معرفی کامل “مرغ عشق” و شناخت 6 رفتار خاص آن
پرندگان حیواناتی بسیار زیبا و سرگرمکننده به شمار میآیند که معمولاً کمتر از دیگر حیوانات خانگی، شما را درگیر میکنند. مرغ عشق یا باجیگار یکی از پرندگانی است که از محبوبیت فراوانی میان انسانها برخوردار است. مرغ عشقها به پرندگان عاشق شهرت دارند که از خانواده طوطیسانان محسوب میشوند. این پرندگان بسیار زیبا، باهوش و بازیگوش هستند. جهشهای ژنتیکی یکی از عوامل مؤثر در تغییر رنگ در مرغ عشقها به شمار میآید. گاهی به دلیل عوامل ژنتیکی تغییراتی به جوجهها انتقال پیدا میکند که باعث میشود نوع جدیدی از این پرنده خلق شود. جفتهای این گونه صحنههای رمانتیک خیرهکنندهای به وجود میآورند که انسانها را مجذوب خود میکنند.
خصوصیات مرغ عشقها | |
خانواده | طوطیها |
قد | حدود ۱۶ تا ۲۰ سانتیمتر |
وزن | ۳۰ تا ۴۵ گرم |
رنگ | خاکستری، زرد، سفید و قهوهای |
طول عمر | ۶ تا ۱۸ سال |
رژیم غذایی | ۷۰ درصد پلیتهای مخصوص پرندگان، ۲۵ درصد سبزیجات، میوهها، غلات و ۵ درصد دانههای روغنی |
مواد غذایی مجاز | ارزن، گندم سیاه، دانه قناری، جو خرد شده، جو دوسر، کوئینوا، چاودار، ذرت دانه شده، تخم کتان، سیب، گیلاس، گلابی، هلو، جوانه گندم، کاهو، زردآلو، نخودفرنگی، موز، فلفل دلمهای، بروکلی، اسفناج و… |
انواع | مرغ عشق خالدار/ معمولی/ فلو/ آلبینو و لوتینو/ ابلق/ طرح قهوهای و بال قهوهای/ اپالین/ صورت زرد یا صورت طلایی/ خاکستری |
خصوصیات رفتاری | شیطنت/ کنجکاوی/ علاقه به زیست دستهجمعی/ تقلید صدا (نر)/ شجاع/ رفتار خوب با کودکان |
شرایط نگهداری قفس | قفس مناسب/ جای مناسب برای قفس/ چوب نشستن/ ظرف آب و غذا/ خانه برای تولید مثل/ حمام کردن |
اگر شما جزو کسانی هستید که به نگهداری از مرغ عشق علاقه دارید بهتر است با پتسی همراه باشید. در این مقاله به طور کامل با انواع مرغ عشق، تغذیه و ویژگیهای رفتاری و شرایط مناسب برای زندگی آنها آشنا میشوید.
انواع مرغ عشق
برای شروع برخی از انواع مرغ عشق را معرفی خواهیم کرد. شناخت انواع این پرنده به نگهداری درست از آن کمک خواهد کرد.
مرغ عشق معمولی: روی پیشانی و سر این نوع، خطوط سیاه و زردرنگی وجود دارد. همچنین، در قسمتهای پشت و بین بالها نیز این خطوط دیده میشود. پرهای این پرندگان به رنگ سیاه با حاشیه زرد است و دم آنها آبی متمایل به سبز تیره است.
مرغ عشق فلو: مرغ عشق فلو انواع مختلفی دارد که همه آنها دارای چشمهای قرمز و نوک نارنجی هستند. رنگ پاهای این پرندگان نیز به رنگ صورتی است. رنگ دم این نوع از مرغ عشقها و طرح روی پرهایشان قهوهای مایل به خاکستری است. رنگ بدن این گونه تقریباً به سفیدی یا زردی میزند.
مرغ عشق آلبینو و لوتینو: مرغ عشق البینو و لوتینو گونهای از پرندگان هستند که هیچ گونه طرح و نقشی ندارند. در این پرندهها رنگدانه تولید نمیشود، از این رو پرهای آنها به رنگ سفید و زرد است. آلبینوها معمولاً به رنگ سفید و لوتینوها زرد هستند.
