زیبایی، خلقوخوی آرام و نگهداری آسان، گربه بریتیش شورت هیر را به انتخابی ایده‌آل حتی برای افرادی که تابه‌حال هیچ حیوان خانگی نداشته‌اند، تبدیل کرده است. آن‌ها سریع با شما ارتباط گرفته و برایتان تبدیل به دوستی فوق‌العاده می‌شوند. برای اینکه بتوانید از عهده نگهداری از حیوان خانگی‌تان بربیایید، لازم است بهتر نژاد گربه بریتیش را بشناسید. اگر می‌خواهید شرایط نگهداری از گربه بریتیش را بدانید، خواندن این مقاله از پتسی را از دست ندهید. ما در این مقاله به هر سوالی که قبل از به سرپرستی گرفتن گربه نژاد بریتیش ممکن است برایتان پیش بیاید، پاسخ داده‌ایم.
| مشخصات گربه بریتیش | |
| خاستگاه | انگلستان |
| قد | بین ۵۵ تا ۶۳ سانتی‌متر |
| وزن | نر: ۴ تا ۷ و ماده: ۳ تا ۵ کیلوگرم |
| رنگ | آبی- خاکستری، سفید، کرم |
| طول عمر | ۱۲ تا ۱۷ سال |
| تغذیه | به ازای هر یک کیلوگرم وزن به 44 تا 53 کالری |
| غذاهای مضر | سیر، پیاز، بادمجان، آووکادو، انگور، دانه‌ها، نان و پاستا، قارچ، انواع ادویه، ماهی خام رودخانه‌ای، شکلات، کاکائو، قهوه، شیر در مقادیر بالا، مرکبات، حبوبات، سیب زمینی، خوراکی‌های شور، ترش و تند، کنسرو غذای بچه، گوشت حیوانات وحشی |
| مناسب برای | افرادی که تجربه نگهداری از گربه را ندارند |
| خلق‌وخو | آرام و کم‌سروصدا، خوش‌اخلاق |
| ریزش مو | زیاد |
| بیماری‌ها | کلیه پلی کیستیک (PKD)، کاردیومیوپاتی هیپروتروفیک (HCM)، ترومبو آمبولی شریانی، فتق دیافراگم صفاقی – پریکارد (PPDH)، چاقی |
تاریخچه گربه بریتیش
گربه بریتیش از جمله قدیمی‌ترین نژادهای گربه در انگلستان و بریتانیاست که در حقیقت رگ و ریشه‌ای رومی دارد. این گونه که تاریخ‌نویسان بیان کرده‌اند، وقتی ارتش روم باستان در دوران گسترش امپراطوری خود به کشور انگلستان حمله کرد، برای محافظت از مواد غذایی خود از گربه بریتیش استفاده کردند.
این گربه‌ها کل منطقه را مستعمره کردند و تا سال‌های زیادی به عنوان یک گربه معمولی در خیابان‌های شهر قدم می‌زدند. حال، اما بعد از گذر سال‌ها گربه بریتیش یکی از محبوب‌ترین نژادهای گربه در سراسر جهان به حساب می‌آید.
ویژگی‌های ظاهری گربه نژاد بریتیش
ویژگی‌های ظاهری گربه مو کوتاه بریتانیایی برای هر یک از انواع گربه بریتیش کمی متفاوت است. اما بدون شک تمامی آن‌ها خصوصیات مشترکی دارند که با آن‌ها شناخته می‌شوند. همه آن‌ها موهایی ضخیم و متراکم داشته و سینه‌ای پهن و عضلانی دارند. همینطور، جثه متوسط تا بزرگ آنان نیاز به پاهایی قوی دارد تا بتواند آن را حمل کند. شورت هیرها دمی با نوک گرد دارند تا زیبایی آنان را تکمیل کند.
بیش از هر چیز، شاید گونه‌های گرد نژاد بریتیش باشد که توجه شما را به خود جلب کند. آنان چشمانی به همان زیبایی دارند که می‌تواند به رنگ‌های آبی، طلایی یا مسی باشد. رنگ خز گربه نژاد بریتیش هم می‌تواند طیفی از رنگ‌های آبی- خاکستری، سفید، کرم و … را دربرگیرد. این نژاد دوس‌داشتنی ۱۲ تا ۱۷ سال عمر می‌کنند و سال‌هایی طولانی می‌توانند با شما زندگی کنند.
