به طور کلی بیش از ۱۰۰ بیماری وجود دارد که می‌تواند از حیوانات اهلی مانند سگ، گربه، خرگوش و… به انسان منتقل شود. البته که بروز این بیماری‌ها کمی نادر است و در مواقع خاصی رخ می‌دهد. شما می‌توانید با رعایت اصول اولیه بهداشتی به ویژه تمیز کردن محل زندگی حیوانات و شستن دست‌ها و اعضای تماس یافته با سگ آلوده، از بروز آن جلوگیری کنید. در این مقاله از پتسی به بررسی ۸ مورد بیماری قابل انتقال از سگ به انسان و خطرات آن می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
چه افرادی در معرض خطر ابتلا به بیماری قابل انتقال از سگ به انسان هستند؟
به طور کلی هرچه شما بیشتر با حیوانات خانگی در ارتباط باشید، بیش از سایرین در معرض خطر ابتلا به بیماری قابل انتقال از سگ به انسان قرار دارید. خوشبختانه سگ‌ها کمترین خطر را برای انتقال بیماری به انسان دارند. بااین‌حال برخی افراد که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم بیش از دیگران در خطر هستند.
- افراد مسن
- افراد باردار
- افراد مبتلابه ایدز
- افراد دارای بیماری‌های مزمن
- افراد دارای نقص ایمنی
- افرادی که تحت شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی هستند
- افرادی که پیوند عضو یا مغز استخوان دریافت کرده‌اند
من جزو افراد با ریسک بالای خطر ابتلا به بیماری قابل انتقال از سگ به انسان هستم. آیا باید سگم را واگذار کنم؟
خیر. شما باوجود خطرات می‌توانید باز هم از سگ خود مراقبت کنید. فقط باید بیشتر مراقب بروز این بیماری‌ها باشید. جالب است بدانید که گاهی اوقات پزشکان برای درمان بیماری‌های مزمن از فواید نگهداری حیوان خانگی می‌گویند و توصیه می‌کنند که یک دوست جدید را به خانه خود اضافه کنید. به‌جای واگذاری یا فروش سگ، بهتر است نکات بهداشتی را رعایت کرده و از انتقال بیماری‌ها جلوگیری کنید.
چگونه می‌توان خطر ابتلا به بیماری‌های مشترک سگ و انسان را کاهش داد؟
همان‌طور که می‌دانید اولین شرط حفظ سلامت رعایت بهداشت است. در ادامه برخی نکات برای محافظت در برابر بیماری قابل انتقال از سگ به انسان معرفی شده است.
- جلوگیری از بوسه‌های سگ: اجازه ندهید سگ‌ها صورت شما، به‌خصوص دهان، بینی و چشمانتان را ببوسند. درصورتی‌که این نواحی بدن توسط سگ بوسیده یا لیسیده شد، حتماً صورت خود را با استفاده از آب و صابون یا سایر مواد ضدعفونی‌کننده بشویید.
- معاینات دام‌پزشکی: معاینات منظم با دام‌پزشک برای شناسایی مشکلات سلامتی، ازجمله انگل‌ها یا بیماری‌های عفونی که می‌تواند بین حیوانات و انسان‌ها منتقل شود، کمک می‌کند.
- واکسیناسیون: انجام واکسیناسیون سگ یک امر بسیار مهم برای شما و او برای جلوگیری از بیماری‌های مشترک است. تزریق واکسن‌های هاری، دیستپمر، کنل کاف و پارواویروس سگ بسیار مهم است.(مقاله مرتبط: بیماری کنل کاف سگ)
- عدم ارتباط با سگ بیمار: اگر هر نشانه‌ای از بیماری در بدن سگتان مشاهده کردید، به سرعت به دام‌پزشک مراجعه کنید. همچنین تا زمان تشخیص و درمان کامل بیماری، از لمس سگ بدون دستکش و بوسیدن او خودداری کنید. همچنین توصیه می‌شود پس از لمس سگ دست خود را ضدعفونی کنید.
- حمام کردن سگ: شستن و حمام کردن سگ به شما کمک می‌کند تا مشکلات و ضایعات پوستی را به موقع تشخیص دهید. اگر به طور منظم شستشوی بدن سگ را انجام دهید تا متوجه وجود کک و کنه شوید.
- جمع‌آوری مدفوع سگ: اگر هنگام باغبانی یا پیاده‌روی با مدفوع سگ برخورد کردید، آن را با دستکش بردارید و از محل خارج کنید. همچنین پس‌ازآن حتماً دستان خود را بشویید.