مرغ عشق ابلق خالدار: مرغ عشق خالدار جزء زیباترین و جذابترین گونه پرندگان محسوب میشوند. در ابتدا به مرغ عشق معمولی شباهت دارند، اما هنگامی که پر ریزی آنها شروع میشود، تغییرات بسیاری در آنها بروز پیدا میکند.
طرح قهوهای و بال قهوهای: مرغ طرح قهوهای نوعی از این گونه است که طرح و نقشی به رنگ سیاه در آنها وجود ندارد که به مرغ عشق قهوهای شهرت دارند و دارای چند زیرگروه هستند. در این گونهها بال قهوهای جزء نادرترین نوع این پرندگان به شمار میآیند. طرح بدن آنها خاکستری خیلی کمرنگ یا قهوهای- خاکستری است و برخی از آنها فاقد رنگ هستند.
مرغ عشق اپالین: این نوع رایجترین گونه محسوب میشود که خطهای کمتری بر روی سر، پشت و شانههای خود دارند و برخی از آنها فاقد خطوط هستند.
مرغ عشق صورت زرد یا صورت طلایی: صورت همه این گونه زرد یا صورتی است. پرهای بدن آنها به رنگ آبی، سفید و خاکستری است که انواع مختلفی دارند.
طرح خاکستری: این پرندگان به چند زیر گروه بال خاکستری، محو و بال تمام رنگ تقسیم میشوند. گونه محو این پرنده بسیار زیبا و نادر است.
برخی از مهمترین انواع مرغ عشق را شناختیم. حال نوبت به بررسی و شناخت ویژگیهای ظاهری آنها میرسد.
ویژگیهای ظاهری مرغ عشق
اگر چه هر یک از انواع مرغ عشقها ویژگیهای مخصوص به خود را دارد، اما برخی از این ویژگیها در تمامی آنها مشترک هستند. خانواده، بازه قد و وزن، طول عمر و بلوغ برخی از این ویژگیها هستند.
برای نگهداری از این پرنده بهتر است که با ویژگی های مرغ عشق آشنا باشید.
- خانواده: این پرندگان یکی از کوچکترین گونهها از خانواده طوطیها محسوب میشوند.
- قد و وزن مرغ عشق: قد آنها حدود ۱۶ تا ۲۰ سانتیمتر و وزن آنها حدود ۳۰ تا ۴۵ گرم است. لازم به ذکر است که وزن این پرندهها متناسب با گونههای آنها متفاوت است.
- رنگ: این پرندگان رنگهای زیبا و متنوعی دارند که اساساً بیشترین رنگهایی که در آنها مشاهده میشود خاکستری، زرد، سفید و قهوهای است.
- طول عمر: طبق بررسیها این پرنده بین ۶ تا ۱۸ سال طول عمر میکند.
- بلوغ: مرغ عشقهایی که تا ۴ ماهگی به بلوغ نرسیدهاند، بدنشان دارای خطهای سیاه رنگی است که پس از ۴ ماهگی ناپدید میشوند.
خصوصیات رفتاری مرغ عشق
پس از شناخت برخی از ویژگیهای ظاهری، آشنایی با خصوصیات رفتاری این پرنده خالی از لطف نیست. به این دلیل که بررسی و شناخت رفتارهای مرغ عشق به ارتباط موثر و مناسب داشتن با این حیوان خانگی کمک خواهد کرد.
- کنجکاوی: این پرندگان رفتار شیطنتآمیزی دارند و حس کنجکاوی آنها بالا است.
- زندگی گروهی: علاقه دارند وقت بیشتری را با صاحب خود بگذرانند و از زندگی در کنار دیگر مرغ عشقها لذت میبرند. از این رو تنهایی را دوست ندارند و بهتر است در گروههای بیشتر از دوتا نگهداری شوند.
- تقلید صدا: اگر به نگهداری از مرغ عشق فکر میکنید باید بتوانید وقت زیادی را برای این پرنده صرف کنید. مرغ عشقها مخصوصاً جنس نر آنها، توانایی بسیار خوبی در تقلید صدا دارند. شما میتوانید به این پرندگان سخن گفتن را آموزش دهید.
- برخورد با کودکان: این نوع از پرندگان رفتار خوبی با بچهها دارند و به عنوان حیوان خانگی گزینه بسیار خوبی محسوب میشوند.
