این ماهی یکی از بزرگترین نژادهای این گونه ماهی است. ماهی بالغ این گونه حدود ۴۰ سانتیمتر طول دارد. بنابراین، شما به یک آکواریوم واقعا بزرگ، در حالت ایده آل بیش از ۱۵۰ سانتیمتر، با تعداد زیادی فیلتر قوی و همچنین پوشش گیاهی متراکم نیاز دارید که باید آن را در آکواریوم بکارید.
اگر این نوع ماهی پافر را میخواهید، باید یک آکواریومدار حرفهای باشید. این نوع ماهی بسیار تهاجمی است. آنقدر تهاجمی که وقتی به او غذا میدهید میتواند انگشتان شما را گاز بگیرد. قطعا این ماهی برای همه مناسب نیست، چه رسد به یک ماهیدار مبتدی.
-
ماهی پافر کوتوله (نام علمی: Carinotetraodon travancoricus)
نوع دیگری از این ماهیهای محبوب ماهی پافر کوتوله است. این ماهی به نامهای پیگمی و نخود ماهی نیز شناخته میشود. یکی از کوچکترین گونههای ماهیهای آب شیرین مناسب آکواریوم است که میتوانید پیدا کنید. همچنین، دارای رنگ های بسیار روشن است. اندازه کوچک آن این ماهی را به یک نوع ماهی پفدار آب شیرین بسیار محبوب برای اکثر آکواریومها تبدیل کرده است. یافتن آکواریوم و فیلتر متناسب با اندازه این ماهی آسانتر از سایر انواع ماهی پفدار خواهد بود.
-
ماهی پافر کوتوله دم قرمز (Carinotetraodon irrubesco)
ماهی کوتوله دم قرمز، ماهی کوچکتری است. چشمهای قرمز و بالههای دمی دارد. البته، ماهیهای نر این گونه بزرگتر هستند و بدنشان قهوهای تیره با نوارهای سفید است. ماهیهای ماده هم روی بدن خود رنگ قهوهای و لکهدار دارند. آنها مخازن پر از پوشش گیاهی و با آب اسیدی را ترجیح میدهند. (مقاله مرتبط: آکواریوم گیاهی)
-
ماهی پافر طلایی (Auriglobus modestus)
ماهی پافر طلایی میتواند سفید با لکههای زرد یا سیاه با لکههای زرد باشد. این ماهی یکی دیگر از انواع زیبای ماهیهای بادکنکی است و طول آن به ۵۰ سانتیمتر هم میرسد.
-
ماهی پافر کنگو (Tetraodon miurus)
همانطور که از نام آن پیداست، ماهی تتراودون میوروس با نام مستعار ماهی پفدار کنگو از رودخانههای آفریقا سرچشمه میگیرد. این ماهی دوست دارد خود را در شنها دفن کند تا از شکارچیان پنهان شود و رنگهای مختلفی دارد که با توجه به محیط سازگار تغییر پیدا میکنند.
ویژگیهای رفتاری ماهی پافر
پافر اغلب یک ماهی تهاجمی است. اگر چه به آرامی و طمانیه در آب حرکت میکند، اما تقریبا با هیچیک از انواع دیگر ماهیها نمیسازد. این ماهیها به طور عمده در کف آب زندگی میکنند. همچنین، به دلیل طبیعت خاصی که دارند، صحنههای آرامشبخش و متفاوتی را از آنها در آکواریومها خواهید دید. آنها اغلب در گروههای کوچک زندگی میکنند و نسبت به گروه خود، رفتاری کاملاً اجتماعی و سازگار دارند.
سیستم دفاعی ماهی پافر
پافر بینایی بسیار خوبی دارد. سرعت بالایی که توسط بالههای پشتی و سینه آنها ارائه میشود، اولین مکانیسم دفاعیشان در برابر هرگونه خطر احتمالی است. دومین مکانیسم دفاعی ماهی پافر که شناختهشدهترین آن هم محسوب میشود، توانایی متورمشدن و ترساندنشان است. همچنین، آنها دارای یک معده بسیار الاستیک هستند که میتوانند آن را با آب و حتی هوا پر کنند تا شکلی بسیار کروی و گرد بهخود بگیرند. بدن ماهی پافر دارای تعداد زیادی خار است که به وسیله این خارها شکارچیان بالقوه خودشان را میترساند.