- استفاده از ظروف مخصوص: ظروف جداگانه‌ای برای سگ خود در نظر بگیرید. هرگز ظرف غذای سگ و خودتان را با یکدیگر نشویید. برخورد وسایل با یکدیگر موجب شیوع بیماری قابل انتقال از سگ به انسان می‌شود.
- جلوگیری از خراشیدگی: از برخورد و تماس جسمی با سگ‌های غریبه و ولگرد پرهیز کنید. اگر سگ ناآشنا شما را گاز گرفت یا پوست شما خراشیده شد، حتماً محل را ضدعفونی کرده و برای تزریق واکسن هاری به مراکز درمانی مراجعه کنید.
آیا بیماری از انسان به سگ هم منتقل می‌شود؟
جالب است بدانید که انتقال بیماری از انسان به سگ هم ممکن است. نمونه‌های رایج قابل انتقال عبارت‌اند از عفونت‌های تنفسی ویروسی خاص، سل، کرم حلقوی، باکتری MRSA و کک. علاوه بر این، گاستروانتریت ناشی از عفونت‌های کمپیلوباکتر و سالمونلا می‌تواند از یک عضو خانواده آلوده به سگ خانواده منتقل شود. با توجه به وجود این مشکل، توصیه می‌شود هنگام بیماری‌های واگیردار سگ خود را به فرد آشنا یا پانسیون بسپارید تا مبتلا نشود.(مقاله مرتبط: پانسیون سگ)
بیماری قابل انتقال از سگ به انسان
بیماری‌های ویروسی، قارچی، باکتریایی و انگلی قابل انتقال از سگ به انسان است. در ادامه ۸ مورد بیماری قابل انتقال از سگ به انسان معرفی می‌شود.
۱) کک و کنه
کنه انگل کوچکی است که کمتر از یک میلی‌متر طول دارد و در پوست فرو می‌رود. وجود کک و کنه در سگ باعث ایجاد طیف وسیعی از بیماری‌های پوستی و عفونی می‌شود. برخی از کنه‌ها جزو انگل‌ها و بیماری قابل انتقال از سگ به انسان هستند. معروف‌ترین کنه سارکوپتیک است که با نام گال نیز شناخته می‌شود و بسیار مسری است. از علائم این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- تحریک پوست
- قرمزی پوست
- خارش
- ریزش مو
- پوسته‌پوسته شدن
برای درمان این بیماری از پماد و کرم‌های مخصوص ضد کنه استفاده می‌شود. ممکن است در مراحل شدیدتر، برای کنترل عفونت از انواع آنتی‌بیوتیک‌ها نیز استفاده می‌شود.
۲) بروسلوز
بروسلوز یا تب مالت یک بیماری باکتریایی است که باعث ایجاد علائمی شبیه آنفولانزا در انسان می‌شود. اگرچه این بیماری نادر است، اما از طریق تماس با حیوانات حامل باکتری، ازجمله سگ، منتقل می‌شود. علائم این بیماری شامل موارد زیر است:
- بی اشتهایی
- لرز
- درد کمر یا شکم
- سردرد
- بی‌حالی
- تب
- کاهش وزن
حتی اگر تماس شما با سگ حامل این باکتری ماه‌ها پیش اتفاق افتاده باشد، ممکن است به تب مالت مبتلا شوید. اگر به این بیماری مبتلا شوید، ممکن است بین ۱ هفته تا ۲ ماه طول بکشد تا علائم ظاهر شوند. اغلب بروسلوز با آنتی‌بیوتیک درمان می‌شود.
۳) کمپیلوباکتریوز
این عفونت باکتریایی می‌تواند از طریق تماس با مدفوع سگ حامل باکتری به انسان سرایت کند. علائم این بیماری عبارت‌اند از:
- اسهال
- گرفتگی عضلات
- درد شکم
- تب
این علائم ۲ تا ۵ روز پس از قرار گرفتن در معرض ظاهر می‌شوند. به طور معمول، هیچ درمانی لازم نیست، زیرا علائم در عرض ۱ هفته از بین می‌روند.
۴) لپتوسپیروز
این نوع عفونت باکتریایی از طریق ادرار سگی که دارای باکتری است پخش می‌شود و به کبد و کلیه آسیب می‌رساند. اغلب لپتوسپیروز با علائم زیر همراه است.
- تب شدید
- ناراحتی گوارشی
- درد
برای درمان این بیماری از آنتی‌بیوتیک و داروهای حمایتی مانند سرم و تقویت‌کننده استفاده می‌شود.