- شجاعت: این پرندگان علاقهمند به بازی هستند و به پرندگان نترس، کنجکاو و کمعقل معروفاند. مرغ عشقها پرندگانی شجاع هستند که جرئت مبارزه با پرندگان بزرگتر از خود را دارند.
۶ رفتار خاص مرغ عشق
این پرنده زیبا در تمامی طول عمرش رفتارهایی خاص و در عین حال نرمال از خود بروز میدهد. رفتارهایی که در صورت عدم شناخت آنها، باعث تعجب شما میشوند. به گونهای که گاهی گمان خواهید کرد که مرغ عشق شما بیمار است در حالی که چنین نیست. این رفتارها به شرح زیر هستند.
- کشیدن پا و بال برای رفع خستگی: این پرنده بازیگوش پس از مدتی عدم فعالیت به طور همزمان پا و بال یک سمت از بدن خود را به عقب میکشد. سپس، بعد از بازگشت به شکل طبیعی پنجه پا را مشت میکند (این اتفاق برای دو بال و دو پای این پرنده رنگی رخ میدهد).
- چرخاندن سر به عقب: این حرکت در میان اغلب طوطیسانان معمول است و نباید از آن نگران شد. مرغ عشق برای خواب و استراحت سر خود را چرخانده و بر روی پرهای پشت خود قرار میدهد.
- بالا بردن بالها: این حرکت معناهای مختلفی دارد. در حالت عادی نشانه رفع خستگی است. اما اگر که با لهله زدن و دور کردن بالها از بدن همراه باشد، نشانه گرم بودن محیط است. در کنار این دو نشانه، باز کردن بال همراه با ایجاد صدای خشخش یا منقار زدن، از ناراحتی و عصبانیت این پرنده حکایت میکند.
- پر آرایی: از معمولترین رفتارهای این پرنده پرآرایی است. او برای تمیز نگه داشتن خود با منقار به پرهایش نوک زده و خود را تکان میدهد. البته این عمل بدون کندن عمدی پر انجام میشود و اگر همراه با کندن بود از وجود انگل یا بیماری خبر میدهد.
- بال زدن بدون پرواز: مرغ عشقها پرواز کردن را دوست دارند. آنها زمانی که در قفس قرار داده میشوند، از پرواز کردن در مسافت زیاد محروم میشوند. از این رو بدون پرواز کردن در جا بالا میزنند.
- بالا آوردن: این عمل ممکن است شما را آشفته سازد، در حالی که جای نگرانی نیست. اغلب طوطیسانان برای ابراز محبت به ویژه نسبت به جفت این کار را انجام میدهند. البته عموما با تکان دادن سریع سر (بالا و پایین کردن آن) و گردن کشی همراه است.
۳ راه برای تعیین سن مرغ عشق
پس از بررسی رفتارهای نرمال این پرنده نوبت به تعیین سن او میرسد. فهمیدن سن و جنسیت مرغ عشق به نحوه تعامل و حتی پیدا کردن جفت مناسب کمک خواهد کرد. تشخیص سن تقریبی است و به آسانی قابل انجام است. در واقع میتوان با بررسی سر مرغ عشق، منقار و چشمهای آن به سن تقریبی این پرنده دست یافت.
۱- خطوط موازی رنگی بر روی سر
مرغ عشقهای جوان که در بازه سنی کمتر از سه تا چهار ماه قرار دارند، نوارهایی رنگی (عموما سیاه رنگ) بر روی سر و گردن خود (تا بالای نوک) دارند. این در حالی است که مرغ عشقهایی که سن بالاتری دارد به دلیل اینکه اولین پر ریزی خود را تجربه کردهاند، بر روی سر خود (به ویژه سمت نوک) خطوط رنگی ندارد. عموما پرهای سر به رنگ زرد یا سفید در میآیند.
سن برخی از نژادها نظیر لوتینو و آلبینو با این روش قابل تشخیص نیست.
۲- منقار مرغ عشق
از رنگ منقار نیز میتوان سن این پرندگان را تشخیص داد. مرغ عشقهایی با سن کمتر از ۱۲ هفته دارای منقاری با رنگ تیره هستند. تیرگی به سبب وجود ملانین اضافی است که با بالاتر رفتن سن کمتر میشود و منقار رنگ روشنی به خود میگیرد.
