پرنده فنچ یک گروه متنوع و جذاب از پرندگان است که انواع آن در تمام نقاط جهان حضور دارند. این گروه شامل بیش از ۱۰۰۰۰ گونه مختلف پرنده می‌شود که هر یک ویژگی ظاهری و خلق‌وخوی متفاوتی دارند. انواع فنچ از نظر شکل بدن، رنگ‌ها، پرواز و رفتارهای اجتماعی بسیار متنوع هستند. در این مطلب با پتسی همراه باشید تا به بررسی انواع فنچ از جمله نژادهای راه راه، بنگالی، نواری، جاوه و بلوطی و شناخت بهتر آنها بپردازیم.
معرفی انواع فنچ
بدون معطلی به سراغ بررسی و معرفی انواع فنچ برای علاقه‌مندان به این پرنده جذاب می‌رویم.
فنچ راه راه
| ویژگی | مشخصات |
| نام علمی | Poephila Guttata |
| طول (متوسط) | حدود ۹ سانتی‌متر |
| وزن (متوسط) | بین ۵ تا ۱۰ گرم |
| طول عمر | معمولا ۷ تا ۱۰ سال، اما با مراقبت‌های مناسب ممکن است بیشتر هم زنده بمانند. |
| تغذیه | تغذیه‌ی مناسب شامل دانه‌ها، میوه‌ها، سبزیجات و تغذیه خودکار پرند. |
| بیماری‌ها | فنچ‌ها معمولا به انواع بیماری‌های پرندگان مثل آکاریا و بیماری‌های ویروسی حساس هستند. بنابراین، مراقبت‌های بهداشتی و معاینات دوره‌ای توسط دامپزشک حیوانات بسیار مهم هستند. |
فنچ‌های Poephila Guttata، پرندگان کوچکی با طول متوسط تقریبا 9 سانتی‌متر هستند و اهل چمنزارهای استرالیا به شمار می‌روند. با توجه به سیاست‌های سختگیرانه‌ی استرالیا در مورد صادرات حیوانات، اکثر فنچ‌هایی که خارج از این کشور دیده می‌شوند، از استرالیا صادر نشده و در این کشور به دنیا آمده‌اند.
یکی از ویژگی‌های جذاب این نژاد نسبت به انواع فنچ دیگر، تنوع رنگی آنهاست. این حیوان به عنوان یکی از معروف‌ترین انواع پرندگان مورد نگهداری در قفس شناخته می‌شوند. فنچ نر بالغ به راحتی از فنچ ماده قابل تشخیص است. این پرندگان نر دارای نوک و گونه‌های نارنجی روشن، هاشورهای سیاه و سفید در سرتاسر گلو و سینه و خال‌های قهوه‌ای در دو طرف بدن هستند.
فنچ بنگالی
| ویژگی | مشخصات |
| نام علمی | Lonchura striata domestica |
| طول | ۱۰ سانتی‌متر |
| وزن | ۵ تا ۱۰ گرم |
| ارتفاع | ۷ سانتی‌متر |
| طول عمر | ۸ تا ۱۰ سال |
| تغذیه | ارزن، دانه‌های غلات، سبزیجات |
| بیماری‌ها | مشکلات تنفسی |
فنچ بنگالی یا با نام علمی Lonchura striata domestica، یک نوع پرنده جذاب است که در ایالات متحده آمریکا بیشتر به نام “فنچ اجتماعی” شناخته می‌شود. این پرنده دارای طولی حدود ۱۰ سانتی‌متر است و جزییات خاصی مانند وجود نقاط سفید روی بدن دارد که به شکل ببری است.
وطن اصلی این نوع فنچ کشورهای بنگلادش و هندوستان هستند و در ایران مشاهده نشده‌اند. غذای این پرنده شامل ارزن و دانه‌های غلات به همراه سبزیجات می‌شود. پرندگان نابالغ این نوع معمولا ساکت‌تر و آرام‌تر از بالغ‌ها هستند و رنگ بدن آنها نیز روشن‌تر است. تفاوت ظاهری بین جنس نر و ماده وجود ندارد، اما می‌توان پرنده نر را از روی صدایش در دوره تولید مثل تشخیص داد.
