قدرت بینایی تمام موجودات دنیا شبیه هم نیست و هر موجودی دنیا را به شکلی می‌بیند. در این مقاله پتسی به طور خاص می‌خواهیم درباره قدرت بینایی سگ‌ها صحبت کنیم و بگوییم سگ ها دنیا را چگونه می‌بینند. در گذشته مردم تصور می‌کردند سگ‌ها سیاه سفید می‌بینند. ولی امروزه علم ثابت کرده، سگ‌ها رنگ‌های بیشتری را می‌توانند تشخیص دهند. موضوع قابل توجه این است که دید سگ‌ها تا آن حد که قبل‌تر تصور می‌کردیم، تار و بی‌رنگ نیست و قابلیت تشخیص برخی رنگ‌ها را دارد.
این به بدان معنی نیست که دید سگ‌ها کاملا مشابه انسان است، زیرا تعداد و نوع سلول‌های چشم سگ‌ها با انسان متفاوت است. پس، هرکدام دید مجزا و متفاوت با یکدیگر دارند. درست است که سگ‌ها توانایی کمتری نسبت به انسان در دیدن و تشخیص رنگ‌ها دارند، ولی سگ‌ها کوررنگ نیستند. حواس سگ‌ها بسیار قدرتمند است و همین موضوع آنها را از شفاف دیدن بی‌نیاز می‌کند. آنها قابلیت تشخيص حرکت بیشتری نسبت به انسان دارند. بیایید در ادامه بیشتر درباره تفاوت چشم سگ و انسان بدانیم.
مقایسه آناتومی چشم سگ و چشم انسان
چشم سگ‌ها به طور کلی از نظر آناتومیک بسیار شبیه به چشم انسان است. چشم سگ‌ها همانند انسان دارای یک مردمک تیره است که اطراف آن را عنبیه که قسمت رنگی چشم بوده احاطه کرده است. وظیفه عنبیه کنترل میزان عبور نور از دهانه مردمک است. سپس، نور که از طریق عدسی عبور کرده و یک تصویر واضح را روی سلول‌های شبکیه پخش می‌کند. حال، تفاوت چشم سگ و چشم انسان چیست؟
- چشم سگ دارای یک غشای تحریک کننده است که به پلک سوم معروف است و انسان‌ها فاقد آن هستند. این بافت در پشت پلک پایین قرار دارد و چشم را از آسیب محافظت می‌کند.
- در پشت شبکیه چشم سگ پرده‌ای وجود دارد که در نور کم، نور را به شبکیه بازمی‌گرداند و قدرت بینایی سگ در شب را تقویت می‌کند. البته این پرده در سگ‌هایی که چشمان رنگی دارند، ممکن است وجود نداشته باشد.
سگ‌ها چه رنگ‌هایی را تشخیص می‌دهند؟
سگ ها دنیا را چگونه می‌بینند؟ چشم انسان به کمک سه سلول که به آنها سلول مخروطی می‌گویند کار می‌کند. این سلول‌ها وظیفه تشخیص رنگ در چشم را دارند. وقتی نور وارد این سلول‌های مخروطی شکل می‌شود، آن را تحریک کرده و سبب تشخیص و تفکیک رنگ توسط این سلول‌ها می‌شود. حال چشم سگ‌ها فقط دو نوع سلول مخروطی دارد و همین سبب می‌شود توانایی تشخيص رنگ در سگ‌ها کمتر باشد. بینایی سگ‌ها کاملا دارای کور رنگی نیست بلکه فقط توانایی تشخیص رنگ قرمز از سبز را ندارد و این به دلیل نبود نوع سوم مخروط در چشم آنها است.
سگ‌ها چه رنگ‌هایی را می‌بینند؟
در چشم انسان و چشم سگ، دیدن و تشخیص رنگ‌های زرد و آبی با تکیه بر نورون‌های داخل شبکیه انجام می‌شود. درواقع، این نورون‌ها با تشخیص و شناسایی نور زرد تحریک می‌شوند و بدین صورت تشخیص رنگ زرد صورت می‌گیرد. حال برای تشخيص نور آبی وقتی نور به این نورون‌ها می‌رسد فعالیت آنها به جای تحریک، سرکوب می‌شود و به این ترتیب رنگ آبی در شبکیه چشم شکل می‌گیرد. حال، بینایی سگ چگونه است؟
بینایی سگ هم دقیقا بر همین اساس کار می‌کند، یعنی وقتی نور زرد و آبی به نورون‌های شبکیه چشم سگ می‌رسد، مغز سگ آنها را تفکیک کرده و تفسیر می‌کند. حال تاثیر وجود نداشتن سومین مخروط در داخل چشم چیست؟ این حالت، که در سگ‌ها و افرادی که کوررنگی دارند وجود دارد، باعث می‌شود نتوانند رنگ سبز و قرمز را تشخیص بدهند. این رنگ‌ها تاثیر خنثی بر نورون‌ها می‌گذارد. پس، هیچ رنگی برای تفسیر کردن توسط مغز وجود ندارد.