۳- رنگ و شکل چشمها
توجه به رنگ چشم و شکل آن در تعیین سن مرغ عشق کارساز است. عموما مرغ عشقهای با سن کمتر از پنج ماه چشمانی بدون عنبیه دارند. چشمان آنها کاملا سیاه است و بدون هیچ رنگ دیگری دیده میشود. این در حالی است که هر چه سن بالاتر میرود عنبیه مشخصتر است. برای سن ۴ تا ۸ ماهگی عنبیه تیره و به رنگ سایه خاکستری است و برای سن بالاتر رنگ عنبیه روشنتر است به گونهای که قهوهای روشن نیز در میان انواع عنبیهها دیده شده است.
نحوه تعیین جنسیت مرغ عشق
حالا نوبت به تعیین جنسیت این پرنده زیبا میرسد. اگر چه هنگام خرید میتوان از صاحب قبلی آن درباره جنسیت او اطلاعاتی کسب کرد. اما با توجه به برخی از ویژگیهای مرغ عشق نیز میتوان جنسیت او را حدس زد.
مهمترین ویژگی مورد بررسی رنگ اسنفجی (بخش بالای منقار که سوراخهای بینی قرار دارند) مرغ عشق است. جنس نر این پرنده بازیگوش دارای اسفنجی آبی رنگ تا بنفش است. این در حالی است که جنس ماده دارای اسفنجی قهوهای و یا سفید رنگ است. البته اغلب در سنین پایین اسفنجی صورتی رنگ دارند که برای جنس نر متمایل به بنفش و برای ماده همراه با نقاطی سفید رنگ است.
اسفنجی (cere) قهوهای برای جنس نر نشانه بیماری است و بهتر است به دامپزشک مراجعه شود.
علاوه بر این برای تعیین جنسیت بهتر است به بازیگوشی و آواز خواندن مرغ عشق توجه کرد. جنس نر صدای بلندتری دارند و پر صداتر هستند. همچنین، بازیگوشی آنها بیشتر است.
تولیدمثل و پرورش مرغ عشق
در کنار تمامی مواردی که تا کنون گفته شد، اشاره کردن به تولید مثل این پرنده و نحوه پرورش او خالی از لطف نیست. مرغ عشقها عموما از شش ماهگی توانایی تولید مثل دارند. اما بهتر است شرایط جفتگیری در سنین ده ماهگی به بعد فراهم شود، چرا که مرغ عشق جوانتر اغلب والدین خوبی به شمار نمیروند. همچنین، پس از رسیدن به بلوغ جنس ماده تا چهار سال و جنس نر تا شش سال توانایی جفتگیری و تولیدمثل دارند که بازه زمانی خوبی خواهد بود.
برای جفتگیری و تولیدمثل نر پیش قدم میشود. او حرکات نمایشی از خود نشان میدهد و پس از کسب رضایت ماده بر روی آن قرار گرفته و جفتگیری میکند. این عمل در فصل بهار و تابستان بیشتر صورت میگیرد. همچنین، در طی روز چند بار انجام میشود.
پس از لقاح جنس ماده عموما در لانه خود میماند و به تمیز کردن آن مشغول میشود و تنها برای مدفوع کردن و غذا خوردن از لانه (قفس) خارج میشود. این خود نشانه آن است که مرغ عشق در حال بارور شدن است. در این میان نیز جنس نر تلاش میکند تا به جفت خود رسیدگی کند. پس از ده روز جفت ماده شروع به تخمگذاری میکند. او یک روز در میان یک تخم میگذارد. در صورت سالم بودن تخمها جوجهها پس از ۱۸ تا ۲۱ روز به دنیا میآیند.
البته تولید مثل و پرورش این پرنده بازیگوش خود نیازمند فراهم ساختن محیطی با شرایط ایدهئال است. به این معنا که یک لانه استاندارد و تمیز برای آنها فراهم شود. به تغذیه آنها توجه شود و محیطی آرام با دما و میزان رطوبت مطلوب مهیا گردد.
تذکر: پس از تولد جوجه لازم هست که از قفس پدر و مادر جدا شود. این جدایی دلایل متعددی دارد که مهمترین آنها از بین بردن حس وابستگی به والدین و عدم خراب کردن رابطه پدر و مادر است! چرا که پس از مدتی ممکن است یکی از دو والد سعی در انجام جفتگیری با جوجه خود نماید.
