نگهداری از حیواناتی مانند سگ، گربه، پرندگان، خرگوش و .. جای تعجبی ندارد، ولی عجیب است کسی در خانه‌اش ایگوانا نگه دارد! هستند آدم‌هایی که علایق خاص و منحصربه‌فردی دارند و دوست دارند حیواناتی مثل مارهای عظیم‌الجثه بوآ و پیتون، سوسمار و مارمولک‌های بزرگ را در خانه نگه دارند. اگر شما هم از این دسته افراد هستید، خواندن این مقاله پتسی برایتان جالب خواهد بود. شاید آخر مقاله به فکر خرید یک بچه ایگوانا افتادید! پس، تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
| مشخصات ایگوانا | |
| خانواده | مارمولک‌ها |
| خاستگاه | مناطق گرمسیر آمریکای جنوبی و مرکزی و حوزه دریای کارائیب |
| گونه‌ها | ایگوانای سبز و ایگوانای آنتیل |
| طول عمر | ۲۰ سال |
| طول | ۸۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر |
| وزن | ۹ کیلو |
| سن بلوغ نر | از ۱.۵ تا ۲ سالگی |
| سن بلوغ ماده | ۲ الی ۶ سالگی |
| زادوولد | ۳۰ تا ۵۰ تخم در هر دوره تخم‌گذاری |
| تغذیه | سبزی‌ها، غلات، غذاهای خشک و مکمل‌ها |
| غذاهای ممنوعه | کلم برگ، کاهو و اسفناج |
| شرایط نگهداری | ویواریوم، آب و غذای مناسب، ترموستات و دماسنج، تجهیزات گرمایی، تجهیزات افزایش رطوبت و محل خواب مناسب |
ایگوانا از خانواده مارمولک‌ها محسوب می‌شود و در مناطق گرمسیر آمریکای جنوبی و مرکزی زندگی می‌کند. این حیوان جزء حیوانات وحشی است و مثل سگ و گربه که در طول زمان دست‌آموز انسان شده‌اند، اهلی نشده. هر حیوانی داری خوی و شخصیت مختص به خود است. می‌توان در مورد این حیوان این گونه گفت که با وجود این که جزء خزندگان وحشی است، اما طبیعت آرامی دارد. از این رو می‌توان آن را به عنوان یک حیوان خانگی در خانه نگهداری کرد.
تاریخچه
ایگوانا یک سرده از مارمولک‌های خانواده ایگوآنایان محسوب می‌شود. او در در نواحی استوایی آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی و حوزه دریای کارائیب زندگی می‌کند. این جانوران به دو گونه تأیید شده تقسیم می‌شوند که عبارت‌اند از: ایگوانای سبز و ایگوانای آنتیل. ایگوانای سبز به عنوان یک حیوان خانگی شناخته شده است. ایگوانای آنتیل کوچک، به دلیل تخریب زیستگاهش، در معرض خطر انقراض است. علاوه بر این دو گونه چندین گونه دیگر نیز شناسایی شده است که به اندازه این دو محبوب و شناخته شده نیستند.
امروزه این حیوانات با ورود به مناطق جدیدی همچون هاوایی، فلوریدا و ایشیگاکی، به یک گونه مهاجم در این مناطق تبدیل شده‌اند.
تولید مثل ایگوانا
به طور معمول این جانوران در فصول خشک سال جفت‌گیری می‌کنند تا بچه‌های آن‌ها در فصل‌های بارانی که مواد غذایی به اندازه نیاز یافت می‌شود، متولد شوند. سن بلوغ جنسی در ایگوانای نر از ۱.۵ تا ۲ سالگی و در جنس ماده از ۲ الی ۶ سالگی محاسبه شده است.
ایگوانای ماده بدون حضور ایگوانای نر می‌تواند تخم‌گذاری کند. در هر دوره تخم‌گذاری ۳۰ تا ۵۰ تخم تولید می‌شود و نوزادان این جانوران پس از تولد ۷.۵ سانتی‌متر طول دارند.