علاوه بر تمام این موارد، سمی که در بدن ماهی پافر وجود دارد هم یکی دیگر از مکانیسمهای دفاعی این ماهی محسوب میشود. بهخاطر سم تترودوتوکسینی که در بدن این ماهی وجود دارد میتواند بهراحتی شکار خود را از پا دربیاورد. مصرف این نوروتوکسین تمام علائم حیاتی را کاهش میدهد، زیرا در هدایت عصبی عضلانی اختلال ایجاد میکند.
تغذیه ماهی پافر
کاری که برای مراقبت بهتر از ماهی پف کرده آب شیرین خود باید انجام دهید، دادن غذای مناسب به آن است. مطمئن شوید که یک رژیم غذایی متعادل و در عین حال مغذی دارد. این گونههای ماهی همهچیزخوار هستند. به این معنی که میتوانند تقریباً هر چیزی بخورند و گوشت را ترجیح دهند. این درحالی است که حفظ تنوع در غذای ماهی پافر بسیار مهم است.
ماهی پافر آب شیرین دوست دارد بیمهرگانی مانند حلزونها، صدفها و سختپوستان را در زیستگاه طبیعی خود بخورد. آنها ماهیهای دیگر، حتی ماهی کامل را نیز میخورند. به همین دلیل است که نباید هیچ گونه بیمهره یا ماهی دیگری را در آکواریوم نگهداری کنید.
تغذیه ماهی آکواریومی شما میتواند گوشت زنده، خشک یا منجمد باشد. اگر ماهیهای پفدار آب شیرین بزرگتری در آکواریوم ماهی خود دارید، میتوانید به آنها از ماهیهای منجمد کوچکتر مانند ماهی سفید یا لانست ماهی دهید. اگرچه آنها فقط با گوشت یا ماهی میتوانند زنده بمانند، اما باید رژیم غذایی آنها را متعادل و متنوع نگه دارید. بنابراین، خوب است یک یا دو بار در هفته به آنها سبزیجات بدهید.
تعداد وعدههای غذایی ماهی پافر
هر گونه ماهی پفدار آب شیرین عادات غذایی متفاوتی دارد. باید بررسی کنید که ماهی خاص شما به چه رژیم غذایی نیاز دارد. تنوع این رژیمهای غذایی بیشتر به اندازه ماهی پافر بستگی دارد. اگر یک ماهی پفکرده آب شیرین با اندازه کوچکتر، زیر ۵ سانتیمتر دارید، باید روزانه به او غذا بدهید. اگر یک ماهی پفدار متوسط، بین ۵ تا ۱۰ سانتیمتر دارید، باید یک روز در میان به او غذا بدهید.در نهایت، اگر یک ماهی پفدار با اندازه بزرگتر، ۱۰ سانتیمتر یا بیشتر دارید، باید فقط دو تا سه بار در هفته به آنها غذا بدهید.
درک این نکته مهم است که نباید به ماهی پافر آب شیرین خود بیش از حد غذا بدهید. این ماهیها بسیار باهوش هستند. گاهی اوقات سعی میکنند شما را تحتتاثیر قرار دهند تا بیشتر به آنها غذا بدهید. رفتارهای جدید، سرگرمکننده و متفاوت انجام میدهند تا شما را ترغیب کنند. برای تشویق کردنشان هم که شده، باید به آنها غذا دهید. اجازه ندهید گول بخورید و مراقب رژیم غذاییشان باشید.
دندانهای ماهی پافر برای خوردن غذا
یکی دیگر از مواردی که هنگام غذا دادن به ماهیهای پفکرده آب شیرین باید در نظر بگیرید دندانهای آنها است. این به این دلیل است که در تمام طول عمر آنها، دندانهایشان به رشد خود ادامه میدهد. اتفاقی که برای ماهیها بسیار نادر است! بنابراین، گاهی اوقات ممکن است نیاز داشته باشید که به ماهی پافر خود سختپوستانی مثل صدف یا حتی حلزون بدهید. این تغذیه به کنترل رشد دندان ماهی شما کمک میکند.