غذای مرغ عشق چیست؟
در زمان نگهداری از این گونه، به منظور افرایش طول عمر این پرنده باید به رژیم غذایی مرغ عشق توجه کنید. معمولاً رژیم غذایی این پرندهها از حدود ۷۰ درصد پلیتهای مخصوص پرندگان و ۲۵ درصد سبزیجات، میوهها، غلات و ۵ درصد دانههای روغنی متشکل میشود.
از جمله مواد غذایی که میتوانید به آنها بدهید تا از یک رژیم سالم غذایی برخوردار باشد، میتوان به ارزن، گندم سیاه، دانه قناری، جو خرد شده، جو دوسر، کوئینوا، چاودار، ذرت دانه شده، تخم کتان، سیب، گیلاس، گلابی، هلو، جوانه گندم، کاهو، زردآلو، نخودفرنگی، موز، فلفل دلمهای، بروکلی، اسفناج و… اشاره نمود.
انواع بیماری مرغ عشق
با تغذیه مناسب و مراقبت عالی مرغ عشقها میتوانند بین ۱۵ تا ۱۸ سال زندگی کنند. اما در صورت ابتلا به برخی از بیماریهای شایع و عدم رسیدگی درست کمتر عمر خواهند کرد. پس، برای حفظ سلامت آنها علاوه بر مراجعه به دامپزشک بهتر است با این بیماریها آشنا شد.
نام بیماری | تعریف بیماری |
تومور | ممکن است تومورهایی نظیر تومورچربی، تومور کلیوی و تومورهای آدرنال در مرغ عشق ایجاد شوند. |
گواتر | از بیماریهای شایع به شمار میرود. این بیماری غده تیروئید را بزرگ میکند و باعث ایجاد تغییراتی در صدای پرنده میشود |
پسیتاکوز | این بیماری توسط نوع خاصی از باکتریها ایجاد میشود. مسری است و حتی باعث مرگ مرغ عشق نیز میشود. پسیتاکوز از تماس مستقیم پرندهها با یکدیگر و حتی با تنفس مدفوع مرغ عشق که خشک شده است سرایت میکند، چرا که این باکتری از طریق مدفوع دفع میگردد. |
کنه پرندگان | این بیماری از وجود کنه یا کرمهای انگلی در زیر فلس و پوسته پا ایجاد میشود که پوستهپوسته شدن پوست پا یا منقار مرغ عشق و ایجاد سوراخهایی ریز را باعث میشود. |
بیماری کبدی | بیماری کبدی به سبب تغذیه نامناسب و همچنین وجود بیماریهای دیگر در مرغ عشق ظاهر میشود. |
ویروس پولیوما | این ویروس واگیردار بوده و نه تنها مرغ عشق بلکه تمامی خانواده طوطیسانان را آلوده میکند. قربانی این ویروس جوجهها هستند که سرنوشت اکثر آنها در صورت دچار شدن به آن مرگ خواهد بود. |
اگر چه هر یک از این بیماریها علائم به خصوصی دارند. اما میتوان گفت که با بررسی مدفوع مرغ عشق میتوان برخی از آنها را تشخیص داده و در جهت درمان به هنگام آن تلاش کرد. عموما مدفوع مرغ عشق فشرده، یکدست و به رنگ سفید و گاهی قهوهای است. حال اگر که مدفوع آبکی و یا به مقدار زیاد دیده شود، احتمال مریضی وجود دارد. همچنین، تغییر رنگ، وجود دانههای هضم نشده، بوی بد، وجود خون و بالا رفتن دفعات دفع از وجود بیماری خبر میدهد.
برخی اوقات دیده شده که مرغ عشق شروع به کندن پرهای خود میکند. این کار چه دلیلی دارد؟ آیا نشانه بیمار بودن است؟ بیایید تا در ادامه علت این کار را بدانیم.