۴ ویژگی ظاهری ایگوانا
۱- طول و وزن: این جانوران از ویژگی‌های ظاهری مخصوص به نوع خود برخوردار هستند. بارزترین ویژگی ظاهری این مارمولک‌ها افزایش سایز بیش از حد آن‌ها است. این حیوان کوچک و بامزه تا زمان بلوغ خود می‌تواند به طولی حدود ۸۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر و وزنی حدود ۹ کیلو برسد.
۲- دم (وسیله دفاعی): از اعضایی که باعث طول بلند این حیوان می‌شود، دم اوست. دم این حیوان می‌تواند به عنوان یک عضو دفاعی همچون شلاق عمل کند و از این حیوان در مواقع خطر حفاظت کند. علاوه بر دم، خار‌های این حیوان هم نقش دفاعی دارد. این نوع مارمولک‌ها در پشت بدن خود از سر تا نوک دم، دارای خارهایی هستند که علاوه بر زیبایی نقش دفاعی نیز دارد.
۳- قابلیت تغییر رنگ: در زیر ناحیه گوش آن‌ها فلس‌های بزرگی مشاهده می‌شود. زیر چانه این خزندگان چین‌خوردگی پوستی وجود دارد که موجب بیان احساسات مختلف، تنظیم حرارت و رفتارهای تولیدمثلی می‌شود. این خزندگان قابلیت تغییر رنگ بدن خود را دارند و از چنگال و دندان‌های تیزی برخوردار هستند.
۴- چشم سوم ایگوانا: میان دو چشم این جانوران ساختار سفیدرنگی وجود دارد که به چشم سوم ایگوانا شهرت دارد و از گیرنده‌های نور تشکیل شده است. این چشم سوم صرفاً با تشخیص نور و تاریکی هنگام اقدام برای حرکت به اطراف، به او کمک می‌رساند و تصاویر واضحی را با این چشم مشاهده نمی‌کند.
۴ ویژگی رفتاری ایگوانا
۱- لمس شدن: مراقبت و نگهداری از این خزندگان برای شما می‌تواند بسیار چالش‌برانگیز باشد. این مارمولک‌ها لمس شدن از طرف انسان‌ها را یک خطر می‌دانند. امکان دارد در برابر این حرکت شما مقاومت کرده و واکنش منفی نشان دهند. با توجه به حساسیت‌های رفتاری ایگواناها، شما باید دقت و حوصله بسیاری در نگهداری از آن‌ها داشته باشید.
۲- فعالیت: ایگواناها در کودکی که از نظر جسمی کوچک هستند، سرعت بسیاری در حرکت دارند و می‌توانند به راحتی فرار کنند. اما در سنین بزرگسالی تا زمانی که احساس خطر نکنند، موجوداتی تنبل و بی‌‌حرکت هستند. برخی از این حیوانات هنگامی که بیرون از قفس هستند، تمایل به بالا رفتن از بدن صاحب خود دارند. آن‌ها پنجه‌های تیزی دارند پس مراقب باشید ایگوانا خانگی شما لباس یا دستتان را خراش نیندازد.
۳- خطرات: شما باید مراقب دم این حیوان نیز باشید، زیرا می‌تواند با دم خود آسیب‌های فراوانی به شما برساند. حتی دم یک ایگوانای بالغ می‌تواند استخوان‌های شما را بشکند! شکسته شدن استخوان انسان توسط حیوان ایگوانا بسیار نادر است، اما باید حواستان به رفتارهای این خزنده باشد.
اگر کودکی نزدیک این حیوان است، باید بسیار مراقب او باشید.
۴- خوشحالی و ناراحتی: زمانی که چشمان این حیوان بسته باشد، خوشحالی و ریلکس بودن او را نشان می‌دهد. هنگامی که خیره باشد و یا نگاهی شیطانی داشته باشد نشان‌د هنده ناراحت بودن اوست. اگر به نقطه مشخصی و به سمت یک شی‌ء یا شخص خیره باشد، یعنی او کنجکاوی می‌کند.