ویژگی‌های رفتاری گربه بریتیش
نژاد گربه بریتیش به دلیل خوش اخلاقی و خلقوخوی گرمی که دارد، شناخته شده است. به طور کلی، این گربه بسیار آرام و کم‌سروصدا است. با اینکه اغلب اوقات صدای گربه را نمی‌شنوید، ولی گاهی می‌تواند به اندازه یک فیل صدا ایجاد کند! آن‌ها در کودکی بازیگوش و پرانرژی هستند، اما با بالا رفتن سن، گربه پیر شما بیشتر علاقه به چرت زدن دارد.
گربه بریتیش نژادی بسیار باهوش و مهربان است و به اطرافیانش عشق می‌ورزد. آن‌ها صبور هستند و ارتباط خوبی با کودکان برقرار می‌کنند. به همین دلیل، اگر به دنبال حیوان خانگی مناسب کودک خود هستید، گربه بریتیش شورت هیر یک انتخاب عالی برای شماست.
تربیت گربه بریتیش
در وهله اول ممکن است به دلیل شخصیت آرامی که گربه بریتیش شورت هیر دارد، تنبل شناخته شود، در حالی که چنین نیست. این گربه مطیع است و قدرت یادگیری بسیار بالایی دارد. اگر برای تربیت گربه زمان صرف شود، او به خوبی به آن آموزش پاسخ مثبت می‌دهد و آنچه که آموزش دیده را به ذهن می‌سپارد.
این موضوع حتی از نظر دانشمندان و محققان نیز ثابت شده است. برخی مجلات و مقالات علمی نیز به این موضوع پرداخته و بیان کردند که گربه نژاد بریتیش هوش و استعداد بسیار بالایی دارد.
نگهداری و مراقبت از گربه بریتیش شورت هیر
همانطور که از نام این نژاد مشخص است، موی این گربه‌های زیبا کوتاه است. از این رو به حداقل مراقبت و تمیزکاری نیاز دارد. در واقع لازم است تنها هفته‌ای یک بار با استفاده از برس نرم موی آن شانه زده شود. البته این نوع گربه دارای ریزش موی فصلی است. به همین دلیل، زمانی که ریزش موی گربه بریتیش زیاد است با کمک مسواک موهای شل شده را جدا کنید تا علاوه بر مکان استراحت گربه خانه شما نیز تمیز بماند. (مقاله مرتبط: بیماری آلوپسی در گربه)
علاوه بر مو، جهت نگهداری درست از این نژاد که بچه‌گربه بریتیش یا گربه بزرگسال خواهد بود باید به ناخن و گوش آن‌ها هم توجه کرد. ناخن‌های گربه را هر هفته لازم است کوتاه کنید و هفته‌ای یک بار داخل گوش‌ها را چک کنید و در صورت وجود کثیفی با گوش پاک کن آن‌ها را تمیز کنید. (مقاله مرتبط: گرفتن ناخن گربه)
بچه‌گربه بریتیش بازیگوش است. اما بازیگوشی آن بیش از اندازه نیست. از این رو برای حفظ سلامت روحی و جسمی گربه بهتر است روزانه چند بار فرصت بازی با شما، گشت و گذار در خانه برای او مهیا شود. نژاد بریتیش به ویژه قبل از بلوغ و زمانی که بچه هستند علاقه به بالا رفتن از اشیاء مختلف را دارند. به همین منظور بهتر است مکان‌هایی برای بازی و بالا رفتن آن‌ها فراهم شوند. (مقاله مرتبط: نگهداری از بچه گربه)
علاوه بر تمام این موارد، وسایلی برای چنگ زدن گربه مانند اسکرچر برای او تهیه کنید. (مقاله مرتبط: اسکرچر گربه) این وسیله می‌تواند تمایل گربه به چنگ زدن را تا حد زیادی برطرف کند. در کنار تمامی این موارد مهیا ساختن بستر مناسب برای خواب و تغذیه عالی بخشی دیگر از نگهداری و مراقبت درست از گربه نژاد بریتیش به شمار می‌رود.