نگهداری از ماهی پافر
شما باید سعی کنید تا جایی که میتوانید زیستگاه طبیعی این ماهیان گرمسیری را بازسازی کنید. این کار کمک میکند تا احساس راحتی کنند و عمر طولانیتری داشته باشند. شما باید همان سختی آب، سطح pH و جریان آب را که در رودخانههای جنوب آسیا، آمریکای جنوبی و آفریقا به آن عادت کردهاند را برای ماهی پافر حفظ کنید. از آنجایی که این ماهیها مستعد ابتلا به بیماری ها و انگل های بیرونی هستند، شما باید فیلترهای قدرتمندی را در آکواریوم خود داشته باشید تا از آن جلوگیری کنید و با حفظ پارامترهای آب یکسان، آن را تمیز نگه دارید.
آکواریوم مناسب برای ماهی پافر
توصیه میشود محل زندگی ماهی پافر با درنظرگرفتن تمام شرایط زیستمحیطی طبیعیاش ساخته شود. برای مثال به دلیل گوشتخوار بودنش، امکان تأمین گوشت برای آن وجود داشته باشد. در مورد نیاز آب مناسب برای آکواریم این ماهی هم باید اسیدی بودن آب را بین 7 تا 7.6 pH نگه دارید. این مورد ممکن است برای ماهیدارهای مبتدی کم سخت و چالش برانگیز باشد.
مورد سختی آب باید بین 8 تا 12 dKH باقی بماند و جریان آب را کم نگه دارید. ماهیهای پفدار به سطوح نیترات، آمونیاک، نیتریت و شرایط نامناسب آب بسیار حساس هستند. شما باید آب را تمیز نگه دارید و روی یک فیلتر آب خوب برای آکواریوم ماهی پافر خود سرمایهگذاری کنید. یک سیستم فیلتراسیون دوگانه در واقع عالی است، حتی برخی از آنها دارای سیستمهای روشنایی و گرمایش هستند.
خلقوخوی آنها معمولاً صاحبانشان را مجبور میکند تا آکواریوم و فضای مخصوصی برای ماهی پافر در نظر بگیرند. این کار کمک میکند تا از بلعیدن سایر گونههای ماهی توسط این ماهی جلوگیری کنند. پافرها ماهیهای فعالی در تمام سطوح آکواریوم هستند، اما آنها برای شناکردن به گیاهان و ریشهها نیاز دارند. تأمین فضای کافی و بزرگ برای شنا یک نیاز اساسی برای زندگی این ماهیهاست.
اندازه آکواریوم بستگی به نوع ماهی پافر شما دارد. اندازه آنها از نوع به نوع دیگر متفاوت است. یک پفکی کوتوله یا یک پفکننده کوتوله دم قرمز باید آکواریومی داشته باشد که بتواند حداقل 37 لیتر آب را در خود جای دهد. در مورد ماهی پفدار آمریکای جنوبی یا ماهی پفدار کنگو، شما باید حداقل یک آکواریوم 150 لیتری داشته باشید. یک ماهی پافر کاکلی به ۲۰۸ لیتر آب نیاز دارد. در حالی که ماهی پفدار طلایی به یک آکواریوم ۴۷۲ لیتری نیاز دارد.
این یک نمای کلی از میزان آب شیرین مورد نیاز ماهیهای پفکننده، بهویژه ماهیهایی که اندازهشان بزرگتر است، میدهد. به طور کلی، بهتر است یک آکواریوم بزرگتر از آنچه که نیاز دارند، برای هر نوع ماهی پفکی تهیه کنید. این امر میزان ضایعات ایجاد شده توسط ماهیهای پف کرده آب شیرین را کاهش می دهد. توجه به این نکته مهم است که تمام این توصیههای اندازه در زیر برای یک ماهی پافر در هر آکواریوم ماهی است، زیرا به دلیل رفتار تهاجمی و قلمروی آنها باید در یک آکواریوم جداگانه باشند. (مقاله مرتبط: نگهداری آکواریوم آب شیرین)
سازگاری با دیگر ماهیها
ماهی پافر آبهای شیرین، تهاجمی و منطقهای هستند. رفتار ماهیهای بادکنکی آب شیرین، قرار گرفتن در کنار ماهیهای دیگر یا حتی بیمهرگان را برای آنها بسیار دشوار میکند. این ماهیها میتوانند نسبت موجودات جدید پرخاشگر باشند یا حتی آنها را بخورند. به همین دلیل است که نباید ماهیهای پف کرده را با سایر ماهیها یا بیمهرگان، در یک آکواریوم قرار داد. شما باید در هر آکواریوم یک ماهی پف کرده آب شیرین داشته باشید و هیچ ماهی دیگری در آن نباشد.