انواع فنچ در نژاد بنگالی را می‌توان به تعداد زیاد و گروهی در یک قفس نگهداری کرد و با فراهم کردن تعداد مناسبی آشیانه در قفس، ممکن است به راحتی از آنها تعدادی جوجه نیز گرفت. اگرچه منشاء دقیق این نوع فنچ هنوز معلوم نیست، اما به نظر می‌رسد که این پرنده از نسل مونیای تیز دم بوده و برای نخستین بار در کشور چین اهلی شده باشد.
فنچ نواری
| ویژگی | مشخصات |
| نام علمی | Lonchura striata |
| نام‌های دیگر | مانکین دمگاه سفید، فنچ دم سوزنی، فنچ بنگالی وحشی، فنچ پشت سفید |
| طول | کمتر از فنچ‌های بنگالی |
| وزن | ۱۰ گرم |
| ارتفاع | ۵ تا ۱۰ سانتی‌متر |
| طول عمر | ۱۰ سال |
| تغذیه | ارزن و دانه‌های غلات، سبزیجات |
| بیماری | مانند سایر فنچ‌ها |
نام علمی این پرنده Lonchura striata است و با نام‌های مختلفی نظیر مانکین دمگاه سفید، فنچ دم سوزنی، فنچ بنگالی وحشی و فنچ پشت سفید شناخته می‌شود. مشابه فنچ بنگالی، تشخیص جنسیت در این نژاد نیز کار دشواری است و تنها با دقت در رفتار این پرنده می‌توان جنسیت آن را تشخیص داد.
صداي فنچ‌ها نر، معمولا به فنچ‌های نر بنگالی شباهت دارد، اما آنها بسیار خجالتی هستند و معمولا در حضور افراد آواز نمی‌خوانند. این پرنده کوچکتر از فنچ‌های بنگالی است و اغلب در فروشگاه‌های پرندگان زینتی به عنوان فنچ بنگالی به فروش می‌رسند.
بسیاری اعتقاد دارند که انواع فنچ بنگالی در واقعیت فنچ‌های نواری اهلی‌شده‌اند. این پرنده در مناطق مختلفی از آسیا پراکنده است و از نظر گونه‌شناسی نیز تحت نام Lonchura striata شناخته می‌شود.
فنچ جاوه
| ویژگی | مشخصات |
| نام علمی | Padda oryzivora |
| قد و وزن | جثه بزرگ، منقار قوی |
| طول عمر | معمولا تا ۱۰ تا ۱۵ سال |
| تغذیه | معمولا دانه‌ها و غذاهای گیاهی |
| بیماری‌ها | برخی بیماری‌های انتقالی |
| ارتفاع | حدودا ۱۰ سال |
نام علمی این پرنده Padda oryzivora است. این نژادها دارای جثه‌ای بزرگ با منقارهای قوی و محکم هستند، اما به طور کلی از نظر رفتاری، پرندگانی بی‌آزار و صلح‌جواند. تشخیص نر از ماده در این نژاد اغلب از طریق آوازخوانی انجام می‌شود، اما افراد خبره می‌توانند با دقت بالا به ویژگی‌های فیزیکی نرها و ماده‌ها این دو را از یک دیگر جدا کنند. به عنوان مثال، نرها بر روی قاعده منقار دارای برآمدگی سرخ رنگ هستند که در ماده‌ها یافت نمی‌شود.
تشخیص جنسیت از طریق برآمدگی منقار راحت‌تر از توجه به رنگ حلقه دور چشم است. با وجود اندازه بزرگ جثه و منقار، این پرندگان صلح‌جویی را می‌توان به همراه فنچ‌های کوچک در یک قفس نگه‌داشت. اگرچه ممکن است با هم نژادهای خود درگیر شوند، اما تاکنون گزارشی از درگیری با پرنده‌های نژادهای دیگر وجود نداشته است.