برای مثال: وقتی ما رنگ قرمز و سبز را می‌بینیم و تشخیص می‌دهیم، آنها این رنگ‌ها را به شکل سایه‌های خاکستری می‌بینند. به طور کلی، سگ‌ها تنها می‌توانند ۱۰ هزار رنگ از طیف آبی و زرد را تشخیص دهند. در حالی که انسان قابلیت تشخيص میلیون‌ها رنگ را دارد. حال ممکن است تشخیص این رنگ‌ها برای سگ‌ها امکان پذیر باشد. به این شکل که ممکن است رنگ قرمز را تیره‌تر از سبز ببینند و به این شکل امکان تشخیص این رنگ را با استفاده از غریزه خود داشته باشند.
بینایی سگ در شب
همانطور که می‌دانیم چشم انسان به شکلی طراحی شده که در روز و نور کافی به راحتی می‌تواند اجسام و رنگ‌ها را از هم تفکیک کند، ولی این امکان در شب برای انسان وجود ندارد. شب‌ها انسان‌ها، حتی آن‌هایی که بهترین دید را دارند نمی‌توانند به خوبی ببینند و اجسام را از هم تشخیص دهند. در نتیجه، انسان در تاریکی شب همه اجسام را به رنگ‌های سیاه و خاکستری تیره می‌بیند. از این لحاظ بینایی سگ‌ها نسبت به انسان‌ها برتری دارتد. سگ‌ها در شب دید تار دارند و این به این معنی است که دید آنها نسبت به انسان در شب بسیار حساس‌تر است.
چشم انسان دارای سلول‌های مخروطی شکل است که به تشخیص هر چه بیشتر رنگ‌ها کمک می‌کنند و در نور روز بهترین عملکرد را دارند. از طرفی دیگر توانایی دید در شب برای ما انسان‌ها برعهده سلول‌های استوانه‌ای است. ولی چون این سلول‌ها قابلیت تشخیص رنگ ندارند، رنگ اجسام درشب برای ما گنگ و نامفهوم است. این درحالی است که چشم سگ‌ها حاوی سلول‌هایی است که قادر به دریافت نور بیشتری هستند و بین تاریکی و روشنایی تمایز قائل می‌شوند. به طور کلی دید سگ در شب در بهترین حالت خود قرار دارند و دید قوی‌تری نسبت به انسان در شب دارند.
دید سگ‌ها در هنگام سحر و گرگ‌ومیش بیشترین میزان فعالیت و قدرت تشخيص را دارد.
دلیل قدرت دید سگ در شب
در چشم انسان میلیون‌ها گیرنده نوری مخروطی وجود دارد که وظیفه تشخیص رنگ را برعهده دارند. در اطراف این سلول‌های مخروطی، سلول‌های استوانه‌ای وجود دارند که وظیفه دریافت نور را برعهده دارند و قابلیت تشخيص رنگ ندارند. حال در چشم سگ‌ها این تعداد گیرنده مخروطی بسیار کمتر است، ولی در عوض تعداد خیلی بیشتری، گیرنده نوری استوانه‌ای دارند. این تعداد بسیار زیاد سبب می‌شود چشم سگ‌ها تا ۵ برابر بیشتر از انسان‌ها به نور حساس باشد و امکان تشخیص بیشتری در تاریکی شب داشته باشد.
تشخیص نور در چشم سگ
سگ ها دنیا را چگونه می‌بینند؟ و دید سگ‌ها چگونه است؟ شاید این تصور برای شما پیش بیاید که سگ‌ها و دنیای آنها کاملا بی‌رنگ و مبهم است. ولی در حقیقت باید بگوییم، درست است که چشم انسان توانایی تشخيص رنگ بیشتری نسبت به سگ دارد، ولی از نظر تشخیص نور و حرکت، بینایی سگ‌ها بسیار بهتر از انسان عمل می‌کند. این قابلیت کمک می‌کند سگ‌ها در شب قابلیت دید فوق حرفه‌ای داشته باشند.
دلیل دیگری که بینایی سگ‌ها را در شب بسیار قوی می‌کند وجود پرده‌ای موسوم به Tapetum است که وقتی نور را دریافت می‌کند، مانند آینه، بارها آن را منعکس کرده و قدرت جذب نور را بالا می‌برد و سبب می‌شود دید سگ در تاریکی بسیار خوب باشد. دلیل برق زدن چشم سگ‌ها در تاریکی و در عکس‌ها، وجود همین پرده است.