بیماری ماهی پافر
این گونه ماهی به انگلهای خارجی بسیار حساس است. این به این دلیل است که ماهیهای پفکرده آبهای شیرین هیچ فلسی ندارند. انگلها میتوانند روی پوست آنها و همچنین بالهها و آبششهای آنها زندگی کنند. البته، نکته مهم اینجاست که معمولاً این انگلها را میتوان به سرعت با بالا بردن دمای مخازن ماهی از بین برد. البته قبل از انجام این کار با یک متخصص مشورت کنید.
شایعترین انگلهایی که معمولاً روی بالهها و پوست این ماهی ایجاد میشود عبارتاند از:
- مخملک (Oodinium sp)
- ایکتیوبودوزیس (Ichthyobodo)
- چیلودونلوزیس (Chilodonella sp)
- ترکودینا (Trichodina)
بیماری سفیدک هم یکی دیگر از بیماریهای شایع پافر ماهیها است. افزایش دمای آکواریوم بهراحتی میتواند این بیماری را درمان کند. برای درمان بیماری این گونه ماهیها با تحویز دامپزشک میتوانید از آنتیبیوتیکهایی مانند کلرامفنیکل، تتراسیکلین و سولفادیازین استفاده کنید.
اضافهکردن ماهیهای جدید به آکواریوم ممکن است سبب انتقال بیماریها و باکتریها شود. بنابراین، هنگام افزایش تعداد ماهیهای جدید به آکواریوم، حتماً آنها را در قرنطینه قرار دهید. حفظ شرایط آب مناسب و تمیز نگهداشتن آکواریوم آکواریوم بسیار اهمیت دارد. سرمایهگذاری در یک سیستم فیلتراسیون مناسب، از بسیاری از مشکلات بهداشتی و بیماریهای احتمالی برای ماهی پافر و دیگر ماهیهایی که در آکواریوم زندگی میکنند جلوگیری خواهد کرد.
تولیدمثل ماهی پافر
از آنجایی که این ماهیها بسیار تهاجمی هستند، فراهم کردن شرایط ایدهال برای پرورش ماهی پافر کار بسیار سختی است. آنها نمیتوانند حتی از گونه خود جفت آکواریومی داشته باشند. حتی اگر بتوانید یک جفت مناسب پیدا کنید، پرورش بچه ماهی آسان نیست. این به این دلیل است که ماهیهای پافر از تخمهایشان بسیار محافظت میکنند، اما احتمالاً هنگام خروج از تخم آنها را میخورند. حتی اگر بچه ماهیهای شما زنده بماند و از دست والدینشان فرار کنند که سعی میکنند آنها را بخورند، غذا دادن به آنها و تامین کیفیت آب متناسب با نیازشان بسیار دشوار است.
جمعبندی
همانطور که در این مقاله گفتیم، با اینکه پافرها ماهیهای جذابی هستند، اما خشن بوده و شرایط نگهداری سختی دارند. بهخصوص اینکه آنها را نمیتوان در کنار دیگر گونه ماهیها نگهداری کرد. به همین دلیل، نگهداری از ماهی پافر به آکواریومدارهای تازهکار پیشنهاد نمیشود. اگر تجربه کافی در این زمینه ندارید یا نمیتوانید اکواریومی بزرگ و اختصاصی برای این ماهی در نظر بگیرید، بهتر است سراغ گونههای دیگری از ماهیان زینتی بروید.
سوالات متداول
- ماهی پافر میتواند در آکواریومهای کوچک و خانگی زندگی کند؟
بله، ماهی پافر به دلیل اندازه کوچک و رفتار آرامی که از خودشان نشان میدهند میتوانند در آکواریومهای کوچک نگهداری شوند. - گونه میتوانم از سلامت ماهی پافر خود مراقبت کنم؟
برای مراقبت از ماهی پافربه نظافت آکواریوم، تغذیه مناسب، و کنترل میزان آب و دما توجه کافی داشته باشید. - آیا ماهی پافر به آبهای خاصی نیاز دارد؟
بله، ماهی پافر به طور عمده در آبهای گرم و شرجی زندگی میکنند.