تغذیه ایگوانا
ایگوانای سبزی که در خانه نگهداری می‌کنید، گیاه‌خوار است. این حیوانات در طبیعت برگ، گل و برخی میوه‌ها را به عنوان غذا می‌خورند. برای نگهداری از ایگوانا در خانه می‌توانید انواع سبزی‌ها، غلات، غذاهای خشک و مکمل‌ها را به عنوان تغذیه به او بدهید. موارد زیر می‌تواند غذای ایگوانا باشد:
قاصدک، یونجه، موز سبز، گزنه، برگ درخت توس، بارهنگ نیزه‌ای، ترتیزک باتلاقی، شبدر، پنیرک، خاکشیر طبی، گل بنفشه، گل ختمی، گل رز، گل لادن، گل کوکب، یاس بنفش، گل گوشواره، گل جعفری، گل میمونی، شکوفه سیب، اسطوخودوس، گل داوودی، انجیر تیغی، فلفل دلمه‌ای، کدو، خیار، برگ راش، برگ فندق، شیردندان، گندمک رایج، شیرتیغک، پیچک صحرایی، کلم سبز، مخلوط سبزی‌ها، گیاه شیرینک، آب تره، کلم برگ چینی، ریحان، نعنا، پونه کوهی، رزماری، مریم‌گلی، انواع توت، انبه، پاپایا، طالبی، انجیر، گیاه منداب، کدوتنبل، شقاقل، سیب‌زمینی شیرین و … .
این حیوان به آب زیادی نیز نیاز دارد که تامین آب مورد نیاز او را فراموش کنید. کلم برگ، کاهو و اسفناج غذاهایی هستند که نباید به مقدار زیاد به این خزنده بدهید. زیرا در اغلب مواقع حساسیت‌هایی پس از مصرف این مواد ایجاد می‌شود.
شرایط نگهداری ایگوانا
قفس ایگوانا: برای اینکه بتوانید از این خزنده نگهداری کنید، باید بتوانید یک محیط امن و آرام فراهم کنید. ویواریوم (محیط شیشه‌ای برای نگهداری ایگوانا)، آب و غذای مناسب، ترموستات و دماسنج، تجهیزات گرمایی، تجهیزات افزایش رطوبت و محل خواب مناسب از جمله وسایل مورد نیاز برای نگهداری از ایگوانا است.
اندازه محل زندگی: ویواریوم محل نگهداری از این حیوانات در خانه است. در سنین کم‌تر به فضای کوچک‌تری همچون نیم تا یک متر نیاز دارند و به‌مرور زمان با توجه به رشد آن‌ها، این فضا باید بزرگ‌تر شود. این مارمولک‌ها به یک محیط خوب برای قدم زدن و دراز کشیدن نیاز دارند. افزایش طول رشد این حیوان و تعویض و فراهم کردن فضای زندگی او، هزینه‌های بسیاری برای شما به ارمغان خواهد آورد.
دمای مناسب: این حیوانات به بالا رفتن از درخت و دیوار علاقه دارند و تمایل دارند در مقابل نور آفتاب قرار گیرند. این خزندگان به آب‌وهوای گرمسیری و معتدل عادت دارند و محیطی که در آن قرار می‌گیرند باید دارای دمایی مشابه باشد. از این رو به یک منبع گرمایشی مناسب نیاز است. برای ویواریوم این خزنده به یک لامپ UVB نیاز دارید تا روشنایی لازم را تأمین کند. دمای داخل ویواریوم باید در زمان آفتاب‌گیری این حیوان به ۴۶ درجه سانتی‌گراد برسد. از این رو لامپ‌هایی که نصب می‌کنید در ایجاد گرما کمک فراوانی می‌کنند.
کنترل دما: شما به چند دماسنج برای اندازه‌گیری دما نیز نیاز دارید تا بتوانید دمای محیط را مورد بررسی قرار دهید. برخی از افراد از محصولاتی مانند سنگ گرمایشی استفاده می‌کنند. اما این سنگ‌ها به دلیل توزیع نامساوی حرارت می‌تواند موجب سوختگی این حیوان شود.