همین امکان سگ را قادر می‌سازد تا در شب اشیاء متحرک را راحت‌تر و دقیق تر از انسان ببینند و توانایی شکار در شب را داشته باشد. البته این توانایی در روز هم خیلی برای آنها کاربردی است و می‌توانند حرکت اجسام را به راحتی تشخیص دهند. علاوه بر آن سگ‌ها دارای میدان دید وسیعی هستند که می‌توانند تا 250 درجه از فضای اطراف را در نظر بگیرند. در حالی که این عدد در بین انسان‌ها 180 درجه می‌باشد. از نظر تیزبینی و مسافت دید، چشم انسان از چشم سگ برتری دارد. به این شکل که چشم سالم انسان‌ها اگر بتواند جسمی را از فاصله 24 متری ببیند این وضوح دید برای سگ از فاصله 6 متری مهیا است.
مشکلات بینایی سگ
اکثرا مشکلاتی که برای بینایی سگ به وجود می‌آید موقتی هستند و دامپزشک می‌تواند آنها را رفع کند. این درمان باید به موقع صورت بگیرد، زیرا چشم‌ها عضو بسیار حساسی از بدن هستند. هرگونه آسیب در چشم سگ ممکن است باعث ناراحتی‌های شدید و یا از بین رفتن و کم شدن بینایی اوشوند. پس، در صورتی که با مشکلی در چشم سگ مواجه شدید، در سریع‌ترین زمان ممکن سگ را برای معاینه نزد پزشک ببرید.
برخی مشکلات چشمی در سگ، عبارتند از:
- اسکلروز عدسی: این مشکل با افزایش سن در چشم سگ‌ها پدید می‌آید و طبیعی است و مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند و نیازی به رسیدگی ندارد.
- زخم قرنیه: خراش یا حس سوزش در چشم که با تجویز دارو توسط دامپزشک درمان می‌شود. ولی ممکن است تبدیل به بیماری مزمن شود و در نژاد سگ‌هایی با صورت‌های کوتاه شایع‌تر می‌باشد.
- خشکی چشم: زمانی‌که چشم سگ‌ها به میزان کافی اشک تولید نمی‌کند و روی چشم موادی به رنگ زرد تشکیل می‌شود به این بیماری دچار شده‌اند و درمان آن با قرص و یا قطره امکان‌پذیر است. البته این بیماری بینایی سگ را با مشکل مواجه نمی‌کند.
- چشم گیلاسی سگ: این مورد زمانی رخ می‌دهد که پلک سوم بالا در قسمت بالای پلک پایین مشاهده می‌شود و در سگ‌های با صورت کوتاه رایج‌تر است و درمان آن باتوجه به شدت و علت، با دارو یا جراحی امکان‌پذیر است.
- آب مروارید: این مورد در انسان‌ها نیز رایج است و زمانی که شخصی به این بیماری مبتلا می‌شود، عدسی چشم را می‌پوشاند و رنگ آن مات می‌شود. برای درمان این بیماری جراحی آب مروارید صورت می‌گیرد و از جمله عوامل به‌وجود آورنده آن، بیماری‌هایی نظیر دیابت است.
جمع‌بندی
در این مقاله سعکی کردیم توضیح دهیم سگ ها دنیا را چگونه می‌بینند. دریافتیم که سگ‌ها تیزبینی بسیار کمتری نسبت به انسان‌ها دارند ولی قابلیت دید در شب بالایی دارند. همچنین نحوه تشخیص رنگ را در آنها مطالعه کردیم. و در آخر با انواع بیماری‌های چشم‌های سگ آشنا شدیم. حال اطلاعات بیشتری در رابطه با سگ‌ها و بینایی آنها داریم و می‌توانیم دلیل هرگونه واکنش آنها به اجسام را متوجه شویم.
امیدواریم این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد و بتواند اطلاعات شما را بهبود ببخشد و در نگهداری سگ‌ها شما را یاری کند برای اطلاعات بیشتر به این سایت مراجعه کنید.
سوالات متداول
- بینایی سگ‌ها قابلیت تشخیص چه رنگ‌هایی را دارد؟
سگ‌ها بعضی رنگ‌ها مانند قرمز و آبی را تشخیص نمی‌دهند و نوعی کور رنگی دارند. - قدرت بینایی سگ‌ها در مقایسه با انسان چگونه است؟
از نظر تیزبینی و مسافت دید، چشم انسان از چشم سگ برتری دارد. به این شکل که چشم سالم انسان‌ها اگر بتواند جسمی را از فاصله 24 متری ببیند این وضوح دید برای سگ از فاصله 6 متری مهیا است. - آیا سگ‌ها کوررنگ هستند؟
بینایی سگ‌ها کاملا دارای کور رنگی نیست بلکه فقط توانایی تشخیص رنگ قرمز از سبز را ندارد و این به دلیل نبود نوع سوم مخروط در چشم آنها است. - سگ‌ها چه رنگ‌هایی را نمی‌توانند تشخیص دهند؟
سگ‌ها توانایی تشخیص رنگ قرمز از سبز را ندارند.