فنچ بلوطی
| ویژگی | مشخصات |
| نام علمی | Lonchura castaneothorax |
| نام دیگر | مانکین سینه بلوطی |
| قد و وزن | وزن تا ۲۰ گرم قد تا حدود ۱۰ سانتی‌متر |
| طول عمر | معمولا تا ۵ تا ۷ سال |
| تغذیه | تغذیه از دانه‌ها و مواد غذایی گیاهی |
| بیماری‌ها | ممکن است با بیماری‌های مختلف انتقالی و عفونی مواجه شوند. |
| زیرگونه‌ها | پنج زیرگونه از این نژاد وجود دارد، یکی در استرالیا و چهار زیرگونه دیگر در گینه نو مشاهده می‌شوند. |
Lonchura castaneothorax یا همان فنچ سینه بلوطی، یک گونه پرنده جذاب است که در مناطق مختلف جهان یافت می‌شود. نام علمی این پرنده به عنوان Lonchura castaneothorax شناخته می‌شود. این پرنده به نظر می‌آید که نر و ماده‌اش در نمای خارجی تفاوت چندانی نداشته باشند و تفاوت‌های قابل توجهی فقط از طریق آوازخوانی و رقص‌های جفت‌گیری بروز می‌کند.
در صورتی که اعضای یک گروه از هم نژادان باشند، رفتار نرینگی در فنچ‌های نر به طور واضح دیده می‌شود. مهمترین ویژگی این پرنده ناخن‌های پنجه‌ای بلند است که در محیط طبیعی به آن کمک می‌کند تا روی شاخه‌ها و سطوح مختلف مستقر شود. این ویژگی می‌تواند به پرنده در بقاء و جستجوی غذا کمک کند. اما در محیط‌های قفس‌بندی ممکن است این نوع ناخن‌ها، مشکلاتی ایجاد کنند.
انواع فنچ در نژاد بلوطی در قفس‌ها نیز به راحتی پرورش داده می‌شوند و می‌توان از آنها به عنوان حیوانات خانگی نگهداری کرد. این موجودات زیبا و جذاب با تفاوت‌های زیبا در رنگ‌ها و الگوهای پرها نیز مورد توجه علاقه‌مندان به نگهداری از پروندگان قرار می‌گیرند.
جمع‌بندی
در کل، انواع فنچ‌ها گروهی گسترده از پرندگان کوچک هستند که به عنوان حیوانات خانگی محبوب در سراسر جهان شناخته می‌شوند. این پرندگان به تنوع بسیاری در اندازه و ظاهر دست می‌یابند و هر یک از انواع فنچ دارای ویژگی‌های منحصر به فرد خود هستند. برخی از آنها به دلیل الگوهای زیبای رنگی و رفتارهای جذاب در مرحله جفت‌گیری به عنوان حیوانات خانگی بسیار محبوبی شناخته می‌شوند. انتخاب نوع مناسب فنچ به عنوان حیوان خانگی می‌تواند بستری برای تجربه منحصر به فرد و نگهداری پرنده در خانه باشد.
سوالات متداول
- فنچ‌ها چه نوع تغذیه‌ای دارند؟
فنچ‌ها اغلب از دانه‌ها، میوه‌ها و خوراکی‌های تازه استفاده می‌کنند. غذای اصلی آنها دانه‌های مخصوص پرندگان است. - چگونه می‌توانم فنچ‌های خود را آموزش دهم؟
برای آموزش و نگهداری فنچ در خانه، می‌توانید از تمرین‌های رفتاری، آموزش دقیق و آموزش آوازخوانی استفاده کنید. صبوری و تکرار نکته کلیدی در آموزش آنهاست. - آیا تمام انواع فنچ‌ها به عنوان حیوانات خانگی مناسب هستند؟
نه، تعدادی از انواع فنچ‌ها به عنوان حیوانات خانگی مناسب تلقی می‌شوند. برای انتخاب مناسب‌ترین نوع برای خودتان، به اندازه‌ی فضای مسکونی و نیازهای مراقبتی آنها توجه داشته باشید.