دلیل کندن پر توسط مرغ عشق
کندن پر توسط مرغ عشق دلایل مختلفی دارد. گاه پرنده به سبب استرسی که دارد، پرهای خود را میکند. گاهی نیز کم توجهی به آن و یا تنها بودن باعث این کار میشود، چرا که این پرنده اجتماعی است و از تنهایی نفرت دارد. علاوه بر اینها عصبانی کردن این پرنده دوست داشتنی و یا به اجبار رام کردن او سبب میشوند تا او پرهای خود را بکند. در کنار تمامی این موارد، افسردگی، وجود انگل یا کنه، کوتاه شدن نادرست پرها توسط صاحب مرغ عشق، کمبود کلسیم و خشک بودن پوست نیز از دلایل کندن پر به شمار میروند.
شرایط نگهداری مرغ عشق
قفس مناسب: شما برای نگهداری از این پرنده باید بتوانید شرایط خوبی برایش فراهم کنید. آنها به راحتی خود را با شرایط زندگی انسانها وقف میدهند. اولین وسیله مورد نیاز پس از خرید این پرنده، قفس مناسب است. هر چه قفس این پرنده بزرگتر باشد، او زندگی راحتتری را تجربه میکند.
محل قرار گیری قفس: محل قرار گرفتن قفس باید به دور از نور خورشید و تلویزیون باشد.
ظرف آب: ظرف آب این پرنده باید به صورتی باشد که هر روز آن را تمیز کنید و ظرف دانه آن باید عمق کمی داشته باشد.
تغذیه مرغ عشق: تغذیه خوب و ایجاد یک شرایط محیطی مناسب از دیگر نیازهای نگهداری این پرنده است. تغذیه این پرنده از اهمیت بسیاری برخوردار است و نباید به پرنده خود فقط ارزن دهید، بلکه باید از مواد دیگری نیز تغذیه کند.
چوب نشستن: چوب مخصوص برای نشستن، یکی از مهمترین موارد برای پرنده است. میتوانید در قسمتهای گوناگون قفس چندین میله مختلف قرار دهید. بهتر است کف قفس را با روزنامه بپوشانید و به صورت مرتب روزنامههای کثیف را برداشته و کف قفس را تمیز نگهدارید. تمیز بودن کف قفس از ابتلا به بامبل فوت پرندگان جلوگیری میکند.
حمام کردن: به منظور در امان ماندن این پرنده از کک و کنه لازم است که ماهی یک بار استحمام کند. در هنگام شستن مرغ عشق نباید از شویندههای شیمیایی استفاده کنید.
جمعبندی
مرغ عشق یک پت کوچک و فوقالعاده است. او همانند دیگر حیوانات خانگی به توجه و عشق نیاز دارد. این پرنده از تنهایی بیزار است و برای شاد و سالم بودن باید به شکل گروهی زندگی کند (وجود همقفس برای او لازم است). مراقبت و نگهداری از این پرنده زیبا اگر چه نسبتا آسان است، اما حس مسئولیت خاصی را طلب میکند. در این مقاله تا آنجا که ممکن بود درباره انواع مرغ عشق، نوع تغذیه، بیماریها و دیگر مواردی که برای نگهداری و مراقبت از او باید دانست، سخن گفته شد. امیدواریم با کمک این راهنما بتوانید پرندهای زیبا و سالم داشته باشید.
سوالات متداول
- آیا مراقبت کردن از مرغ عشق سخت است؟
مراقبت از این پرنده دوستداشتنی آسان است. این پرنده در هر سنی آموزشپذیر است و به راحتی رام میشود. - مرغ عشق لازم است روزانه پرواز کند؟
مرغ عشق پرندهای اجتماعی است. این پرنده در طبیعت به صورت گروهی زندگی میکند و روزانه در جستوجوی غذا کیلومترها پرواز میکند. پس، فراهم کردن فرصت پرواز برای سلامتی آنها مفید خواهد بود. - برخی از ضرورترین وسایل قفس مرغ عشق را نام ببرید؟
پرچ، ظرف آب و غذا، اسباب بازی و ظرفی برای آب بازی یا حمام کردن از جمله وسایل ضروری به شمار میروند. - مرغ عشق چند سال عمر میکند؟
طبق بررسیها این پرنده بین ۶ تا ۱۸ سال عمر میکند.
- دانه مرغ عشق چیست؟
دانههایی مثل: ارزن، گندم سیاه، دانه قناری، جو خرد شده، جو دوسر، کوئینوا، چاودار، ذرت دانه شده، تخم کتان از غذاهای مورد علاقه مرغ عشق هستند.