معرفی بیماری کوکسیدیوز گربه و راه درمان آن
کوکسیدیوز گربه یک بیماری انگلی شایع است که گربههای خانگی را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار میدهد. این بیماری توسط گونههای مختلف تک یاخته کوکسیدین ایجاد میشود. Isospora spp، برای گربهها در تمام سنین، بهویژه بچه گربهها خطرناک است. در حالی که کوکسیدیوز به طور معمول کشنده نیست، اما اگر درمان نشود منجر به عوارض شدیدی از جمله کم آبی، سوء تغذیه و حتی مرگ میشود. در این مطلب با پتسی همراه باشید تا به بررسی همه جانبه این بیماری بپردازیم.
آشنایی با کوکسیدیوز گربه
کوکسیدیوز گربهسانان یک عفونت تک یاختهای است که عمدتاً توسط انگل Isospora ایجاد میشود. این انگلهای تک سلولی در مجرای روده گربههای آلوده قرار دارند و در آنجا تکثیر میشوند تا عملکرد طبیعی دستگاه گوارش را مختل کنند. این بیماری زمانی ظاهر میشود که گربهها اووسیستها (تخمهای) انگلهای کوکسیدین را معمولاً از طریق غذا، آب یا مدفوع حیوانات آلوده میخورند. پس از بلع، اووسیستها اسپروزوئیتها را آزاد میکنند تا به پوشش روده حمله کنند و منجر به علائم مشخصه کوکسیدیوز شوند. (مقاله مرتبط: بیماری گوارشی گربه)
علت بروز این بیماری چیست؟
عامل اصلی این بیماری گونههایی از جنس تک یاخته ایزوسپورا هستند که ایزوسپورا فلیس و ایزوسپورا ریولتا شایعترین گونههاییاند که گربههای اهلی را مبتلا میکنند. این انگلها چرخه زندگی پیچیدهای دارند که شامل مراحل جنسی و غیرجنسی در سلولهای اپیتلیال روده میزبان میشود. انتقال از طریق بلع اووسیستهای عفونی ریخته شده در مدفوع گربههای آلوده صورت میگیرد. پس از بلع، اووسیستها اسپروزوئیتها را آزاد میکنند که به مخاط روده حمله کرده و چرخه عفونت آغاز میشود.
علائم بیماری کوکسیدیوز گربه و روشهای تشخیص
تظاهرات بالینی این بیماری بسته به عواملی مانند سن گربه، وضعیت سلامت کلی و شدت عفونت متفاوت باشد. علائم شایع عبارتاند از:
اسهال (که ممکن است حاوی خون یا مخاط باشد)
- کم آبی بدن
- بی حالی
- کاهش وزن
- کم اشتهایی و ناراحتی شکمی
تشخیص معمولاً شامل معاینه فیزیکی کامل، فلوتاسیون مدفوع یا معاینه اووسیست و گاهی اوقات، ارزیابی هیستوپاتولوژیک نمونههای بافت روده است. دامپزشکان همچنین ممکن است آزمایش خون را برای ارزیابی سلامت کلی گربه و تشخیص هر گونه عفونت یا عارضه نیز انجام دهند.
راههای درمان کوکسیدیوز گربه
درمان این بیماری با هدف از بین بردن تک یاختههای ایجاد کننده، کاهش علائم و بازگرداندن سلامت کلی گربه انجام میشود. درمان اولیه شامل تجویز داروهای ضد کوکسیدیال خاص، مانند سولفادیمتوکسین، تری متوپریم-سولفادیازین، یا پونازوریل است.
این داروها با هدف قرار دادن موجودات تک یاختهای در دستگاه روده عمل میکنند و از رشد و تکثیر آنها جلوگیری مینمایند. در موارد شدید یا زمانی که عفونتهای باکتریایی همزمان وجود دارد، درمان حمایتی اضافی، مانند مایع درمانی، ممکن است برای رفع کم آبی و عدم تعادل الکترولیت ضروری باشد.
آیا امکان درمان خانگی این بیماری وجود دارد؟
در حالی که مداخله دامپزشکی برای درمان مؤثر این بیماری بسیار مهم است، مراقبتهای حمایتی در خانه به بهبودی گربه و بهبود نتایج درمان منجر میشود.
علاوه بر این، رعایت بهداشت با تمیز کردن منظم محل دستشویی و ضدعفونی کردن مناطق آلوده منجر به جلوگیری از انتشار انگل به سایر گربههای خانه میشود.
راههای پیشگیری از بیماری کوکسیدیوز گربه
پیشگیری از این بیماری در درجه اول شامل اجرای اقدامات بهداشتی خوب و به حداقل رساندن قرار گرفتن گربه در محیطهای آلوده است. در اینجا برخی از اقدامات پیشگیرانه کلیدی از این بیماری را در اختیار شما قرار میدهیم.
مراقبتهای معمول دامپزشکی
معاینات دامپزشکی منظم را برای گربه خود برنامه ریزی کنید تا سلامت کلی او بررسی شود و علائم بیماری را در مراحل اولیه تشخیص دهید.
بهداشت
با حذف و دفع سریع مدفوع از جعبههای زباله و ضد عفونی کردن محل به طور منظم، بهداشت را رعایت کنید. از تماس گربهها با خاک، آب یا مدفوع آلوده حیوانات آلوده خودداری کنید.
قرنطینه
اگر گربه یا بچه گربه جدیدی را وارد خانه میکنید، ابتدا آنها را قرنطینه کنید تا از شیوع بیماریهای عفونی از جمله کوکسیدیوز جلوگیری شود.
کنترل محیطی
مناطق زندگی را تمیز و به خوبی نگهداری کنید و فرصتهای انتقال انگل را به حداقل برسانید. ملافهها، ظروف غذا و آب و باکسهای ادرار را به طور مرتب بشویید.
داروهای پیشگیرانه
در خانوادههای چند گربهای یا محیطهایی که کوکسیدیوز شایع است، دامپزشکان ممکن است داروهای پیشگیرانه یا درمانهای ضد انگلی را برای کاهش خطر عفونت توصیه کنند.
جمعبندی
کوکسیدیوز گربه یک بیماری انگلی رایج است که گربهها را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار میدهد و پیامدهای قابل توجهی برای سلامت و رفاه گربهها دارد. درک علل، علائم، درمان و پیشگیری از این بیماری برای مدیریت مؤثر و حفظ سلامت گربهها و جمعیت گربهسانان ضروری است. با اجرای اقدامات پیشگیرانه، جستجوی مراقبتهای دامپزشکی سریع و رعایت بهداشت خوب، صاحبان گربه میتوانند به کاهش بروز و تأثیر کوکسیدیوز در همراهان گربه خود کمک کنند.
سؤالات متداول
- کوکسیدیوز گربه چیست؟
کوکسیدیوز گربه یک بیماری انگلی است که توسط انواع مختلفی از میکروارگانیسمهای کوکسیدیوم ایجاد میشود و معمولاً موجب اختلالات گوارشی در گربهها میشود.
- چه علایمی به کوکسیدیوز گربه اشاره دارند؟
علایم کوکسیدیوز گربه شامل اسهال، تب، کاهش اشتها، لاغری، استفراغ و نشانههای خونریزی در مدفوع میشود.
- چگونه میتوان از بروز کوکسیدیوز گربه جلوگیری کرد؟
جلوگیری از بروز کوکسیدیوز گربه شامل مراقبتهای بهداشتی مانند تمیز نگه داشتن محیط زیست و جلوگیری از تماس با گربههای مبتلا به بیماری میشود.