انواع بیماری گربه مو کوتاه بریتانیایی
در کنار تمامی مواردی که باید در نگهداری و مراقبت از این نژاد آرام رعایت شوند، شناخت متداول‌ترین بیماری‌های آن‌ها نیز ضروری است. آشنا شدن با این بیماری‌ها، علل و راه‌های درمان به پیشگیری از ابتلا و یا درمان به موقع کمک خواهد کرد.
-
بیماری کلیه پلی کیستیک (PKD)
گربه بریتیش شورت هیر همچون گربه پرشین مستعد ابتلا به بیماری کلیه پلی کیستیک است. این بیماری ارثی است و منجر به تشکیل چندین کیست پر مایع در کلیه‌های گربه می‌شود. این احتمال وجود دارد که یک گربه بریتیش در تمام طول عمر خود این کیست‌ها را حمل کند. چرا که رشد این بیماری آهسته است و تا قبل از هفت سالگی ممکن است هیچ نشانه‌ای از این بیماری خطرناک در گربه دیده نشود.
علائم بیماری کلیه پلی کیستیک شامل وجود خون در ادرار، بی‌حالی، کاهش وزن، بی‌اشتهایی گربه، تهوع و استفراغ، افزایش تشنگی و تکرر ادرار است. در صورت مشاهده هر یک از علائم می‌بایست به دامپزشک مراجعه شود. دامپزشک بعد از آزمایش‌های مختلف برای درمان دارو و رژیم غذایی تجویز می‌کند.
-
کاردیومیوپاتی هیپروتروفیک (HCM)
کاردیومیوپاتی یک بیماری قلبی است که موجب ضخیم شدن دیواره‌های قلب و کاهش کارایی اندام می‌شود. این بیماری می‌تواند باعث مرگ سلول‌های قلب شود. مرگی که عملکرد نادرست قلب و در نهایت تشکیل لخته خون در قلب و یا نارسایی اختناقی قلب را در پی دارد. توجه داشته باشید که تمامی گربه‌های مبتلا به بیماری HCM بیمار به نظر نمی‌رسند.
علائم بیماری HCM تنفس سریع و پی‌درپی، تنفس با دهان باز، بی حالی، کاهش اشتها، افزایش ضربان قلب، تغییرات رفتاری و فلج ناگهانی پای عقب است. در صورت مشکوک شدن به درگیر شدن گربه نژاد بریتیش به بیماری HCM باید سریعا او را به نزد دامپزشک برد.
دامپزشک با اکوکاردیوگرافی دیواره‌های قلب را مشاهده و از لحاظ ضخامت بررسی می‌کند. همچنین، به درستی پمپاژ خون دقت می‌کند. برای گربه‌ای که به این بیماری مبتلا است درمانی وجود ندارد و دامپزشک تنها می‌تواند دارو برای کنترل ضربان قلب، کاهش اختناق ریه و جلوگیری از ایجاد لخته خون دارو تجویز کند.
-
ترومبو آمبولی شریانی
از خطرناک‌ترین بیماری‌هایی که نژاد بریتیش ممکن است به آن مبتلا شود می‌توان به ترومبو آمبولی شریانی یا آئورت اشاره کرد. این بیماری با لخته شدن خون در مسیر جریان خون از قلب به دیگر قسمت‌های بدن ایجاد می‌شود. عموما مسیر خون به پاهای عقب گربه مسدود می‌شود. همین امر درد ناگهانی در پا و فلج شدن را سبب می‌گردد. در واقع، این بیماری زندگی گربه را تهدید می‌کند و اگر که فورا درمان شود و گربه جان سالم از این لخته‌ها به در ببرد، احتمالا عملکرد پاهای خود را از دست می‌دهد.
علائم ترومبوآمبولی شریانی عبارتند از:
- میو کردن و گریه ناشی از درد
- از دست دادن قدرت راه رفتن
- کاهش یافتن دمای بدن
- گاهی استفراغ گربه
- احتمال ایجاد بیماری تنفسی گربه
اگر که مشاهده کردید گربه از درد پا رنج می‌کشد و نمی‌تواند به خوبی راه برود و با میومیو درد خود را بروز می‌دهد، سریع او را به دامپزشک ببرید. دامپزشک معاینه کامل انجام می‌دهد تا ببیند آیا لخته خود وجود دارد یا نه. اگر که مشخص شد گربه به این بیماری مبتلا شده است، دامپزشک با تجویز داروی ضد انعقاد برای برداشتن لخته و رقیق شدن خون تلاش می‌کند. در این میان گربه‌هایی هستند که این درمان بر روی آن‌ها جواب نمی‌دهد و از بین می‌روند.