بستر مناسب: این خزنده در اکثر مواقع بر روی ارتفاعات حضور دارد. از این رو بستری که برای این حیوان در نظر می‌گیرید می‌تواند یک تکه روزنامه، دستمال‌کاغذی و یا علف ریز شده باشد. همچنین، این حیوان به منظور پنهان شدن به یک جعبه چوبی نیاز دارد که نباید این مورد را فراموش کنید.
اهلی کردن ایگوانا
این خزنده مانند سگ و گربه اهلی نمی‌شود و مقداری وحشی باقی می‌ماند. از این رو پروسه آموزش به ایگوانا اندکی سخت‌تر خواهد بود. این حیوانات را نباید به صورت ناگهانی بر روی دست و یا آغوش خود بگیرید. باید یک تا دو هفته صبر کنید تا با محیط سازگاری پیدا کنند. هنگام بلند کردن این حیوان نباید سرعت داشته باشید. همچنین در زمان بغل کردن او، باید دست خود را در زیر شکم او حائل کنید. گاهی می‌توانید دست خود را روی قفسه سینه این حیوان ببرید و برای نوازش او تلاش کنید تا این گونه به شما عادت کند.
محیط این خزنده باید آرام به دور از هرگونه سروصدایی باشد تا بتواند احساس آرامش و امنیت کند. آرام بودن صاحب این حیوان نیز بسیار اهمیت دارد، زیرا این حس به او منتقل می‌شود. شما می‌توانید غذای مورد علاقه این حیوان را با دست خود به او بدهید. این کار در ایجاد حس اعتماد و امنیت در این خزنده بسیار مؤثر است.
یکی از موارد مهم در تربیت ایگوانا این است که هر روز یک زمانی را به آزاد کردن او از قفس اختصاص دهید و بر حرکات او نظارت داشته باشید. این نکته را فراموش نکنید که نباید به صورت دائمی این حیوان را آزاد بگذارید.
سخن پایانی
در نهایت بهتر است بدانید که ایگوانا هرگز نمی‌توانند به یک حیوان خانگی واقعاً اهلی و رام تبدیل شوند. بسیاری از این خزندگان برای فرار از تراریوم و حتی خانه صاحب خود تلاش بسیاری می‌کنند. با اینکه ایگوانا هرگز به طور کامل و واقعی رام و اهلی نمی‌شود، اما می‌توان با تهیه یک محیط امن و آرام برای زندگی کردن این خزنده، آن را در خانه خود نگهدارید. در این صورت این حیوان می‌تواند به شما اعتماد کند و یاد بگیرد در محیطی که شما برای او ساخته‌اید زندگی کند و به قولی به آن عادت کند.
سوالات متداول
- آیا می‌توان ایگوانا را اهلی کرد؟
این خزندگان مانند سگ و گربه اهلی نمی‌شوند و مقداری وحشی باقی می‌مانند. از این رو پروسه آموزش به ایگوانا اندکی سخت‌تر خواهد بود. - آیا از ایگوانا می‌توان به عنوان حیوان خانگی نگهداری کرد؟
ایگواناها حیواناتی وحشی هستند، اما طبیعت آرامی دارد. از این رو می‌توان آن را به عنوان یک حیوان خانگی در خانه نگهداری کرد. - حیوان خانگی ایگوانا را کجا باید نگه داریم؟
برای نگهداری ایگوانا در خانه باید او را درون ویواریوم بگذارید. - ایگواناچه می‌خورد؟
آن‌ها حیواناتی گیاه‌خوار هستند و در طبیعت برگ، گل و برخی میوه‌ها را می‌خورند. شما می‌توانید انواع سبزی‌ها، غلات، غذاهای خشک و مکمل‌ها را به عنوان تغذیه به او بدهید. - ایگوانا چقدر عمر می‌کند؟
طول عمر ایگوانا در شرایط مطلوب به ۲۰ سال می‌رسد. - بهترین گونه ایگوانا برای نگهداری در خانه کدام است؟
بهترین گونه برای نگهداری در منزل ایگوانای سبز است.