۵) هاری
این بیماری ویروسی به دلیل تزریق واکسن در میان سگ‌های خانگی و اهلی زیاد دیده نمی‌شود، اما در میان سگ‌های خیابانی رایج است. هاری از طریق گاز گرفتن یا خراشیده شدن پوست توسط سگ ایجاد می‌شود و بر سیستم عصبی تاثیر می‌گذارد و با علائم زیر همراه است.(مقاله مرتبط: هاری سگ)
- تب
- گزگز شدن
- ضعف عضلانی
- احساس سوزش در محل خراشیدگی
زمان در درمان این بیماری بسیار مهم است. متأسفانه زمانی که علائم هاری بروز پیدا می‌کند، بیماری شدت پیداکرده و درمان پاسخگو نیست.
۶) درماتوفیتوز
درماتوفیتوز یک بیماری پوستی مختص به سگ است که توسط قارچ‌ها ایجاد می‌شود. این بیماری در بین حیوانات پخش شده و در صورت تماس مستقیم به انسان نیز منتقل می‌شود. تمامی وسایل ازجمله برس سگ، لباس‌ها و ظرف غذای او ناقل این بیماری است. از علائم این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- بثورات پوسته‌دار
- قرمزی پوست
- خارش‌دار
برای درمان این بیماری قابل انتقال از سگ به انسان، از داروهای مخصوص مثل پمادهای ضدعفونی‌کننده و ضد قارچ استفاده می‌شود.
۷) سالمونلا
باکتری سالمونلا اغلب از طریق مسمومیت غذایی ایجاد می‌شود و جزو بیماری قابل انتقال سگ به انسان است. گاهی اوقات این بیماری در بدن سگ علائمی را ایجاد نمی‌کند، اما قابلیت انتقال به انسان را دارد. سالمونلا بیشتر روده را درگیر می‌کند و منجر به بروز بیماری‌های گوارشی در سگ و انسان می‌شود. علائم این بیماری عبارت‌اند از:
- درد شکم
- خستگی
- تب
- اسهال
- استفراغ
در حال حاضر هیچ درمان قطعی و دقیقی برای سالمونلا وجود ندارد. اگر انسان یا سگ به آن مبتلا شود با استفاده از داروهای کمکی می‌توان به بهبود آن کمک کرد. هرگز برای درمان این بیماری از آنتی‌بیوتیک برای سگ و انسان استفاده نمی‌شود.
۸) ژیاردیا
عامل بیماری ژیاردیا یک موجود تک‌یاخته است که به دلیل خوردن و نوشیدن آب آلوده ایجاد می‌شود. این بیماری بر اثر دست زدن به حیوانات آلوده و وسایل آن‌ها به انسان منتقل می‌شود. از علائم آن می‌توان به نشانه‌های زیر اشاره کرد.
- اسهال
- درد شکم
- استفراغ
- مشکلات گوارشی
اغلب دام‌پزشک برای درمان ژیاردیا آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند. در صورت دستور پزشک تا آخرین دانه آن را مصرف کنید و از مصرف خوسرانه آن خودداری کنید.
نتیجه‌گیری
در این مقاله ۸ مورد بیماری قابل انتقال از سگ به انسان بررسی شد. نکته بسیار مهم در جلوگیری از ابتلا به این مشکلات سلامتی، رعایت بهداشت و حدود بین ارتباط با پت است. توصیه می‌شود وضعیت سلامتی سگ را به طور منظم توسط دام‌پزشک بررسی کنید و محیطی پاکیزه برای او فراهم کنید. همچنین اگر مبتلابه بیماری‌های خاص یا زمینه‌ای هستید، باید کمی بیش از دیگران مراقب سلامت خود باشید!
سؤالات متداول
- آیا نگهداری سگ باعث بیماری می‌شود؟
خیر نگهداری از سگ به تنهایی باعث بیماری نمی‌شود، اما برخی بیماری‌ها از سگ به انسان منتقل می‌شود. - آیا می‌توان خطر ابتلا به بیماری قابل انتقال از سگ به انسان را کاهش داد؟
بله با رعایت بهداشت و انجام معاینات منظم می‌توانید خطر ابتلا به این بیماری‌ها را کاهش دهید. - معروف‌ترین بیماری قابل انتقال سگ به انسان چیست؟
معروف‌ترین بیماری‌ها شامل کک و کنه، هاری و سالمونلا است.