-
فتق دیافراگم صفاقی – پریکارد (PPDH)
فتق به جابه‌جا شدن ارگان‌های داخلی بدن به دلیل ضعف یا پاره شدن عضلات یا دیواره بافت اطراف گفته می‌شود. این بیماری در حیوانات از جمله نژاد بریتیش گربه نیز شایع است. در این نژاد به ویژه در بچه گربه بریتیش این بیماری ممکن است به دلایلی خاص یا مادرزادی به دلیل درست رشد نکردن جنین ایجاد شود. علائم این بیماری عبارتند از استفراغ، پریشان حالی، ضربان قلب سخت و وضعیت تنفسی غیرطبیعی.
در صورت مشاهده علائم باید فورا به دامپزشک مراجعه شود. دامپزشک ابتدا عکس برداری، سونوگرافی و سی‌تی‌اسکن را برای یافتن فتق تجویز می‌کند. بعد از یافتن جای فتق با جراح دامپزشک تماس گرفته می‌شود تا عمل جراحی را بر روی گربه انجام دهد. این عمل ممکن است به ترمیم فتق و یا برداشتن بخشی از اندام داخلی آسیب دیده ختم شود. نگران نشوید! اکثر گربه‌ها پس از انجام جراحی بهبود پیدا کرده‌اند.
-
چاقی
نژاد گربه بریتیش شورت هیر مستعد ابتلا به چاقی است. نرهای عقیم شده، گربه‌های پیر و گربه‌هایی که رژیم غذایی درستی ندارند، بیشتر در معرض خطر چاقی هستند. چاقی خود خطرات زیادی برای سلامتی او دارد و باعث مبتلا شدن به بیماری‌های قلبی و دیابت گربه می‌شود. البته چاقی هم پیشگیری و هم درمان آسانی دارد و نباید نگران بود. برای درمان چاقی گربه باید زیر نظر دامپزشک یک برنامه غذایی مناسب برای لاغری دریافت کنید.
تغذیه گربه بریتیش
برای اینکه گربه بریتیش همیشه بدنی خوش فرم و اصیل از خود به نمایش بگذارد، بهتر است میزان و نحوه تغذیه آن به دقت بررسی شود و به بهترین نحو انجام شود. درواقع اگر به تغذیه گربه خود توجه نکنید بعد از گذشت مدتی فرم بدنی و عضلانی خود را از دست می‌دهد و به گربه‌ای لاغر و کوچک تبدیل می‌شوند.
این نژاد عمدتا به ازای هر یک کیلوگرم وزن به 44 تا 53 کالری به شکل روزانه نیاز دارد که به طور متوسط بین 180 تا 230 کالری برای هر روز خواهد بود. این کالری باید از غذاهای مفید به دست آید و در دو تا پنج وعده کوچک گنجانده شود. همچنین، غذای روزانه گربه باید مواد مغذی ضروری یعنی پروتئین‌ها، چربی‌ها، انواع ویتامین، مواد معدنی و آب مورد نیاز را تامین کند.
البته ناگفته نماند که گربه‌های نژاد بریتانیایی مو کوتاه مستعد چاقی هستند. پس باید غذایی برای آن در نظر گرفته شود که در عین تامین نیازهای ضروری باعث اضافه وزن نشود. در ادامه لیستی از غذاهای مفید و ممنوعه برای گربه بریتیش شورت هیر ارائه شده است که می‌تواند به شما در انتخاب غذای مناسب کمک کند.
غذاهای مفید برای گربه بریتیش
قطعا گوشت به تنهایی تامین کننده مواد مغذی و مورد نیاز گربه به عنوان یک حیوان گوشت‌خوار نیست. از این رو بهتر است مواد زیر نیز در برنامه غذایی گربه گنجانده شوند. البته باید توجه داشت که در مصرف آن‌ها زیاده روی نشود.
- تن ماهی برای گربه یا ماهی سالمون
- مرغ یا بوقلمون پخته شده (مقاله مرتبط: سنگدان و جگر مرغ برای گربه)
- تخم مرغ برای گربه (آب‌پز شده)
- میوه برای گربه و سبزیجات
- گیاهان (به عنوان میان وعده مانند کت نیپ گربه) – هر گیاهی را نمی‌توان به گربه داد چرا که برخی از آن‌ها به عنوان گیاهان سمی برای گربه شناخته می‌شوند.
- غذاهای خشک آماده برای گربه (مقاله مرتبط: غذای رویال گربه)
غذاهای ممنوعه گربه بریتیش
در کنار غذاهای مفیدی که باید در برنامه غذایی گربه قرار داد می‌بایست از غذاهای زیر دوری کرد چرا که سلامت گربه را به خطر می‌اندازد.
- سیر
- پیاز
- بادمجان
- آووکادو
- انگور
- دانه‌ها
- نان و پاستا
- قارچ
- انواع ادویه
- ماهی خام رودخانه‌ای
- شکلات
- کاکائو
- قهوه
- شیر در مقادیر بالا (مقاله مرتبط: شیر برای گربه)
- مرکبات
- حبوبات
- سیب زمینی برای گربه
- خوراکی‌های شور، ترش و تند
- کنسرو غذای بچه
- گوشت حیوانات وحشی
غذای مرطوب یا خشک گربه بریتیش؟
زمانی که نوبت به انتخاب نوع غذای مناسب برای مو کوتاه بریتانیایی می‌رسد، باید گفت که میزان پروتئین و رطوبت غذای مرطوب عمدتا بیشتر از غذای خشک است. پس برای گربه‌هایی که نیاز به اضافه وزن دارند و یا با مشکل کم آبی روبه‌رو هستند غذای مرطوب مناسب‌تر است.
از سویی دیگر غذای خشک برای گربه‌هایی که از قبل دارای وزن ایده‌آلی هستند و نیازمند پروتئین بالایی نیستند، گزینه‌ای عالی خواهد بود. در کل باید به یاد داشت که نوع غذا خیلی مهم نیست و باید این اطمینان حاصل شود که مواد مغذی برای گربه حاصل می‌شود.
انواع گربه بریتیش
بسیاری از افراد گمان می‌کنند گربه بریتیش شورت هیر گربه‌ای با خز آبی بریتانیایی است، در حالی که این چنین نیست! اگر چه در این رنگ وجود دارد، اما انواع گربه بریتیش در رنگ‌ها و الگوهای مختلف دیگری نیز موجود هستند که جزو این نژاد به شمار می‌روند. انواع گربه نژاد بریتیش را در ادامه به شما معرفی خواهیم کرد.
-
گربه‌های بریتیش تک رنگ
از انواع گربه بریتیش می‌توان به گربه‌های تک رنگ اشاره کرد. خز این گربه‌ها در یک رنگ به طور یکسان در کل بدن پخش شده است و هیچ طرحی بر روی آن وجود ندارد. از رایج‌ترین رنگ‌ها می‌توان به آبی بریتانیایی، مشکی، کرم، قرمز، شاه بلوطی و دارچینی اشاره کرد.
-
گربه‌های شورت هیر لاکپشتی
الگوی لاکپشتی یا Tortie الگویی تشکیل شده از دو رنگ است. در واقع، این گربه‌ها خزی موزاییک مانند دارند که متشکل از دو رنگ کاملا متضاد است. رایج‌ترین الگوها برای این نوع گربه‌ها الگوهای مشکی – قرمز، آبی – کرم، شکلاتی – قرمز، دارچینی – قرمز و یاسی – کرم هستند.
-
گربه‌های تبی (Tabby)
الگوی رنگی تبی یا تابی به الگوی دو رنگ راه‌راه یا خال‌خالی گفته می‌شود. در واقع، برخی بریتیش‌های شورت هیر همچون اجداد گربه‌سان خود یعنی ببرها دارای الگوی خط‌خطی یا خال‌خالی هستند. آن‌ها عموما بر روی پیشانی با رنگ غیر غالب علامتی مشابه به حرف لاتین M دارند. این نوع از گربه‌های بریتیش در رنگ‌های قرمز، قهوه‌ای، شکلاتی، آبی، یاسی، کرم، نقره‌ای سیاه، نقره‌ای شکلاتی و نقره‌ای یاسی موجود هستند.
علاوه بر الگوهایی که معرفی شدند می‌توان به الگوی نقطه‌ای نیز اشاره کرد. در این الگوی رنگی پوشش اصلی گربه به رنگ روشن است و بر روی این پوشش نقاطی به رنگ‌های دیگر نظیر قرمز، شکلاتی و آبی به شکل پراکنده دیده می‌شوند.
نحوه تشخیص گربه بریتیش
نژاد بریتیش گربه اگر چه محبوب است، اما همواره در دسترس نیست! به این معنا که ممکن است گاهی گربه‌ای از نژادی کاملا متفاوت را به این نام به شما بدهند. از این رو باید در کنار تمامی مواردی که بیان شد، نحوه تشخیص این نژاد را بدانید. در این بخش به راه‌های تشخیص نژاد بریتیش اشاره خواهیم کرد.
- شکل سر: گربه مو کوتاه بریتانیایی صورتی تپل دارد. گونه‌اش پر و سرش پهن است. گوش‌های نژاد بریتیش گربه پهن و گرد هستند. آن‌ها بینی کوتاهی دارند، اما میزان کوتاهی آن همانند نژاد پرشین نیست.
- پاهای کوتاه: پای این نژاد نسبتا کوتاه اما قوی است و پنجه پا عموما گرد خواهد بود و در مقایسه با بدن می‌توانند بسیار کوچک دیده شوند.
- بدنی تنومند در عین کوچکی: شانه‌ی گربه پهن و سینه آن پر است. همچنین، وزن آن به اندازه گربه‌های قد بلندتر است.
- رنگ چشم: رنگ چشم نژاد بریتیش مسی یا طلایی است و حالت آن همانند چشم جغد است. البته گاهی بریتیش‌ها با چشمانی آبی و سبز نیز دیده می‌شوند، اما خب بسیار کمیاب هستند.
- شکل خز: خز این نوع گربه کوتاه و ضخیم است و اغلب به رنگ خاکستری است و شدت ریزش بالایی دارد.
- وزن گربه: وزن گربه اصالت آن را مشخص می‌کند. گربه نر بین 4 تا 7.7 کیلوگرم وزن دارد و گربه ماده بین 3 تا 5.4 کیلوگرم وزن خواهد داشت.
- آزمایش DNA: بر اساس این آزمایش DNA گربه به هر نژادی نزدیک‌تر است جزو آن نژاد به شمار می‌رود. البته به این راه نباید تکیه کرد و اشتباهاتی ممکن است در تشخیص بر اساس میزان دقت آزمایش رخ بدهد.
- خصوصیات رفتاری: اگر چه تمامی گربه‌های شورت هیر بریتانیایی یکسان رفتار نمی‌کنند اما ویژگی‌های مشابهی با یکدیگر دارند. آن‌ها آرام، جدی و مهربان هستند. همچنین کم انرژی بوده و اغلب زمان خود را صرف دراز کشیدن می‌کنند.
جمع‌بندی
گربه بریتیش شورت هیر از خاص‌ترین و محبوب‌ترین گربه‌ها در جهان به ویژه در میان گربه‌دوستان است. نژاد گربه بریتیش هم از نظر جسمی و هم از لحاظ ذهنی دیر به بلوغ می‌رسد. این نژاد قبل از بلوغ بازیگوش و پر انرژی همچون یک بچه گربه است. اما زمانی که به بلوغ کامل می‌رسد، آرام می‌شود.
گربه نژاد بریتیش به راحتی با غریبه‌ها انس می‌گیرد. البته ممکن است تا زمانی که شخص را خوب بشناسد کمی دوری کند. این نژاد مهربان است و به خوبی با کودکان و دیگر حیوانات خانگی کنار می‌آید. این گربه دوست داشتنی بغلی نیست ولی از تنها ماندن آن هم به مدت طولانی بدش می‌آید.
سوالات متداول
- طول عمر گربه بریتیش چقدر است؟
طول عمر گربه بریتیش بین ۱۲ تا ۱۷ سال است. - ریزش موی گربه بریتیش زیاد است؟
بستگی به تغذیه گربه دارد. ممکن است زیاد یا کم شود. - آیا این گربه خیلی بازیگوش است؟
به صورت کلی گربه بریتیش فعالیت زیادی ندارد. این گربه تنها در دوران کودکی پر انرژی است و عمدتا از یک سالگی شروع به یک جا نشینی می‌کند.
